Mundarija kirish 1-bob. Adabiyot sharhi

UB spektrofotometriyasi.
Nishonlangan va boshlang’ich farmakologik preparatlarning bir xilligini aniqlashning yana bir to’g’ridan-to’g’ri usuli UB spektrofotometriyasi hisoblanadi. Spektrofotometriya usuli ultrabinafsha sohasida identifikatsiya va miqdoriy aniqlash uchun ham, tozalikni aniqlashlarda ham muvaffaqiyatli qo’llaniladi [56; 176 b., 57; 478 b.].
Farmakologik preparatlarining yaxshiligini tekshirish uchun ultrabinafsha spektrofotometriyadan foydalanish, aralashmalar yoki parchalanish mahsulotlari o’rganilayotgan moddadan farqli o’laroq boshqa sohada yutilgan hollarda eng qimmatlidir.
Farmakologik moddaning UB spektrini aniqlash farmakologiyada farmakologik moddaning bir xilligi va tozaligini tahlil qilish, hamda ushbu moddalarni farmakologik preparatlarning murakkab tarkiblarida tahlil qilish uchun muhim usuldir. Bundan tashqari, ultrabinafsha spektrofotometriya ko’pincha biologik namunalardagi farmakologik moddalar – qon, plazma, zardob, limfa suyuqligi va boshqalar kontsentratsiyasini aniqlashda qo’llaniladi. [58; 24 b., 59; 302 b., 60; 74 b., 61; 62; 160-170 b., 63; 113-117 b., 64; 541-544 b.]

§ 1.5. Farmakologik preparatlarning xususiyatlari

Drotaverin gidroxloridi (No-shpa) tibbiyotda antispazma va og’riq qoldiruvchi vosita sifatida keng qo’llaniladigan farmakologik preparat. [73; 126 b., 74; 183-185 b.]
Kimyoviy formula C₂₄H₃₁NO₄^.HCl. Molekulyar massa 433,97

Rasm. 1.4. Struktura formulasi 1-(3,4-dietoksibenziliden) - 6,7-dietoksi-1,2,3,4-tetragidroizoxinolin gidroxloridi
Suyuqlanish nuqtasi 209-211 °C.
Ochiq sariq kristall modda, hidsiz. Suvda va spirtda eriydi. Kimyoviy tuzilishi va farmakologik ta’siri bo’yicha u papaveringa yaqin, biroz kuchliroq va uzoqroq antispazmotik ta’sirga ega. Molekulyar og’irligi: janob (C₂₅H₃₂O₄Cl) = 431,5 g/mol
Oshqozon va ichak spazmlari, spastik ich qotishi, xolelitiyoz va urolitiyoz xurujlari, oshqozon va o’n ikki barmoqli ichakning oshqozon yarasi uchun (afzal antikolinerjiklar bilan birgalikda), shuningdek periferik tomirlarning spazmlari (endoarteriyalar va boshqalar) uchun ishlatiladi. Ba’zida angina xurujlarini to’xtatish uchun boshqa antispazmotik va analjeziklar (promedol) bilan birgalikda (mushak ichiga) buyuriladi. [М.Д.Машковский, Лекарственные средства, 1988 г. т.1, стр.449.].


Furosemid (4-xloro-N-(2-furilmetil)-5-sulfamoilantranil kislotasi) diuretik sifatida keng qo’llaniladigan farmakologik preparatdir. Furosemid suvda erimaydigan oq kristalli kukundir. Kimyoviy tuzilishiga ko’ra (fenil yadrosida xlor atomi va sulfanamid guruhining mavjudligi) dixlotiazid va unga yaqin birikmalar bilan element o’xshashlikka ega [75; 753-769 b., 76; 32-36 b., 77; 1082 – 1086 b.].
Kimyoviy formula: C₁₂H₁₁O₅N₂SCl. Molekulyar massa: 330,5