N uzoqov, X. A. Alimov,B. X. Yunisov

Yontsh mahsulotlari

Ortiqcha gazlar

11. 
    rasm. Rekuperativ havoisitgich.
    

1 - po'lat quvurlar 40x1,5 mm; 2,6 - 20-25 qalinli ustki va pastki quvur
taxtalari; 3 - issiqlik kengaytmali kompensatorlar; 4 - havo uzatuvchi quti; 5 -
oraliq quvur taxtasi; 7,8 - tayanch egarlar va kolonnalar.
IES da asosan aylanuvchi regenerativ havo isitgichlar (RVP) ishlatiladi. Bunda silindrsimon rotor bir necha sektorlarga bo'lingan.

11. 
    rasm. Regenerativ havo isitgichning ishlash chizmasi.
    

a - apparatning umumiy ko'rinishi; b - tiqmaning po'lat tunukasi; 1-val; 2 va 3 - yuqori va pastki tayanchlar; 4-rotor seksiyasi; 5-yuqorida o'rnatilgan chekka zichlagich; 6-yuritmaning tishlari; 7-tashqi po'lat kojux.
Sektorlar orasi bir-biri bilan hamma tomoni berk bo'lgan radial devorlar bilan to'silgan. Sektor ichi gofrlangan po'lat tunuka tiqmalar bilan to'ldirilgan. Havo isitgich rotori 1,5-2,2 ayl/min tezlikda aylanadi. Havo va tutun gazlari apparat sirtlariga galma-gal tegib o'tishi bilan issiqlik uzatilishi amalga oshiriladi.
Rotorning diametri 5,4 dan 14,8 m gacha bo'lib, uning balandligi 1,4 dan 2,4 m. gacha va 1 m3 tikma sirti 300-340m2 (TVP niki esa 50 m2/m3).
NAZORAT SAVOLLARI
1.Past haroratli isitish yuzalarni so'zlab bering.
2.Bir pog'onali isitish sirtlarida harorat farqlarining taqsimlanishi qanday bo'ladi? 3.Ikki pog'onali isitish sirtlarida harorat farqlarining taqsimlanishi qanday bo'ladi? 4.Ekonomayzer nima uchun ishlatiladi?

5. 
   .Ekonomayzer turlarini keltiring.
   
6. 
   .Havo isitgich nima uchun ishlatiladi?
   
7. 
   .Havo isitgich turlarini keltiring.
   
   7. 
      Qizdirish yuzalaridagi zanglash hodisasi. Past haroratda zanglash Tayanch iboralar: zanglash, ifloslanish, oltingugurt korroziyasi
      

Bu turdagi zanglashga, havo qizdirgichlarning yuza qismidagi metallarning ishdan chiqishi, uning chiqish qismidagi gazlarning, hamda ishchi havolarning juda past haroratda bo'lishidir. U metall yuzasida oltingugurt kislotasining nam prenka holatda paydo bo'lishidan aniqlanadi. Past haroratli zanglashning intevsiv holati tutun gazi oqimida oltingugurt kislotasining H2SO4 . Oltingugurtli yoqilg’i yonganda alanga yadro zonasida oltingugurt SO2 hosil bo'ladi, ayrim hollarda o'thona ortiqcha havo bo'lganda kislorod hisobiga oltingugurt SO3 ga aylanadi. Oxirida yonishning zanjirli reaksiyasi va termik dissasiyasi hisobiga yuqori haroratli alanga zonasida hosil bo'ladi.
Gaz harorati 500⁰C da past zonada, gaz oqimida suv bug’i SO3 bilan reaksiyaga kirishishi natijasida oltingugurt kislota bug’i hosil bo'la boshlaydi.
SO3+H2O=H2SO4 (bug’)
Bu jarayon 260⁰ C haroratda tugallanadi. Shunday qilib kam miqdordagi oltingugurt kislota bug’i bor gaz, past haroratli qizdirish yuzasi orqali o'tadi.
Qizdirish yuzasidagi zanglash, devor harorati va devor atrofidagi qatlamda nam bug’ni kondensatsiyalash haroratidan past yokioltingugurt kislota bug’ ini gazning parsial bosimiga teng holatidagi sharoitda boshlanish mumkin. Yuzadagi namlikni kondensasiyalanishning boshlanish harorati termodinamik haroratning to'yinish nuqtasi yoki to'yinish nuqtasi yoki to'yinish nuqta harorati deyiladi. Toza suv bug’ining to'yinish nuqta harorati, yonish mahsulotining parsial bosimi Р Н2О==0,1^0,15 bor bo'lganda t_p==45^54⁰C bo'ladi. Gaz oqimi oltingugurt kislota bug’ini kondensasiyalanish harorati ozroq oshadi va 140⁰-160⁰ C bo'lishi mumkin. Uni baholash quyidagi formula orqali aniqlanadi (mazut yoqilganda)