263
hajmini, shu vaqt davomida qatlamdan olingan gaz hajmiga nisbati to‗ldirish
koeffitsienti deyiladi.
Gaz konini ishlash tizimi
deb ishlash ob‘ektini aniqlovchi, o‗zaro bog‗liq
muxandislik echimlari yig‗indisiga aytiladi. Ishlash tizimining muhim qismi – ishlash
ob‘ektlarini ajratish.
Ishlatish ob’ekti
– bu ishlanayotgan kon xududida uglevodorodlarning sanoat
ahamiyatidagi zaxirasi bo‗lgan, ularni er bag‗ridan chiqarib olish aniqlangan
quduqlar guruxi yoki boshqa tog‗-kon texnik inshoatlari yordamida amalga
oshiriladigan qatlam yoki qatlamlar majmui.
Gaz olish sur’ati
– ishlatish ob‘ekti (qatlam, uyum, kon)dan olinayotgan yillik
gazning boshlang‗ich olinadigan zaxiralarga foiziy munosabati.
Gazning siqilish koeffitsienti
– qatlam bosimiga bog‗liq holda qatlam gazini
hajmini o‗rganish uchun foydalaniladigan koeffitsient (bir xil sharoitlardagi,
shuningdek bir xil bosim va haroratdagi qatlam real gazi hajmini ideal gaz hajmiga
nisbati).
Gazni neftda erish koeffitsienti.
– Tabiiy uglevodorod gazini neftda erish
xususiyatini tavsiflovchi ko‗rsatgich – qatlam bosimi 1 MPa ga ko‗payganda neftning
bir birlikdagi massasi yoki hajmida eriydigan gaz miqdori (haroratni ko‗tarilishi bilan
gazning erish koeffitsienti pasayadi, bosimni ko‗payishi o‗sadi).
Kondensat
– Gazkondensat uyumida gaz holatida bo‗luvchi va uyumni ishlash
jarayonida qatlam bosimini kondensatsiyalanish bosimigacha yoki undan ham past
tushishidan suyuqlik ko‗rinishiga o‗tuvchi C
5
va C
6+yuqori
uglevodorodlar.
Dostları ilə paylaş: 
