Microsoft Word texnik tizimlarni boshqarish fanidan

7-Mavzu: Rejalashtirishning tamoyillari va rahbarlik qilishning samarali 
usullarini tanlash. 
REJA: 
1.
Reja tuzishning tamoyillari. 
2.
Rahbarlik qilishning samarali usulini tanlash. 
3.
Kibernetika-transport va texnika xizmati ko’rsatish korxonalarida boshqarish 
jarayonlarining axborot tavsifi. 
1.Reja tuzishning tamoyillari. 
Yuk va yo’lovchi tashish, TXK rejasini tuzish korxonalar uchun eng yuqori 
foyda olish maqsadi bilan bog’lik. Bu esa korxona menejerlari, menejmenti, 
iqtisodchilari, marketinglaridan bozor munosabatlarining asosiy bilimlari bilan 
kurollanishlarini talab qiladi. Transport xizmati ko’rsatish (yuklash, tushirish, tashish, 
transport-ekspeditsiya xizmati)da barcha o’zgarishlar qilishda ham menejerga 
transport xizmatining iste’molchilar bilan ish yuritishiga to’g’ri keladi. Bunda lozim 
bo’lgan reklamalarni ko’rsatish, ya’ni iste’molchi bu yangilik yoki o’zgarishdan nima 
yutadi? SHu kabi chora-tadbirlar tizimini ishlab chiqish ham xozirgi vaqt 
marketingining tarkibiy kismi bo’lib koladi. Korxona menejmentining birinchi 
vazifasi-bozor munosabatlari sharoitida transport yoki texnika xizmatlari ko’rsatish, 
ta’mirlashlarni qanday xajmda bajarishlari lozimligini aniqlashlaridan iborat. 
Boshqacha qilib aytganda, korxona ixtiyoridagi mablaglar (avtomobilь transporti, 
ko’targich uskunalar, yer, bino, muomila puli), uskuna jixozlari, texnologiyasi, 
materiallari, o’zining joylashuvi va ko’pgina boshqa xo’jalik faoliyatini 
tavsiflaydigan omillari asosida zarur bo’lgan tashish turlari (mahalliy, shahar atrofida, 
shaharlararo, xalqaro, yuk yoki yo’lovchi tashish, ixtisoslashtirilgan va shu kabilar), 
texnika xizmati ko’rsatish, joriy ta’mirlash va shunga o’xshashlardan istiqbollisi 
tanlab olinadi. SHundan keyingina korxonaning transport moliya rejasi va uning 
bo’limlarini ishlab chiqishga kirishish mumkin. Korxona faoliyatida marketingning 
ahamiyati o’ta yuqori, chunki bajariladigan jarayonlarga quyiladigan talablarni 
professional darajada marketing mutaxassisigina bilishi mumkin. SHunday kishigina 

---

51
korxonaning ishlab chiqarish dasturi va boshqa faoliyatlarini rejalashtirish tizimiga 
ijobiy ta’sir ko’rsatadi. Bozor munosabati sharoitida barcha rejalashtirish tizimining 
asosi-tijorat ishlarining bashorat qilishlarini tuzishdir. Bu yerda ustuvor (strategik) 
rejalashtirish ko’rsatkichi muayyan turdagi maxsulot (ish, xizmat ko’rsatish)ni harid 
qilish yoki bajarish xajmi. SHuning uchun korxona rahbarining muhim vazifasi-bozor 
munosabatida qancha miqdorda transport yoki texnika xizmatlari bajara olishi 
mumkinligini aniqlashdan iborat. Marketingning asosiy vazifalaridan biri 
iste’molchilarning tarkibi, extiyoji, mo’ljali, xatto ijtimoiy xodisalar yoki siyosiy 
jarayonlardagi o’zgarishlarga e’tibor berishdir. Bularning barchasi u yoki bu darajada 
talablarga ta’sir ko’rsatishi mumkin, ba’zan Mutlaqo ko’tilmaganda hal kiluvchi omil 
bo’lishi mumkin. Ikkinchi tomondan, bashorat muddat (davr)i qancha kiska bo’lsa 
bashoratning natijasi shuncha aniq bo’ladi.