N sosial SİyaSƏt uoT 330: 332. 364 (479. 24) sosial SİyaSƏT vƏ
Yüklə 1,07 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Açar sözlər: sosial siyasət, sosial kapital, de -
moq rafik keçid, sosial-iqtisadi bərabərsizliklər, kor- porativ sosial məsuliyyət səh. 67-86 PDF processed with CutePDF evaluation edition www.CutePDF.com
1. giriş Bazar iqtisadiyyatı şəraitində dövlət tərəfindən həyata keçirilən iqtisadi siyasətin səmərəliliyi, cəmiyyətin mövcud sosial-iqtisadi strukturundan, onun keyfiyyət xarakteristikalarından əhəmiyyətli dərəcədə asılıdır. İnsan kapitalı səviyyəsi yüksək olan ölkələrdə sosial-iqtisadi islahatlar daha uğurla həyata keçirilir, vergidən yayınma meyilləri daha aşağı olur. İnsan fərdi və sosial varlıq olmaqla cəmiyyətin ayrılmaz bir tərkib hissəsidir. Məhz insan kapitalının səviyyəsinin yüksək olması səbəbinə görə iqtisadiyyatı ikinci Dünya müharibəsi illərində demək olar ki, məhv edilmiş Almaniya və Yaponiya çox qısa bir müddət ərzində iqtisadiyyatının əvvəlki vəziyyətini bərpa etməklə yüksək inkişaf templərinə nail oldular. Lakin heç bir müharibə görməmiş yalnız iqtisadi sistemi transformasiya olunmuş bir çox ölkələr (o cümlədən, bəzi keçmiş Sovetlər Birliyinə daxil olan ölkələr) iqtisadi inkişafın iyirmi il bundan əvvəlki vəziyyətinə belə çata bilmirlər. İnsan bir tərəfdən iqtisadi islahatları həyata keçirən subyekt, digər tərəfdən isə həmin siyasətin hədəfidir. Məhz bu duallıq xüsusiyyəti, insan kapitalının fəaliyyət göstərdiyi sosial-institusional mühitin, cəmiyyətin mövcud formal və qeyri-formal institutlarının yaranması prinsiplərinin daha dərindən təhlil olunmasını tələb edir. İqtisadi ədəbiyyatda bu problemlər kifayət qədər təhlil edilmişdir [1, 2, 8, 9, 10, 11]. İqtisadi inkişafın sosial amilləri onun iqtisadi komponentlərindən ayrılmazdır. Bəzi iqtisadi nəzəriyyələrdə cəmiyyətin sosial problemləri iqtisadi problemlərindən ayrı şəkildə baxılır. Əvvəl iqtisadi problemlər həll edilməli, sonra sosial problemlərlə bağlı məsələlərə baxılmalıdır fikri nəinki səhv, hətta təhlükəlidir. Cəmiyyəti düşündürən sosial problemlər, mövcud sosial-iqtisadi bərabərsizliklər, əhalinin müx- təlif qrup və təbəqələri arasındakı əməkdaşlıq səviyyəsi, vətəndaş cəmiyyətinin for- malaşması, partnyorluq prinsipinin real praktiki fəaliyyətdə həyata keçirilməsi davamlı iqtisadi inkişafın təmin edilməsinin əsas və həlledici amilləridir. Bütün bun- ları nəzərə alaraq sosial siyasət və ona təsir edən amillərə, demoqrafik problemlərə nəzər yetirək. Yüklə 1,07 Mb. Dostları ilə paylaş:
|