Sən pələngin dişlərini qopardıb at bir anda.
Durma, bütün canlıları külə döndər sən, külə
Səməndəri, durma, yandır sən onun öz qanında.
Bu sonetin tərcüməsində S.Mustafanın adekvat, lakonik olduğu ortaya çıxır.
Nəticədə S.Mustafa sonetlərin Azərbaycanca yaxşı səslənməsi üçün dilin bütün imkanlarından, poetik gözəlliyindən,
zərifliyindən mümkün qədər istifadə etmişdir.
TƏRCÜMƏDƏ TƏŞKİLATLANMA
Elvin NURƏDDİNLİ
Qafqaz Universiteti
enureddinli-1@std.qu.edu.az
Bakı/AZƏRBAYCAN
Hal-hazırki mənbələrə əsasən dünyada qeydə alınmış 300 minə yaxın rəsmi tərcüməçi vardır. Qeyri-rəsmi məlumatlara
əsasən isə bu rəqəmin daha da yüksək olduğu qeyd olunur. Bu say günü–gündən artdığı heç kimdə şubhə yaratmır. Bəs bu
qədər tərcüməçi harda ? və ya necə ? təşkilatlanır. Topladığım məlumatlara istinadən deyə bilərəmki , dünya üzərində
yüzlərlə tərcümə təşkilatları , assosiyasiyaları mövcuddur.
Beynəlxalq Tərcüməçilər Federasiyası (International Federation of Translators) dünyada üzvlərinin sayına , heyata
keçirdiyi tədbirlərə və reytinginə görə tərcüməçilərin ən böyük təşkilatıdır. Dünya üzərində 55-dən çox ölkənin tərcümə
təşkilatlarının təmsil olunduğu federasiyanın baş ofisi İsveçrədə yerləşir . Federasıyanın üzvü olan tərcüməçilərin sayı isə
80.000-dən artıqdır. Federasıyanın əsas məqsədi arasında tərcüməçiləri bir araya toplamaq , onların hüquqlarını təmin etmək
, tərcüməçilər üçün xüsusi təlimlər keçirmək yer alır .Hər 3 ildən bir beynəlxalq iclas keçirən federasiyanın növbəti iclası
2014-cü ildə Aalmanyada baş tutacaq. Onu da qeyd etmək istəyirəmki , bu yaxınlarda 60 illik yubileyinin qeyd edən
federasiyanın üzvü olan təşkilatlar arasında Azərbaycanı “ Azərbaycan Gənc Tərcüməçilər Assosiyasiyası ” təmsil edir .
Qardaş Turkiyədə fəaliyyət göstərən “ Türk Çevirmenleri Dərnəyi ” (Turkish Translator’s Association) 1992 –ci ildə
yaranıb və İstanbul şəhərində yerləşir . Təşkilatın fealiyyətləri arasında Türkiyə tərcüməçilərini vahid mərkəzdə
toplamaq,tələbə tərçüməçilərə müxtəlif tərcümə sahələrində seminarlar vermək,beynəlxalq arenada türk tərcüməçilərini
təmsil etməkdir . Təşkilat həmçinin tərcümə bazarında qiymətləri müəyyən edir , müxtəlif dillərdə tərcümə imkanı verir.
Təşkilatın Türkiyənin müxtəlif bölgələrində nümayəndəlikləri vardır.
Amerikada fəaliyyət göstərən ən böyük tərcümə təşkilatı Amerika Tərcüməçilər Assosiyasiyasıdır ( American
Translators Association). Assosiyasiya 1959 –cu ildə yaradılmışdır. Dünyanın 90 ölkəsində fəaliyyət göstərən
assosiyasiyanın 11.000 dən artıq üzvü vardır. Əsas məqsəd tərcüməçilərin profesional inkişafı və peşə qabliyyətlərinin
artırılması olan assosiyasiya Beynəlxalq Tərcümə Federasiyasının daimi üzvüdür.
Azərbaycanda tərcüməçilərin təşkilatlanması sahəsində işlər son bir neçə ildirki daha aktif şəkildə görülür. Buna səbəb
kimi isə tərcümənin və tərcüməçiliyin son illərdə daha da ön plana cıxmasını göstərmək olar . Müstəqillik qazandığımız
illərdən günümüzə qədər bir neçə dəfə tərcümə təşkilatları yaratmağa cəhd olunsada buna yalnız 2011-ci ildə nail olunmuşdur.
Məhz bu ildə bir neçə gənc tərcüməçi tərəfindən Azərbaycan Gənc Tərcüməçilər Assosiyasiyası yaradılmışdır. Assosiyasiya
Azərbaycan Respublikası ərazisində fəaliyyət göstərən, azərbaycanlı tərcüməçiləri bir araya gətirən, tərcüməçilərin ilk
peşəkar təşkilatıdır.Assosiyasiya 2012 – ci ildə dövlət qeydiyatına alınmış və fəaliyyətini davam etdirmişdir. Assosiyasiya
iki yüzə yaxın peşəkar, həvəskar tərcüməçiləri, tərcümə təhsili almaqda olan tələbələri bir araya gətirir. Tərcüməçilərin
hüquqlarının, sosial, iqtisadi və hüquqi maraqlarının müdafiə etmək , azərbaycanda, eləcə də xaricdə fəaliyyət göstərən
azərbaycanlı tərcüməçilər arasında kommunikasiya qurmaq , tərcümə sahəsində təhsil alan gənclərə hərtərəfli dəstəyin
təmin olunması Assosiyasiyanın əsas hədəf və məqsədləri arasında yer alır . 30 Sentyabr Beynəlxalq Tərcüməçilər günündə
təşkil olunan Milli Tərcümə Forumu Azərbaycanda tərcümə sahəsində görülən uğurlu işlərdən biri idi.
Dostları ilə paylaş: |