www.ziyouz.com кутубхонаси
110
JAMOL KAMOL (1938) Shoir Jamol Kamol 1938 yili Buxoro viloyatining Shofrikon tumanidagi Chikaron
qishlog‘ida dehqon oilasida tug‘ildi. Ota-onadan erta ayrilgan Jamol tog’asi qo‘lida
tarbiyalandi. O’rta maktabni tugatib, Buxoro pedagogika institutining filologiya
fakultetida o‘qidi. So‘ng shu yerda muallimlik qildi.
Jamol Kamol 1965-1969 yildarda «Buxoro haqiqati» ro‘znomasi muharririyatida
ishladi. A. S. Pushkin nomli Til va adabiyot instituti aspiranturasida o‘qidi va «Lirik
she’riyatda kompozitsiya» degan mavzuda nomzodlik ilmiy ishini himoya qildi. Shoir
1970-1972 yillarda Yozuvchilar uyushmasining Buxoro bo‘limida mas’ul kotib vazifasini
bajardi. 1972 yildan esa A.S.Pushkin nomli Til va adabiyot institutida ilmiy xodim bo‘lib
ishladi. Hozirgi kunda O’zbekiston Yozuvchilar uyushmasining raisi lavozimida faoliyat
ko‘rsatmoqda.
Jamol Kamolning «Olam kirar yuragimga» (1968), «Cho‘qqilarga yog‘ildi» (1971),
«Tosh tug‘yon” (1973), «Hasan va oy», (1974), «Suyosh chashmasi» (1975),
«Dostonlar» (1978), «Tafakkur» (1979), «Suvaydo» (1983) «Umidli dunyo» (1988) va
boshqa bir qator she’riy to‘plamlari nashr qilingan.
Jamol Kamol mumtoz she’riy an’analar bilan zamonaviy she’riyat tizimini
uyg‘unlashtirgan iste’dodli shoirdir. Ayni chog’da uning qo‘shiqlari ham klassik musiqa
ohanglari bilan uyg’unlashib, olamjahon tarovat bahsh etib keladi.
U bir tarixiy she’rning ham muallifidir. Ma’lumki, O’zbekiston Respublikasi mustaqil
deb e’lon (1991, 1 sentyabr) qilingandan buyon jahonning 121 mamlakati uni tan oldi.
Oltmishdan ortiq mamlakat esa biz bilan vakolatxona darajasida bitim tuzdi. Ayni
chog’da mustaqil O’zbekistonimiz Birlashgan Millatlar Tashkilotiga a’zo ham etib qabul
qilindi. Xuddi ana shu tarixiy kunga shoir Jamol Kamol guvoh bo‘lgan. Binobarin, xuddi
shu yerda, shu daqiqada o‘zining «Avval Vatan, keyin jon» she’rini bitib, o‘qib ham
bergan edi. Unda:
Kiprik ketar, ko‘z qolar, Qolar Vatan jonajon. Jamoldan shu so‘z qolar: Avval Vatan, keyin jon!— kabi yuksak tuyg‘ular o‘z ifodasini topadi.
Jamol Kamolning publitsist sifatida eng so‘nggi asari «Makkayi mukarrama, Madinayi
munnavara» (1992) asarlaridir. Unda haj bahonasida ma’naviyatimizni qayta baholaydi,
kamoli inson orzusi bilan maydonga chiqadi.
Jamol Kamol tarjima bilan ham shug’ullanadi. U fransuz mumtoz adabiyotining
namoyandasi Bualoning «She’riy san’at» asarini, ozarbayjon shoiri Baxtiyor
Vahobzodaning Muhammad Fuzuliy haqida «Shabihijron» dostonini o‘zbek tiliga tarjima
qilgan.
O’zbek adiblari. Sobir Mirvaliyev – “Fan” nashriyoti - 1993
www.ziyouz.com кутубхонаси
111
Jamol Kamol 1986 yilda Shekspir tragediyalarini ingliz tilidan bevosita o‘zbek tiliga
muvaffaqiyatli o‘girgani uchun S.Borodin nomidagi mukofotga sazovor bo‘lgan. Yana
unga O’zbekiston xalq shoiri (1992) degan yuksak faxriy unvon ham berilgan.
O’zbek adiblari. Sobir Mirvaliyev – “Fan” nashriyoti - 1993