Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

Mavzu: O‘tilgan mavzularni mustahkamlash.
Darsning maqsadi:

1. 
   O‘quvchilarning arifmetik amal va ularni bajarish tartibi haqida olgan bilimlarni mustahkamlash.
   

2. 
   O‘quvchilarni turli xil o‘yinlar, musobaqalar orqali bir-biriga bo‘lgan do‘stlik hurmatini sezdirish.
   

3. 
   Ularning to‘rt va 5-6 xonali sonlarni to‘g‘ri hisoblash malakalarini yanada oshirish.
   

Dars turi: Mustahkamlash guruhlarda bo‘lib.
Dars metodi: Musobaqaga doir tarqatma materiallar, rasmlar asosida osma jihozlar, rag‘batlantiruvchi kartochkalar.
Dars jarayoning rejasi va ularga ajratilgan vaqt ko‘rsatiladi.
Darsning borishi.

9. 
   Tashkiliy qism.
   

O‘quvchilarning bugungi darsning qoidasi bilan tanishtiriladi. Ya‘ni:

• 
  Faollik;
  

• 
  Dadillik;
  

• 
  Tezkorlik;
  

• 
  Intizomga rioya qilish;
  

• 
  O‘zaro hurmat;
  

• 
  Izlanuvchanlik;
  

• 
  Imkoniyat;
  

• 
  To‘g‘ri fikrlash;
  

• 
  Vaqt-bu oltin.
  

So‘ng o‘quvchilar guruhlarga bo‘linadi. 5 yoki 6 guruhdan iborat, 7-6 kishilik guruhga ajratiladi. Stol ustida 30-35 ta o‘quvchiga 5-6 xil rangdagi shakllarni oladilar va nomlanadilar: 10 daqiqa.

84

Doiracha	-	1-guruh	“Do‘stlik”
Kvadrat	-	2-guruh	“Sadoqat”
Uchburchak	-	3-guruh	“Mehribon‖
To‘rtburchak	-	4-guruh	“Mehribon‖
Oval	-	5-guruh	“Ibrat‖
Romb	-	6-guruh	“Saxovat‖

35. 
    O’tilgan mavzuni tekshirish:
    

O‘tilgan mavzu bo‘yicha har bir guruhga quyidagi misollar beriladi. 10 daqiqa.

1-Topshiriq.
1-guruh	3700:100×2=
2-guruh	96:32×27=
3-guruh	66:33×46=
4-guruh	4200:100×2=
5-guruh	2500:100×2=
6-guruh	1500:100×1=
Yoki ustun shakldagi misollar.
Bajarilgan vaqtni hisobga olgan holda keyingi misollar ham guruh bo‘yicha
taqsimlanadi. Yana misollar yechiladi. 10 daqiqa
2-Topshiriq.
1-guruh	30+910+90+970+9=
2-guruh	334+41+19+6+50=
3-guruh	58+220+80+42=
4-guruh	41+44+49+46+22=
5-guruh	71+46+29+34=
6-guruh	57+18+82+13=

61. 
    O’tilganlarni mustahkamlash.
    

Bugungi darsimizda darslikdan yana qo‘shimcha topshiriqlar beriladi.

Topshiriqlarni tez va to‘g‘ri bajargan guruhlar rag‘bantiriladi.

85

3-Topshiriq.
Katta qog‘ozda klaster usulida topshiriq beriladi (5 daqiqa).




Vaqt
birliklari

1-guruh

Massa_birliklari'>Massa
birliklari

2-guruh

86

Uzunlik
birliklari

3-guruh

Yuza
birliklari

4-guruh

Geometrik
shaklar

5-guruh

87

Massa
turlari

6-guruh
Bu jadvallarni bolalar tezkorlik va zukkolik bilan to‘ldirilishi hisobga olinadi.

4-Topshiriq.
Bilmasvoyning xatosini toping!
Kim tez va aniq topadi? deb shart qo‘yadi:

500-	=350	- 814 = 116
380-	=116	- 292 = 514
462-	=108	- 507 = 402

Bunga 10 daqiqa vaqt ajratiladi.

