İKİNCİ SİNİFDƏ RİYAZİYYATDAN ƏYLƏNCƏLİ MƏSƏLƏLƏRİN ÖYRƏDİLMƏSİ
Pərvin QASIMOVA
Qafqaz Üniversiteti
Məktəb təcrübəsində şagirdlərə müxtəlif məzmunlu məsələlərin həllinin öyrədilməsi,biliklərə tam yiyələnmə,bacarıq və
vərdişlərin qazanılması,əqli qabiliyyətlərin inkişafı,şəxsi keyfiyyətlərin yüksəldilməsinə kömək edir.İbtidai siniflərin
mövcud dərsliklərində verilən məsələlər bu və ya digər anlayışın qavranılmasına xidmət edir.Lakin təhsilin təkmilləşdiril-
məsi ilə məşğul olanlar müxtəlif terminlər altında verilən məsələlərlə də maraqlanırlar.Bu baxımdan tip məsələlər vardır
ki,onlar standart üsullarla həll olunmur.Həmin məsələlərin siniflər üzrə öyrədilən bölmələrə uyğun verilməsi ibtidai sinif
müəllimlərinin işini asanlaşdırır.Həm də şagirdlər həmin məsələlərin həllində aldıqları biliklərin tətbiqini görürlər.Bu
məqsədlə məsələləri həlli ilə verməyi,meyodiki fikirləri də açıqlamağı nəzərdə tuturuq.
“1-dən 20-yə qədər ədədləri” öyrədərkən aşağıdakı çalışmaların həlli məqsədəuyğundur:
1.Rəqəmlərinin cəmi 9-a bərabər olan,20-dən kiçik olan ikirəqəmli ədədi yazın.Bu ədədi iki 9-un cəmi şəklində
göstərmək olarmı?Bu ədədi digər eyni ədədlərin cəmi şəklində necə göstərmək olar?
Bu tapşırığın verilməsi şagirdlərin ədədlərin vurulmasına,hazırlanması məqsədini nəzərdə tutur.Odur ki,indi həllin
aparılmasına baxaq:
Axtarılan ədəd 18-dir,çünki 1+8=9.Başqa variant mümkün deyil,ola da bilməz.Belə ki,9 ədədini 1 və 8 ;8 və 1
2 və 7;7 və 2
3 və 6;6 və 3
4 və 5;5 və 4
kimi yazmaq olar.Digər halların hamısında 20-dən böyük ikirəqəmli ədədlər alınır.18 ədədini 9+9 kimi göstərmək
olar.Digər tərəfdən bu ədədi 18-i eyni toplananların cəmi şəklində göstərmək olar:
18=6+6+6;18=3+3+3+3+3+3;18=2+2+2+2+2+2+2+2+2
Bu tapşırıqdan istifadə edərək,müəllimin 9 ədədinin tərkibini təkrar etmək imkanı da olur.Burada ancaq məsələnin həlli
nəzərdə tutulmur,əsas odur ki,şagirdlərin aldığı düzgün cavabın yeganəliyi əsaslandırılsın.Tapşırıq şagirdlərin məntiqi
təfəkkürünün inkişafına kömək edir,xüsusi halda analiz və sintez kimi məntiqi əməliyyatın icrasına şərait yaradır,nəzəri
|