Mowzuk: 10 lyk sanlary nomerlemekde okatmagyñ taýýarlyk döwri Meýilnama; I. Giriş II. Esasy

2. 10 lyq içinde nomerlemek metodikasy
Birinji synpa girýän çagalar dürli tarapdan we dürli matematiki bilimlere eýe. Çagalar bagynda ýa-da käbir maşgalalarda, 1-10-dan sanlary okamak ukyby bolan çagalar, sanamak, yza sanamak we ýazmak endiklerine eýe bolarlar. Şeýle-de bolsa, ol düýbünden taýyn däldi çagalar hem gelerler. Şonuň üçin mugallymyň ilkinji wezipesi 1-nji synpa gelen çagalar üçin aýratynlygy kesgitlemek. Bu okuwyň birinji hepdesinde ýa-da dowamynda edilýär edilmelidir. Kesgitleme aşakdaky synag soraglary girizilip bilner:
1. Nädip sanamalydygyny bilýärsiňizmi? Hasaplamak nähili?
2. Tegelekleri, taýaklary we baýdaklary hasaplaň?
3. Stolda galam bar ýaly baýdak alyň?
4. Haýsy tegelekler iň köp? Gyzylmy ýa-da gök?
5. Harytlary tertibe salyň.
6. 5-1, 8-2, 4-3 ýaly soraglar.
Taýýarlyk döwrüniň esasy wezipesi (6-7 sapak), sanlary öwrenmeklige geçmekdir zerur boljak bilimleri, başarnyklary we başarnyklary kesgitläň.
1-nji synpyň 1-nji mowzugy 1-nji onluk sanlary sanamakdan ybarat. Onda çagalaryň san taýdan başarnyklary döretmek, 1-10 sanlar hakda pikir döretmek, sanlaryň tapgyryny döretmek edilmelidir. 10-a sananyňyzda mugallymyň wezipesi çagalaryň sanamak endiklerini ösdürmekdir
1-10 sanlar bölüminde we şu esasda tebigy seriýalaryň gurluşyny emele getirmek we açmak tebigy yzygiderlilik termini hökmünde kesgitlenýär.
Sanlary bilmek netijesinde talyplar:
1. 1-den 10-a çenli sanlaryň yzygiderliligini gowy ussatlyk.
2. Hasaplamak tertibi görkezilende zatlary sanamak we her zadyň tertip belgisini aýtmak berip biler
3. Her sany 1-den 10-a nädip düzmeli (1 goşuň ýa-da 1-ni aýyryň bilen).
4. Sanlary okap, her sana gabat gelýän obýektleriň toplumyna gabat gelmegi başarmaly getirmek
5. Sanlaryň uly, kiçi, deňligini bilmek.
6. 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 sanlary birnäçe goşundylardan ýazyp bilmek.
7. Tegelek, inedördül, üçburçlugy tapawutlandyryp, adyny goýmagy başarmaly.
Okuwçylary nol san bilen tanyşdyrmak.
Bu meseleleriň esasynda temany öwrenmek üçin meýilnama döredilýär. Tebigy sanlaryň tertibi okuwçylara seriýa döretmek düşünjelerini aňsatlyk bilen özleşdirmäge mümkinçilik berýär.
Her gezek ozal berlen sanlaryň setirine täzeden seredilendigini we öwrenilýän täze sanlaryň öňki buýrugyň dowamydygyna üns berilýär. Tebigy seriýada öwrenilen her täze san wizual material bilen düşündirilýär, soň goşmak we aýyrmak nyşanlary bilen ýazylýar. Munuň bilen goşmak we aýyrmak öwrenmek üçin ýer goýuldy. Ilkinji on üstünde işlän wagtyňyz üç basgançak tapawutlanýar:

1. 
   Taýýarlyk döwri,
   

2) Sanlamagy öwrenmek,
3) Arifmetiki amallar (goşmak we aýyrmak)
Taýýarlyk döwrüniň esasy wezipesi çagalaryň bilimlerini we bilim endiklerini tertipleşdirmekdir doldurmak we sanlamak öwrenişine geçmek üçin zerur bilimleri almak üçin şertler döretmek, birinji synp çagalarynyň matematiki taýýarlygyny öwrenmek.