Umumiy tarzda o‘quvchilarga o‘ylanuvchan va topqirlik talab etiladigan mantiqiy masala beriladi. Masalan:

Jo‘jalar savol berdi onaga

‖Ona biz jami qancha?‖
Ona jumboq tarzda tushuntirdi
(Harakatli mashqlar)

O‘ng tomonda qancha bo‘lsangiz, X + +X

88

Chap tomonda ham shuncha siz.	X		X
Sizlar esa shularning yarmi,	▬	+	▬
Yana sizlar bularning yarmidan yarmi?	2		4
Men bilan bo‘lasiz 100 ta.		+
Yechilishi: 36+36+18+9+1=100	1		=100

IV. Darsni yakunlash.
Bunda guruhlarning javoblari yozilgan jadvallardagi ballar jamlani, g‘olib guruh aniqlanadi. G‘olib guruhlar va qaysi gurudagi faol qatnashgan o‘quvchilar alohida baholanadi.
O‘qituvchi guruhning qanday ishlangani, dars qoidasiga rioya qilganlari o‘tilgan mavzularni takrorlab mustahkamlashda bugungi darsning ahsmiyati haqida so‘raydi. O‘quvchilar ham bugungi interfaol darsning qanday o‘tilganligi haqida o‘z fikr-mulohazalarini aytadilar.

4- sinf

89

MAVZU: Bir xonali songa yozma bo’lish.
MAQSAD: Ta‘limiy: O‘quvchilarga ko‘p xonali sonni 1 xonali songa yozma bo‘lishni o‘rgatish.
Tarbiyaviy: O‘quvchilarni o‘zaro hamkorlik va jamoa bo‘lib ishlash hissini tarbiyalash.
Rivojlantirish – oshirish: O‘quvchilarning mustaqil ishlash ko‘nikmasini rivojlantirish.




Dars metodi: Kichik guruhkarda ishlash, aqliy hujum.
Dars jihozi: Mavzuga oid tarqatma kartochkalar.
Darsning borishi:

9. 
   Tashkiliy qism:
   

a)O‘quvchilarning darsga tayyorgarligini tekshirish.

b)Uyga berilgan vazifalarning bajarilishi tekshiriladi.
O‘qituvchi bugungi darsning maqsadi va mazmuni tushuntiriladi. Keyin o‘quvchilarni 4 ta guruhga bo‘linadi, ularga guruhda jamoa bo‘lib ishlash, javoblarni navbat bilan o‘qish kerakligi ta‘kidlanadi. Bu bugungi darsning qoidalaridir.

35. 
    O’tilgan mavzuni takrorlash.
    

Bunda o‘quvchilar bilan og‘zaki hisoblash ishlari bajariladi:

860:2	840:4	0:473	72:4
690:3	400:5	743:1	190 : 19

III. Yangi mavzu bayoni:
Mavzu : Bir xonali sonlarga yozma bo‘lish.
Keling, 3 xonali sonlarni 1 xonali sonlarga bo‘lish yo‘llarini eslab olamiz (Guruhlarga mustaqil ish uchun misollar beriladi)
963:3 968:4 655:5 772:2
Har bir guruhdan 1 o‘quvchi misolni doskaga yozadi. O‘zi yechgan misolini tushuntirib, tahlil qilib beradi. Keyin esa guruhlarga 4 xonali sonlarni 1 xonali songa bo‘lishni bajarish topshiriladi:
8562 : 3

90

Misolni guruhlarga berib yechiladi. O‘qituvchi misol natijasini so‘raydi va ko‘paytirish qoidasi yordamida tekshiriladi. Keyin doskada o‘qituvchi tomonidan tushuntiriladi. Avvolo bo‘linmaning necha xonali bo‘lishi topiladi. Bunda 1 – to‘liqsiz bo‘lunuvchi 8 ajratiladi, 8>3 8-minglar soni, demak bo‘linma minglar sonini bildiradi va 4 xonali bo‘ladi.
8562 3

	8562				3		- 8 ni 3 bo‘lamiz 2 chiqadi, 2 • 3 = 6, 8 – 6 = 2
	6						- 25 : 3 = 24 (1 qoldiq) 3 • 8 = 24, 25 – 24 = 1
					2854
	25						va hokazo
	24						Tekshirish:	x2854
	1 6							3
		1 5
									8562

1. 
   2
   

1. 
   2
   

0

Bo‘lish vazifasi to‘g‘ri bajarildi.
III.Mustahkamlash:
Bo‘lish bo‘yicha har bir guruhga alohida topshiriqlar beriladi.Har birini alohida qog‘ozga yoziladi,tekshiruvdan keyin daftarlariga yozib qo‘yadilar.
3915 : 5 8756 : 4 9768 : 8 Jamoa bo‘lib ishlash shu tariqa davom etadi. Keyingi topshiriq jadvalni to‘ldirish.

a	80		84	48	1
b	16	7		1	1	35
A:b		12	12			0