Matematikani o ’rgatishda u tarb iy av iy
choralarga ushbu omillarni kiritadi: 1) bolalarda o ’qishga bo ’lgan qiziqish, bilim va ko’nikmalami
shakllantirish;
2) faoliyat jarayoniga bo’lgan mas’uliyatlilikni tushuntirish;
3) o ’z kuchiga, qobiliyatiga bo’lgan ishonchni tarbiyalash;
4) matematika keyingi bosqich uchun “zamin” ekanligiga ishonchni
tarbiyalash.
Matematik
tushunchalami
shakllantirishda
quyidagi
komponentlarga ajratiladi:
1) keng qamrovli tasvirlashni rivojlantirish;
2) asosiyni tanlay bilish, abstrakt flkrlashni bilish;
3) aniq holatdan savolni matematik ifodalashga o ’tishni bilish;
4) tahlil qilishni, aniq holatlarga bo’lishni bilish;
5) ilmiy xulosalami aniq materialda ishlashni bilish;
6)
matematik
masalani
yechishda
toqat
qilishni
bilish,
deduktivfikrlash ko ’nikmalarini hosil qilish;
7) yangi savollami berish (qoyish)ni bilish.
Demak, ilk matematik qobiliyatlar shunday insoniy xususiyatlar
orqali ifodalanadiki, ular matematika ilmida yuqori ijodiy faoliyat
ko’rsatishga imkon yaratadi.
Bilim va ko’nikmalami o ’rganuvchilaming ko’pchiligi bilish bu
matematik masalada qoyilgan maqsadga muvaffaqiyatli erishtiruvchi
bilim va ko’nikmalarga asoslangan insoniy qobiliyatdir.
“Bilish”ning
ayni
shunday
ifodalanishi
ushbu
izlanishda
ko ’rilmoqda. “K o’nikma” bolaning masalani yechishdagi shaxsiy
tajribasida ifodalanuvchi faoliyat deb k o ’riladi. Bilimni o ’zlashtirish va
bilim hamda ko ’nikmalaming shakllanishi o ’rtasidagi bog’lanish
bolalaming bilimlariga asoslangan bilim va ko’nikmalami egallashda
ko’riladi. Ushbu k o ’nikma va bilimlar hisobida bolalarda yangi bilimlar,
tushunchalar o ’zlashtiriladi.
Geometrik tushunchalami
rivojlantirishda bolalarda mustaqil
flkrlashni shakllantiruvchi boshqa bilim va ko’nikmalami shakllantirish
muhimdir.
Bolalarda
matematik tushunchalami
rivojlantirish
bir qator
shartlarga bog’liq: