Naftion kislota (natriyli tuzi)

 
Idishni mexanik va fizik tozalash usullari 
 
Suv bilan yuvish. Kimyoviy idish smola, yog’simon yoki boshqa 
suvda erimaydigan moddalar bilan ifloslanmagan xollarda idishni issiq suv bilan 
yuvish mumkin. Agar idishni devorlarida suv tomchilari qolmasa yoki suv yupqa 
bir tekis qatlam hosil qilsa idishni toza deb xisoblash mumkin.
Agar idish devorlarida qandaydir tuz yoki cho’kma qoldiqlari bo’lsa, 
idishni suv bilan namlab shyotka bilan tozalash kerak
 
Xromli aralashmani tayyorlash 
 
1) 
92gr maydalangan Na
2
CrO
4
.
2H
2
O 458 ml suvda eritiladi va 
aralashtirilgan holda 800 ml kontsentrlangan H
2
SO
4
qo’shiladi. Olingan qizil g’isht 
rangli suyuqlik yashil tusga o’tguncha yuvish vositasi sifatida ishlatish mumkin. 
2) 
100 ml kontsentrlangan H
2
SO
4 
ga aralashtirilgan holda maydalangan 
9,9 gr K
2
Cr
2
O
7
qo’shiladi. 
3) 
100 ml konsentrlangan H
2
SO
4 
ga 10 ml 50% li Na
2
Cr
2
O
7
qo’shiladi
4) 
15 gr maydalangan K
2
Cr
2
O
7 
100 ml issiq suvda eritiladi. Eritma 
sovutiladi va aralashtirilgan holda 100 ml H
2
SO
4
tomchilatib qo’shiladi. 

---

9 
I. ORGANIK MODDALARNI TOZALASH VA ULARNING FIZIK
DOIMIYLIKLARINI ANIQLASH 
 
ORGANIK MODDALARNI TOZALASH USULLARI 
Biror modda sintеz qilinayotganda rеaktsion aralashmada asosiy 
mahsulotlardan tashqari qo'shimcha moddalar (dastlabki moddalarning reaksiyaga 
kirishmay qolgan qismi, reaksiya uchun ishlatilgan erituvchi, reaksiyada hosil 
bo'ladigan oraliq va qo'shimcha mahsulotlar) xam birgalikda bo'ladi. Shuning 
uchun olinayotgan xar qanday organik moddani tеkshirishdan oldin uni 
aralashmalardan ajratish, yaxshilab tozalash zarur. 
Reaksiya maxsulotlaridan toza organik birikmalarni ajratib olish va 
tozalashda filtrlash, qayta kristallantirish, sublimatlash, qaynash tеmpеraturasiga 
qarab haydash, ekstraktsiya va xromatografiya usullaridan foydalaniladi.