Nizomiy nomidagi toshkent davlar pedagogika universiteti

Internet saytlari :
www.pedagog.uz
w.w.w.ziyonet.uz
www.lex.uz

ILOVALAR :
ZARIF VA ZAFAR
Zarif shaharda yashaydi. U qishloqqa pochchasinikiga mehmonga bordi. Pachchasining o’g’li Zafar kartoshkaga suv quyar yedi. Zarifning Zafarga havasi keldi. Zarif Zafarga yordamlashdi.

5. 
   O’quvchilarga matnni 1-shaxs tilidan hikoya qilish topshirig’i beriladi. Ular quyidagicha hikoya qiladilar.
   

Biz shaharda yashaymiz. Men pochchamnikaga mehmonga bordim. Pochchamning o’g’li kartoshkaga suv quyardi. Mening unga havasim keldi. Men Zafarga yordamlashdim.

6. 
   Shu matn asosida noto’g’ri jumla o’yini o’tkaziladi. O’qituvchi matnni o’qiydi va 3-gapdan keyin Nigora kitob o’qiyapti jumlasini qo’shadi. O’quvchilar qaysi jumla matnga tegishli yemasligini topadilar.
   
7. 
   O’quvchilar matnni bir marta mustaqil o’qiydilar, gaplarning chegaralarini aniqlaydilar va tinish belgilarini qo’yib matnni husnixat bilan ko’chiradilar.
   
8. 
   146-mashq. Berilgan so’zlardan gap tuzib yozish kerak. Mashqning birinchi gapini yozishda Zanjir o’yini o’tkaziladi. Bunda o’qituvchi alohida qog’ozlarga so’zlarni yozadi va 3 ta o’quvchiga beradi. O’quvchilar bu topshiriqni bajarishga kirishadi. Ular gaplarni zanjir o’yini asosida tuzib chiqadi va tuzgan gaplarini o’qituvchilariga ko’rsatishadi. Qaysi o’quvchi birinchi va to’g’ri bajargan bo’lsa o’qituvchi tomonidan rag’batlantirilib boriladi.
   
9. 
   O’tigan darsni mustahkamlash. O’tigan gap va matn tushunchalari savollar orqali mustahkamlanadi. O’qituvchi tomonidan o’quvchilarga quyidagi savollar beriladi.
   

2. 
   Gap nimalardan tashkil topadi?
   
3. 
   Gapning oxiriga qanday belgi qo’yiladi?.
   
4. 
   Matn nimalardan tashkil topadi?
   

O’quvchilar bu savollarga o’z tushunchalari asosida javob beradilar. Shundan so’ng o’qituvchi darsga yakun yasaydi va o’quvchilarga uyda bajarib kelish uchun topshiriq beradi.
Uyga vazifa. 147-mashq. O’qituvchi uyga berilgan mashqning shartini o’quvchilarga tushuntirib beradi.
“Kadrlar tayyorlash milliy dasturi ” da ta’kidlanganidek, boshlang’ich ta’limga kelgan o’quvchilarning fikrlash doirasi hali uncha rivojlanmagan bo’ladi. Bu jarayon boshlang’ich sinf o’qituvchilarining zimmasiga vazifa bo’lib tushadi.
Boshlang’ich sinflar o’quv dasturi va ta’lim standartlari talabiga ko’ra barcha o’quv predmetlarida bo’lgani kabi boshlang’ich sinf ona tili darslarida o’quvchilarni mustaqil topshiriqlarni bajarishga o’rgatish muhim o’rin tutadi. Ular quyidagi xususiyatlariga ko’ra xarakterlanadi:

• 
  mustaqil topshiriqlarni bajarish so’ralgan shartlar o’quvchilardan izlanuvchanlikni talab qilishi;
  
• 
  o’quvchilarni mustaqil topshiriqlarni bajarish orqali mustaqil holda hukm, xulosa va umumlashmalar chiqarishga yo’naltirishi;
  
• 
  mustaqil topshiriqlarni bajarish jarayonida o’quvchilarda yangi bilimlarni yegallashga yehtiyoj tug’ilishi.
  

Umuman olganda, mustaqil topshiriqlar o’quvchilarning faolligini oshirishga, mustaqil ish jarayonini olib borishda muhim ahamiyatga yega bo’lgan dars turi hisoblanadi.