Microsoft Word P. doc titul doc
Yüklə 0,92 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
__________________Milli Kitabxana__________________
55 etmək məqsədilə müəllimlər sorğunu «oqonyok» cihazı ilə də aparırlar. Məktəbdə kimya və biologiya dərsləri daha yüksək səviyyədə keçir. Burada olduqca zəngin kimya və biologiya kabinetləri, xüsusi canlı guşə vardır. Bütün bunlar məktəbin kollektiv əməyinin nəticəsindəyaranmışdır. Şagirdlərə biofiziki təhsilin verilməsində bu məktəbin işi, həqiqətən, təqdirəlayiqdir. Təsadüfi deyil ki, həmin məktəbi qurtaran şagirdlər müvəffəqiyyətlə Azərbaycan Tibb İnstitutuna, universitetin biologiya və kimya fakültələrinə daxil ola bilirlər. Fizika dərslərində müxtəlif tarixi epizodlardan söhbət açmaqla da şagirdlərin diqqətini biofiziki məsələyə yönəltmək olar. Məsələn, hazırda dünyanın hər yerində Bernar cərəyanından miqren, nevralgiya və bir-sıra başqa xəstəliyə tutulmuş adamların müalicəsində istifadə olunur. Fransız alimi Bernarın tibb fizikası laboratoriyasında xidmət edən işçilərdən biri öz bədənində sabit cərəyan verən aparatın təsirini yoxlayarkən, o, cərəyan keçən yerdə əvvəllər xoşa gəlməyən qıcıqlanma hiss etdiyi halda, indi həmin yerdə müsbət təsir bağışlayan titrəyiş hiss edir. Bunun səbəbini öyrənmək üçün cihazın elektrik dövrəsini diqqətlə nəzərdən keçirirlər və məlum olur ki, pis lehimləndiyi üçün elektrik süzgəcinin kondensatoru dövrədən kənarda qalmışdır. Ona görə də generator sabit cərəyan əvəzinə, qiyməti periodik olaraq artıb-azalan dalğaşəkilli cərəyan verirmiş. Belə cərəyanın isə ağrını kəsmək və xəstəni sakitləşdirmək xassəsi varmış. Həmin vaxtdan başlayaraq alçaq tezlikli düzləndirilmiş sinusoidal cərəyandan təbabətdə geniş istifadə olunur. Elmə çoxdan məlumdur ki, maqnit və elektrik sahələri insanlara, heyvanlara və bitkilərə müəyyən təsir göstərir. Bu təsirin fiziki tərəfini təxminən belə izah etmək olar. Hüceyrə daxilindəki dipolaoxşar su molekulları xarici maqnit və ya elektrik sahəsinin təsiri ilə öz vəziyyətlərini dəyişir ki, bu da oradakı kimyəvi reaksiyaların gedişinə, nəhayət, toxumaların bioloji halının dəyişməsinə, nəticədə isə sinir sisteminə öz təsirini göstərir. |