Respublikası əhalinin danışdığı başqa dillərin sərbəst işlədilməsini
və inkişafını təmin edir”; 45-ci maddəsinin 1-ci bəndi – “Hər kəsin
ana dilindən istifadə etmək hüququ vardır. Hər kəsin istədiyi dildə
tərbiyə və təhsil almaq, yaradıcılıqla məşğul olmaq hüququ vardır” .
45-ci maddənin 2-ci bəndi – “Heç kəs ana dilindən istifadə hüququndan
məhrum edilə bilməz”.
Analiz və sintez
Analiz (yun. analysis – “ayrıma”, “bölmə”) – tədqiq olunan obyektin
fikrən tərkib elementlərə bölünməsini nəzərdə tutan tədqiqat
metodudur. Obyektin tərkib elementləri sonradan ayrı-ayrılıqda öyrənilir.
Bu, tədqiq olunan obyekt haqqında əlavə məlumat verir. Məsələn,
analiz vasitəsilə tədqiq olunan obyektin strukturu, tərkib hissələri,
onların arasındakı münasibət müəyyən edilir.
İnduksiya deduksiyayaya əks olduğu kimi, analiz də sintezə əks
olan metoddur. Əgər analiz tədqiq olunan obyektin fikrən tərkib elementlərə
bölünməsini nəzərdə tutursa, sintez (yun. synthesis – “birləşmə”)
bu elementlərin bütövə birləşdirilməsini nəzərdə tutur. Sintez
analizin davamı kimi çıxış edir.
Bu iki metod “Azərbaycan multikulturalizmi” fənninin bir çox
müddəalarının öyrənilməsində istifadə olunur. Məsələn, Azərbaycan
Respublikasının multikulturalizm siyasətini öyrənərkən əvvəlcə analiz
metodu vasitəsilə bu siyasətin əsas elementləri (istiqamətləri) müəyyən
edilir, hər bir element (istiqamət) ayrı-ayrılıqda nəzərdən keçirilir,
onlar arasında münasibət göstərilir. Sonra isə sintez metodu vasitəsilə
Azərbaycan Respublikasının multikulturalizm siyasətinin tərkib hissələri
haqqında əldə olunan məlumat bir yerdə toplanılaraq bu siyasət
haqqında bütöv bilik əldə olunur.
Dostları ilə paylaş: |