ƏməK haqqı formaları
|
ƏməK haqqı sistemləri
|
Vaxta görə
saatlıq
nəftəlİK
aylıq işə görə
|
İşəmuzd-mütərəqqi İşəmuzd-mÜKafatlı Vaxta görə mÜKafatlandırma Çoxamilli
Mənfəətdə iştiraK sistemi
|
Faiz pul Kapitalından amil gəliridir, bu gəlirin Kapital müİKİyyətçisinin il ərzində aldığı hissəsidir. Gəlirin bu hissəsinin dərəcəsi ifadə olunursa, belə gəlir faiz tarifi adlanır.
Faiz dərəcəsi = —— — x iqq%
Kapitalın məbləği
Məsələn, siz banKa 100000 dol. pul qoyursunuz. Sizin gəliriniz (və ya faiz) 15000 dollar olacaq və bu halda faiz dərəcəsi 15%-ə bərabər olacaq.
Müasir iqtisadi nəzəriyyə faizi resursları ala bilməK üçün pul qazanmağı gozləməKdənsə, həmin resursları indi əldə
Şəkil 13.18. Mənfəətin müəssisə üçün əhəmiyyəti
etmək üçün ödənilən qiymət kimi dəyərləndirir. Zaman amilinin nəzərə alınması dərk etməyə imkan verir: müddətli əmanətlərin dövrü nə qədər çox olsa, həmin əmanətdən faiz şəklində gəlir bir o qədər yüksəkdir.
Faiz kateqoriyasının təhlilində nominal və real faiz dərəcəsini fərqləndirmək vacibdir. Nominal faiz dərəcəsi inflyasiya sürəti nəzərə alınmadan cari real bazar faiz dərəcəsidir. Real faiz dərəcəsi gözlənilən inflyasiya sürəti çıxıldıqdan sonra qalan nominal faiz dərəcəsidir. Məsələn, illik nominal faiz 15%, gözlənilən inflyasiya tempi 7%-dirsə, real faiz 15- 7-8% -dir.
Renta - yalnız «torpaq* istehsal amilindən deyil, təklifi qeyri-elastik olan istənilən digər amildən gələn gəlirdir. Neoklassik məktəbin rentaya verdiyi tərif belədir. Rentanın və ya icarə haqqının bir tarazlaşdırıcı qiymət kimi müəyyənləşdirilməsi prinsipləri (neoklassiklər bu iki məfhumu çox vaxt sinonim kimi işlədirlər) başqa istehsal amillərində olduğu kimidir.
Həqiqətən də, əgər renta icarədarın torpaq mülkiyyətçisinə torpaqdan istifadə üçün müqavilə üzrə ödədiyi pul məb- ləğidirsə, onda icarə haqqı rentanın, amortizasiyanın və qoyulmuş kapitalın faizlə ifadəsinin cəmidir.
Beləliklə, sahibkarlıq gəliri, mənfəət, əmək haqqı və renta istehsal amillərinin
Dostları ilə paylaş: |
