Microsoft Word Materiallar Full

II INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

324 

 Qafqaz University                         

          18-19 April 2014, Baku, Azerbaijan 

isə 12 səhifə həcmində nəşr olunurdu.// 

 Qəzetin yaradıcısı Azərbaycanın ilk qadın redaktoru Xədicə xanım Əlibəyova idi. 

Qəzet Azərbaycan xalqına, sadə ev qadınlarına ünvanlandığı üçün dil məsələlərinə xüsusi önəm verir, dilçilik 

problemlərinin aradan qaldırılması üçün bir növü savaşırdı. Ümumiyyətlə XX əsrin əvvəllərində şeir və nəsrdə qıvraq və dərin 

bir dil istifadə edilirdi. Üsluba isə xüsusi diqqət yetirilirdi. Məqalələrdə daha çox sosial yönümlü, qadın azadlığı, təhsil alma 

haqqları, cahillikdən qurtulma yolları axtarılmışdır.  

Qeyd edim ki, qəzetdə rus dilində kəlimələr, hətta məqalələr də yer almaqdadır. Ərəb və fars dilində şeirlər və bununla 

bərabər ərəbcə ayələr yazılmışdır. Eyni zamanda Osmanlı Türkcəsinə yaxın bir dil istifadə edilmişdir. Amma belə yazıları 

daha çox qəzetə  kənardan məktub, məqalə göndərənlər yazmışdır. Çünki, demək olar ki, qəzetin bütün nömrələrinin ilk 

səhifəsində yazıların ana dilində, asand başa düşüləcək bir dildə yazılması xahiş və tələb olunmuşdur. Bütün bu xahiş və 

tələblərə rəğmən qəzeti oxuyarkən bəzi kəlimələrin oxunuşunda çətinliklərlə qarşılaşdıq.  

Məqaləmizdə “İşıq” qəzetinin 1911-ci il nəşrində istifadə olunan Osmanlı Türkçəsi kəlimələrinə diqqət edəcək, onların 

işlənmə yeri və məqamına diqqət yetirəcəyik.  Məsələn;  Yarpaq- Yapraq; Kimi – gibi ; Mən-bən; Deyilik- Deyiliz; İndi-

Şimdi-İmdi; Yad-Yabancı  və s. Qəzetdə bu kimi kəlimələr və ya hərf dəyişmələri kifayət qədər çoxdur.  Qeyd edim ki, 

məqalə 1911-ci ildə  nəşr edilən  İşıq qəzetinin bütün nömrələrinin  əski  əlifbadan çevrilərək işlənməsi  əsasında 

hazırlanmışdır.