bərabərsizliyi ödənsin.
Koşi kriteriyasının şərtlərini ödəyən ardıcıllığa fundamental ardıcıllıq deyilir.
Deməli, ardıcıllığın yığılan olması üçün zəruri və kafi şərt onun fundamental ardıcıllıq olmasıdır.
Misal 19. Verilmiş ardıcıllığı üçün , , və - i tapın.
1) ;
olduqda ;
olduqda ;
alt ardıcıllıqlarını alırıq və verilmiş ardıcıllığın bütün hədləri bu ardıcıllıqlardan birinə daxildir. Ona görə də baxılan ardıcıllığın xüsusi limitləri (və ya limit nöqtələri) bu alt ardıcıllıqların limiti kimi tapıla bilər:
;
Ardıcıllığın iki limit nöqtəsi var və göründüyü kimi
,
İndi isə ardıcıllığın dəqiq aşağı və dəqiq yuxarı sərhədlərini tapaq.
Asanlıqla müəyyən etmək olar ki, ardıcıllığı azalan ardıcıllıqdır. Ona görə də
və Teorem 10 - ə əsasən
Eynilə müəyyən edilir ki, ardıcıllığı artan ardıcıllıqdır və ona görə də
,
və
.
Beləliklə,
2)
, , və nömrəli hədlərdən düzəldilmiş alt ardıcıllıqlara baxaq.
olduqda
olduqda
olduqda ;
olduqda
Baxılan ardıcıllığın bütün hədləri bu alt ardıcıllıqlardan birinə daxildir. Ona görə də limit nöqtələri və ya xüsusi limitlər bu alt ardıcıllıqların limiti kimi tapıla bilər:
.
Ardıcıllığın üç limit nöqtəsi var və göründüyü kimi,
.
Hər bir alt ardıcıllığın dəqiq aşağı və dəqiq yuxarı sərhədlərini tapaq.
və ardıcıllıqları sabit ardıcıllıqlardır və
.
alt ardıcıllığı azalan ardıcıllıqdır və ona görə də
Bu nəticələri yekunlaşdıraraq tapırıq ki,
Qeyd edək ki, alt ardıcıllıqları seçərkən , , və də götürmək olardı.
3) ;
, və , nömrəli hədlərdən düzəldilmiş alt ardıcıllıqlara baxaq.
olduqda
olduqda
olduqda
Xüsusi limitləri tapa bilərik:
.
Deməli,
.
Əvvəlki misaldakına oxşar mühakimələr apararaq tapmaq olar ki,
4) ;
olduqda ;
olduqda ;
alt ardıcıllıqlarını alırıq.
Hər iki alt ardıcıllıq sonsuz böyük kəmiyyətlərdir. Ona görə də
Deməli,
Asanlıqla müəyyən olunur ki,
Dostları ilə paylaş: |