Mübariz yusifov linqviSTİk tipologiYA

Linqvistik tipologiya
45
2. Palay
3. Kariy
4. Lidiy
5.Likiy
Toxar qrupu
1. Toxar A. (Turfan, Qaraşar – Çin Türküstanında mövcud 
olmuşdur)
2. Toxar B. (Kuçan) Yenə orada, e.ə. VII əsrdə mövcud 
olmuşdur.
II Sami – Hami dillər
Sami dillər (Sami dillər adı Sam peyğəmbərin adı ilə adlan-
dırılır) qrupu
1. Ərəb
2. Amxar (amofil) Efiyopiyanın ədəbi dilidir
3. Aysori (Arameylərin nəslindəndirlər)
4. Tiqre, tiqrin, qyraqe, harari və başqaları
Ölü dillər
1. Akkad (Assuro-Vavilyon – Babil)
2. Uqorit
3. Qədim Yəhudi (İsraildə onun bazasında ivrit dili forma-
laşmışdır)
4. Aramey (e.ə. III – b.e. IV əsrləri)
5. Finikiya. Karfagen dövlətinin dili olmuşdur
6. Heez. Həbəşistanın qədim ədəbi dili olmuşdur. IV-XV 
əsrlərə kimi ibadət dili səviyyəsində işlədilmişdir.
Misir qrupu
Ölü dillər
1. Qədim Misir (e.ə. III minillikdən eranın III əsrinə qədər. 

---

Mübariz Yusifov
46
Kahinlərin dili olmuşdur. Yazılarında heroqlifdən istifadə edil-
mişdir).
2. Kont dili – Orta əsrlərdən XVI əsrə qədər Misirdə iba-
dət dili kimi işlənmişdir. Yazılarında yunan əlifbasından istifadə 
edilmişdir.
Kuşit qrupu
1. Qalla
2. Somali
3. Aqau, Sidamoo, Saxo, Beçan və başqaları
Berb qrupu
1. Tuareq
2. Kabil
3. Şilx
4. Rif
5. Tamazist 
6. Şiviya
Ölü dillər
1. Livi
2. Numidi 
3. Qetul
Çad-Hami dillər qrupu
1. Xausa
2. Qərbi Çad: niqizm, Kotono, Anqas, Karekar, Sura, Kono, 
Xadeci, Kataqum və başqa dialektlər
3. Şərqi Çad: Muzqu, Mubi, Sokoro və başqaları.
Qafqaz dilləri
Qərb qrupu: Abxaz-adigey və ya Abxaz-çərkəz
1. Abxaz qrupu: şimal şivələri-bzıb, abjuy və ya kadar.
Cənub şivələri- yazısı 1954-cü ilə kimi olmuşdur.
2. Abazin 
3. Çərkəz

---