Mövzu 1: Büdcənin sosial- iqtisadi mahiyyəti və funksiyaları
Yüklə 3,74 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
KitabYurdu.az
139 4 Dövlət qiymətli kağızı – dövətin borcunun bir forması olmaqla, borc alan timsalında Azərbaycan Respublikası ilə kreditor timsalında fiziki və hüquqi şəxslər arasında milli və ya digər valyutada qısa müddətli və ya uzunmüddətli borc müqaviləsindən irəli gəlir. Faizli qiymətli kağız üzrə ( dövlət istiqrazı ) əsas borc məbləği – ödəniş gününə ödənilməli olan qiymətli kağızın nominal dəyərinin ümumi məbləğidir. Diskontlu qiymətli kağız – nominal dəyərindən aşağı qiymətə satılan qiymətli kağızdır. Təxsisat – parlament tərəfindən Hökumətə verilməsi səlahiyyət çərçivəsində xəzinədarlıq vasitəsilə həyata keçirilən xərclərdir. Daimi təxsisat – il ərzində təsdiq olunmuş büdcə haqqında qanundan yenidən təsdiqi tələb edilməyən qanunvericiliklə nəzərdə tutulmuş müəyyən məqsəd üçün həyata keçirilən büdcə xərcləridir. Xəzinədarlıq hesabı – bütün gəlirlərin toplandığı və büdcə xərclərinin həyata keçirildiyi hesabdır. Təminat müqaviləsi – Maliyyə Nazirliyi ilə kreditor arasında ödənişlərin həyata keçiriləcəyi haqqında bağlanan müqavilədir. Azərbaycan Respublikasının daxili dövlət borcunun formaları və tərkibi. Azərbaycan Respublikasının daxili dövlət borcu Azərbaycan Respublikasının dövlət borcunun tərkib hissəsi olmaqla, Maliyyə Nazirliyinin Azərbaycan Respublikası adından Azərbaycan Respublikasının hüquqi və fiziki şəxslər ilə bağladığı müqavilələrin bilavasitə yerinə yetirilməmiş öhdəlikləri ilə borc vəsaitlərinin milli valyutada yekununu əks etdirir. Daxili borc- dövlətin daxili bazarlarından əldə etdiyi, yəni ölkə daxilində yerləşən müəssisə və təşkilatlardan, banklardan və yaxud əhalidən cəlb edilən borclara deyilir. Hər hansı bir borcun daxili borc olub- olmadığını müəyyənləşdirən əsas əlamət müəyyənləşdirən əsas əlamət borcun alınma yeridir. Əgər borc milli maliyyə mənbəyi ilə təmin olunarsa , onda bu borc daxili borcdur. Daxili borclar dövlət borcunun ən mühüm hissəsini təşkil edir. Həmçinin qeyd olunmalıdır ki, inflyasiyanın sabit olduğu şəraitdə dövlətin daxili maliyyə bazarlarından borclanması xarici maliyyə bazarlarından borclanmasından daha asandır və üstündür. Bundan başqa, dövlət daxili maliyyə bazarlarından borclanarkən satdığı dövlət istiqrazlarının pulunu tez bir zamanda əldə edir və tez bir zamanda da dövlət xərclərini ödəyir. Normal şəraitdə, yəni iqtisadi sabitlik dövründə dövlətin buraxdığı istiqrazların daxili maliyyə bazarlarında alıcının tapılması heç də çətin olmur. Dövlət qiymətli kağızlarını alanlar müxtəlif qurumlar ola bilərlər- müxtəlif fondlar, xeyriyyə cəmiyyətləri, sosial Yüklə 3,74 Mb. Dostları ilə paylaş:
|