249
vujudga keladi. Dunyoqarash esa kishilarning turmush tarzi, hayoti, xulqi, odobi,
madaniyatini o‘zida mujassamlashtirgan tasavvur va bilimlar yig‘indisidir.
Shunday ekan, inson ongining tabiat va jamiyatga munosabati natijasida
qarashlari, e’tiqodi, ideali asosida paydo bo‘lgan ijtimoiy-siyosiy, axloqiy-estetik
va xulqini ifodalovchi bilimlar tizimi uning dunyoqarashidir.
Dunyoqarash
kundalik faoliyat, dunyoviy, diniy, ilmiy bilimlar, hayotiy
kuzatishlar va ijtimoiy tarbiya ta’sirida shaklanadi. Uning shakllanishida his-
tuyg‘u, aql-idrok va tafakkur muhim o‘rin tutadi. Dunyoqarash kishilarning hissiy
kechinma va kayfiyatlariga ham bog‘liq bo‘lib, inson kayfiyatida uning hayot
sharoitlari, ijtimoiy ahvoli, milliy xususiyati, madaniy saviyasi, shaxsiy taqdiri,
yoshi va boshqalar aks etadi. Dunyoqarash murakkab tuzilmaga ega. Olimlar uni
muayyan bilimlar, g‘oya va maqsadlar, fan yutuqlariga, diniy tasavvurlar,
qadriyatlar, ishonch va e’tiqod, fikr, hissiyot kabi tarkibiy qismlarga ajratadilar.
Buni rasmda quyidagicha ko‘rsatish mumkin:
Dunyoqarashning tarkibiy tuzilmasi
Dostları ilə paylaş: