Microsoft Word P. doc titul doc
Yüklə 0,92 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
__________________Milli Kitabxana__________________
57 qüvvələrin bir qismi ilə məşğul olduğu kimi, biologiya da fizikaya məxsus bəzi enerji və qüvvələri, kimyaya məxsus maddələr və reaksiya növlərini əhatə edir. Proqram və dərsliklərdə aparılan ciddi dəyişikliklər orta təhsilii elmi səviyyəsini xeyli yüksəltmiş və onun məzmununu müasir elmi-texniki tərəqqinin tələblərinə uyğun şəkildə təkmilləşdirmişdir. Buna baxmayaraq təlimin səmərə və keyfiyyəti qənaətbəxşdir. Şagirdlər həyat üçün zəruri olan bir sıra təbiət hadisələri və qanunlarını izah etməkdə çətinlik çəkirlər. Aldıqları bilikləri yeni şəraitdə və yeni məqsədlər üçün istifadə etməyi bacarmırlar. Belə bir vəziyyətdə akademik L.A.Artsimoviçin dahiyanə sözləri «Şagird qab deyil ki, onu biliklə doldurasan, o elə məşəldir ki, onu gərək alovlandırasan. Təəssüf ki, indi qablar böyük inadkarlıqla biliklərlə doldurulur, lakin məşəllərin işığı olduqca zəifdir». Bakı şəhərindəki bir neçə orta məktəbdə fizika dərslərini aparan müəllimlərdən şagirdlərin biliklərini qiymətləndirərkən onlara verdikləri sualların mətnini topladıq. Həmin sualların təhlili göstərdi ki, doğrudan da məktəblərimizdə böyük dönüş var. Şagirdlərin bilikləri müasir məsələləri tamamilə əhatə edir. Lakin sualların 92%-i mühakimə tələb etməyən, yaddaşın köməyinə arxalanan suallardır. Ona görə də bu cəhətdən şagirdlərin biliyini qənaətbəxş hesab etmək olmaz. Biz elmi-texniki inqilab dövründə yaşayırıq. Belə bir dövrdə dialektikanın ən zəruri elementlərindən biri olan «forma ilə məzmun arasındakı mübarizə» özünü daha qabarıq şəkildə göstərir. Tədris prosesində bu mübarizə şagirdlərin təfəkkürü ilə dərsliyin yeni məzmunu arasında gedir. Dərsliyə daxil edilən yeni məsələlər onların tafəkkür dairəsindən kənara çıxır. Dərsliyin yeni məzmunu ilə adekvat olan, öz üslubuna, məzmununa və xarakterinə görə əvvəlkindən fərqlənən yeni düşünmə formasına, yeni təfəkkürə ehtiyac hiss olunur. Şagirdlərdə belə keyfiyyətləri olan yeni təfəkkürün formalaşması onların dərketmə qabiliyyətini artırır, fakt və hadisələrə düzgün qiymət ver- |