Microsoft Word O'zbek adiblari doc

 
 
TUROB TO’LA (1918—1990)
Qo‘shiqchi shoir va dramaturg Turob To‘la 1918 yili Qozog‘iston respublikasi Chimkent 

---

viloyatinish Turbat qishlog’ida dehqon oilasida tug‘ildi. U bolalar uyida tarbiyalandi. 
1938—1941 yillarda Toshkent pedagogkka institutining kechki bo‘limida tahsil oldi. Shu bilan 
birga, «Yosh kuch» oynomasi, «Yosh leniyachi» ro‘znomalarida ishladi. So‘ngra O’zbekiston 
Davlat nashriyotida muharrir, «O’zbekfilm» va O’zbekiston Radiosida bo‘lim boshqaruvchisi, 
Respublika kinochilar uyushmasi kotibi, Madaniyat ishlari vazirligida bo‘lim rahbari, O’zbekiston 
Yozuvchilari uyushmasi qoshidagi adabiyot targ‘iboti rayosatining rahbari, Hamza teatri direktori 
kabi bir qancha mas’ul ijodiy vazifalarda faollik ko‘rsatdi. 
Turob To‘la she’r yozishni 1934 yillardan boshladi. 1939 yilda uning birinchi she’rlar to‘plami 
bosilgan. 1941—1945 yillarda uning Ulug‘ Vatan urushi frontlarida jang qilayotgan sovet 
askarlariga bag‘ishlangan she’rlari xalqimizning fashizmga nafrati va vatanga bo‘lgan his-
tuyg‘ularini ifodaladi. Shoirning «Shodligim» (1941), «Tabassum» (1944) to‘plamlaridagi 
she’rlari ham Ulug‘ Vatan urushi frontida kurashayotgan jangchilarga bag‘ishlanadi. 
Turob To‘la «Baxt tongotari» (1948), «Sen haqingda»,, «Qanot qoqing, qo‘shiqlarim», 
«Kamalak», «Nafosat», rus tilida nashr qilingan «Zveni moya pesnya» (1954) yumli to‘plamlari 
ko‘pgina she’r va dostonlarni o‘z ichiga oladi. 
U «Bolalar dostoni» (1950) nomli asarida yosh kitobxonlarga maktab va do‘stlik haqida hikoya 
qiladi. 1955 yilda Turob To‘la «Qanotlan qo‘shiqlarim» she’rlar to‘plamini o‘quvchilariga taqdim 
etdi. Uning qo‘shiq uchuv yozilgan yoqimli, jarangdor she’rlari zamonamiz kisgilarining yuragiga 
hamohangdir. U qo‘shiqchi shoir sifatida ham o‘z eliga, yurtiga mashhur bo‘lgan. 
Bir qancha kinopovestlar, jumladan, «Rais», «Marg’ilonlik qiz», «Talant», «Maftuningman», 
«Furqat», «Shashmaqom», «To‘qqizinchi asr monologi», «Qahr» fililmlari ssenariysi Turob To‘la 
qalamiga mansubdir. Hayotining so‘nggi yillarida Turob To‘laning «Qirq qiz», «Qizbuloq», 
«Momo yer» (Ch. Aytmatov asari asosida), «Nodirabegim», «Qahr» p’esalari qo‘yildi. 
Shuningdek, u «Zulmatdan nur» (Oybekning «Qutlug‘ qon» romani asosida) operasini hamda 
«Samarqand afsonasi baletining librettolarini yozgan, 
O’zbekistonda xizmat ko‘rsatgan san’at arbobi, O’zbekiston xalq yozuvchisi Turob To‘la o‘z 
she’rlari, qo‘shiqlari, muzikali dramalari va kinopovestlari bilan o‘zbek kitobxonlari va 
tomoshabinlari qalbidan joy olgan. Shoir Turob To‘la 1990 yilda olamdan o‘tdi.