Təbiəti mühafizə sahəsində stimullaŞdırmanın mexanizmlərini 2 qrupa bölmək olar:
bütün təsərrüfat sahələrini əhatə edən mexanizmlər – makro səviyyə;
xüsusi mexanizmlər – bilavasitə ətraf mühitin mühafizəsi ilə bağlı olan iqtisadi mexanizmlər.
Təbiətdən istifadənin iqtisadi mexanizmləri 3 qrupa ayrılır:
Kompensasiya mexanizmləri – bu mexanizmlər iqtisadi inkişaf üçün ən ümumi məhdudiyyət həddi qoyur. Bu üsullar demək olar ki, iqtisadi inkişafa mane olmur. İqtisadi mexanizmlərin bu qrupu əsasən neqativ ekoloji nəticələrin aradan qaldırılmasına yönəlir və onu yaradan səbəblər əslində araşdırılmır. Ətraf mühitdən istifadənin bu qrupu iqtisadiyyatın inkişafının texnogen tipinə aiddir;
Ekoloji balanslaŞdırılmıŞvə təbiəti mühafizə fəaliyyətinin inkiŞafını stimullaŞdıran mexanizmlər.Bu mexanizmlərin əsasını bazar münasibətləri təşkil edir. Onlar təbii ehtiyatların mühafizəsinə yeni texnologiyanın tətbiqi vasitəsilə şərait yaradır. Nəzəri cəhətdən bu qrup zəif davamlı inkişaf üçün səciyyəvidir;
