Modernizatsiyalash jarayonlari

6-MAVZU. PEDAGOGIK JARAYONIDA ILMIY VA UMUMMADANIY 
DUNYOQARASHNI SHAKLLANTIRISH 
REJA 
1.Bilim, ilmiy dunyoqarash tushunchalari. Dunyoqarashning turlari.
2.O‘quvchilar dunyoqarashida yangicha fikrlashni shakllantirish 
zaruriyati. 
3.Pedagogik 
jarayonda 
umummadaniy 
dunyoqarashni 
shakllantirish.
4.Milliy mafkurani yoshlar ongiga singdirish yo‘llari. Milliy ong va milliy 
iftixor o‘sishining tarbiyaviy ahamiyati.
5.Talabalarda 
mustaqil 
fikrlash 
va 
demokratik 
tafakkurni 
shakllantirishning zaruriyati.
Tayanch tushunchalar:
bilim, ilm, dunyoqarash, ta’lim, umummadaniy, tarbiya, 
mifologiya, diniy dunyoqarash
,
falsafiy dunyoqarash 
Ta’lim-tarbiya jarayonida ilmiy va umummadaniy dunyoqarashni 
shakllantirish 
 
O‘zbekistonda amalga oshirilayotgan ijtimoiy-iqtisodiy islohotlari bevosita 
uzluksiz ta’lim tizimi bilan bog‘liq. «Ta’lim to‘g‘risida»gi Qonun asosida yangi 
turdagi – o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi shakllantirildi. Hozirgi paytda yuqori 
malakali va madaniyatli, mustaqil fikrlaydigan mutaxassislar tayyorlash bo‘yicha 
muhim ahamiyatga molik ishlar olib borilmoqda. 
Zamonaviy ta’lim sharoitida bo‘lajak mutaxassislarda kasbiy bilim, ko‘nikma va 
malakalar bilan bir qatorda bilimlarni mustaqil egallash va muammoni mustaqil 
ravishda hal etishda ijodiy yondashish qobiliyatlari ham shakllanishi
kerak. 
Bo‘lajak 
mutaxassislarda 
ushbu 
xususiyatlarni 
shakllantirishda 
ta’lim 
oluvchilarning mustaqil va ijodiy fikrlash qobiliyatlarini rivojlantirish va o‘quv 
biluv faoliyatini faollashtirish muhim ahamiyatga ega. Shuning uchun ham 
bugungi kunda ta’lim oluvchilarining o‘quv-bilish faoliyatlarini ta’minlovchi va 
rivojlantiruvchi faol ta’lim metodlarini o‘quv jarayoniga joriy etish asosiy 
vazifalardan hisoblanadi. Ta’lim oluvchilarni mustaqil va ijodiy yondoshgan holda 
muammolarni yechimini izlash, topish va mustaqil qaror qabul qilish qobiliyatlarini 
shakllantirish va rivojlantirishga qaratilgan faol ta’lim metodlaridan foydalanish 
muhim hisoblanadi. 
Bilim – 
bu ta’lim oluvchilar ongida muayyan tartibda mustahkamlangan, 
ularning shaxsiy mulkini tashkil etadigan va bundan ular zaruratiga ko‘ra foydalana 
oladigan dalillar, ma’lumotlar, ilmiy nazariyalar, qonunlar, tushunchalardir. 
Dunyoqarash insonning cheksiz bilimi bo‘lib, insonning dunyoni oddiy 
umumlashtirilgan holda aks ettirilishi bo‘lmay, balki u dunyoni insonning amaliy 
qayta o‘zlashtirishning natijasi sifatidagi bilimlari.