15
jo’ja (tuxum), ot (toychoq), kapalak - (qurt) kabilar.
Bundan tashqari bittadan
ko’p ma’noga ega bo’lgan so’zlardan ham foydalanish mumkin. Masalan: non
– un - bug’doy, uy - g’isht - loy, stol - yog’och – daraxt – urug’, ko’ylak – mato
– ip – paxta - chigit tarzida.
“Hikoya”
o'qituvchi doskaga bir nechta so'z yozib qo'yadi. O'quvchilar
mustaqil ravishda shu so'zlar ishtirokida hikoya tuzadilar.
Hikoya
tuzish
jarayonida o'quvchilarning lug’at boyligi ortishi bilan birgalikda, gaplarni to'g’ri
tuzish, tovushlarni to'g’ri tashkil qilish va
mustaqil fikrlash malakasi
shakllanadi. O'quvchilarning vaqt-vaqti bilan rag’batlantirish ularning o'ziga
bo'lgan ishonchini orttiradi. Bu o'yindan ona tili darslarida yoki darsdan tashqari
mashg’ulotlarda, to'garaklarda foydalanish mumkin.
1-variant: Nafisa, soat, yomg’ir, kitob.
2-variant: Olma, kasal, o'rtoq, Abduvali.
3-variant: Mushuk, bobo, poliz, non, sichqon.
“Quruvchi”
o'yini o'quvchilarni guruhlarga bo'lib, darsda o'tilgan
mavzuni yoki yangi mavzuni mustahkamlash qismida
yoki darsdan tashqari
vaqtda o'tkazilishi mumkin. O'qituvchi avvaldan darsga tayyorgarlik ko'rib,
qog’ozdan yoki penoplast bo'lakchalaridan “g’ishtchalar”
yasaydi va bu
“g’ishtchalarga”
savol
yozilgan
qog’ozchalarni
yopishtirib
chiqadi.
“g’ishtchalar” soni o'quvchilar soniga teng yoki ko'p bo'lishi kerak, guruhlarga
“minora” yoki “devor” qurishlari uchun joy ajratiladi. Har bir guruhdan bittadan
bola chiqadi va “g’ishtcha” ni olib savolni o'qiydi. Agar savolga bolalar to'g’ri
javob topsalar o'zlarining “maydoncha” lariga “g’isht” ni teradilar. Agar
noto'g’ri javob bersalar, o'qituvchi “g’ishtcha” ni olib qo'yadi. O'yin shu tahlidda
barcha o'quvchilar bittadan “gishtcha” olib bo'lgunlarga qadar davom etadi.
“Qurilish maydonchasi” da eng ko'p g’isht tergan o'quvchilar guruhi g’olib
hisoblanadi.