―neft va gazni qayta ishlash texnologiyasi‖. 1 qism 5321300 – ―neft va neft-gazni qayta ishlash texnologiyasi‖ bakalavr ta‘lim yo‗nalishi uchun darslik
Yüklə 15,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
[2 - 5] - quyuqlashtirgichni moyda bir tekis taqsimlanishini oshiradi hamda surkovni kolloidligini va mexanik barqarorligini ham oshiradi. Oddiy sharoitda gomogenezatsiya surkovlarni tur yoki elaklar tizimi, val‘sli mashinalarning oraliq tirqishlari (30-50 mkm) orqali bostirib o‗tkazish orqali amalga oshiriladi. Surkovlarni ishlab chiqarishni eng 505 yakunlovchi bosqichida bir karrali gomogenezatsiyalash metodi keng tarqalgan [4]. Lekin to‗xtovsiz jarayonlarda gomogenezatsiyalash klapanlari orqali nisbatan kichik bosimlar farqida mahsulotni sirkulyatsiyasi hisobiga har bir texnologik bosqichda ko‗p pog‗onali gomogenezatsiya jarayonlari qo‗llaniladi. Mexanik aralashmalarni chiqarib yuborish uchun metall turli qurilmalar yoki o‗zini-o‗zi tozalaydigan fil‘trlar orqali bostirib o‗tkazish yo‗li bilan surkovlar fil‘trlanadi. Deaeratsiya natijasida – surkovlarni tayyorlashda unga qo‗shiladigan havoni chiqarishda-tashqi ko‗rinishi yaxshilanadi, kimyoviy barqarorligi va surkovning zichligi kuchayadi [5]. Quruq sovunlarda surkovlarni olishda quruq sovunni dozalashda (meyorlashtirishda) unga ko‗p havo kirib qoladi, qaysiki, eritmadan kuchaytirilgan haroratda chiqarib yuboriladi. Surkovlarni ishlab chiqarish jarayonida sovun olishda havoning bir qismi suvning bug‗lari bilan ketadi, qolgan qismi esa gomogenezatsiyadan keyin so‗nggi yakunlovchi bosqichda chiqib ketadi. Gomogenezatsiya jarayonini atmosfera bosimi ostida olib borilganda surkovga havo tushadi (masalan, val‘sli mashinalarda). Surkovning yupqa qatlamidan havo vakuumda 95 kPa bosim ostida (200- 500 mkm) chiqariladi. To‗xtovsiz jarayonlarda-dastlabki komponentlarni juda toza tayyorlashda va jarayonni bosim ostida olib borishda deaeratsiya va fil‘trlash olib tashlanadi. Texnologik jarayonlarni tashkillashtirishda, optimal apparaturalarni jihozlashni tanlashda va nazorat metodlarida ko‗p tarmoqli surkovlarni ishlab chiqarishda reologik va termik-fizik xossalari hisobga olinadi. 13.4-rasmda. Qirg‗ichli- ko‗rakli qoruvchi qurilmali hajmi 10 m 3 bo‗lgan reaktor keltirilgan. Surkovlarni ishlab chiqarish jarayonini apparaturalarini jihozlash surkovlarni va oraliq mahsulotlarni (hammadan oldin ularni qovushqoqligini) katta darajada reologik xossalarini aniqlaydi. Surkov, litol-24 kabi va sovunli surkovlar uchun termik-mexanik yoyidish (tarqalish, parchalanish) jarayonida qovushqoqligini keskin oshishi (50-80 marta) va uni deformatsiyalanish tezligiga bog‗liqligi belgilanadi. |