Noorganik moddalar

Atmosferaga
Yonilg'i
C a ( O H ) , s/A://gfl
X
T ayyor
z
m ahsulot
S u yu q
N H
Suv
Texnologik k erak
H , P 0
4
 
H 20
v a
C a ( O H
) 2
 
sikliga
k o n d en sa t
6 .2 -r a sm .
A m m o fo s ishlab chiq arish ning t e x n o l o g i k tizimi.

---

ki n. A m m o f o s e r i t m a s i n i n g t a r k i b i n e y t r a l l a s h d a v r i d a p H n i ng
q i y m a t i o ‘zga r i shi b i lan o ‘zgarishi m u m k i n .
S a n o a t d a a m m o f o s n i u c h turli s x e m a b o ‘y i c h a ol in a d i . I. B u g ‘la- 
t i l m a g a n s u y u q E F K n i n g n e y t ra l la b hosil b o ‘l gan e r i t m a n i c h a n g -
latilgan, b a r a b a n yoki q a y n o v c h i q a t l a m q u ri t gi ch la r da olish sxemasi. 
II. B u g ‘l a t i l m a g a n s u y u q E k s t r a t s i o n f osfor kislotasi ( E F K ) n e y t r a l ­
lab a m m o f o s s u s p e nz iy a s i ni q u r i t u v c h i , d o n a l a s h t i r u v c h i b a r a b a n d a
b u g ‘lat ishga va d o n a l a s h t i r i s h g a a s o s l a n g a n s x e m a . II I. K o n s e n t r -
l a n g a n f o s f o r kislotasini ( 4 8 — 54% P
2
0 5) a m m i a k b il an neyt ra l la sh 
sxemas i.
B u l a r n i n g i c h i d a n II s x e m a a n c h a qu la y b o ‘lgani sababli hozirgi
d a v r d a h a m m a a m m o f o s z a v o d l a r i d a a m m o f o s e r i t m a s i n i b a r a b a n -
d o n a d o r l a s h t i r g i c h d a ( B G S ) q a y t a i shl anadi ( 6 . 2 - r a s m ) .
E F K a vva lo f t o r b i r i k m a l a r i d a n t o za l a s h u c h u n n a t r i y yoki kaliy 
sulfati b il an i s hl a n ad i . N a t i j a d a ftor, f tor s il ikat lar h o l i d a c h o ‘kadi,
bu j a r a y o n d a kalsiy va b o s h q a a r a l a s h m a l a r h a m q i s m a n c h o ‘kishi 
m u m k i n . C h o ‘k m a d a n t o z a l a n g a n E F K nc y t r a l i za t si ya j a r a y o n i g a
( p H = 5 —5 , 5 b o ‘l g u n c h a ) T e z k o r a m m o n i y z a t o r b u g ‘l atgich ( TAB)
a p p a r a t i g a y u b o r i l a d i ( 6 . 3 - r a s m ) . T A B — t ez b u g ' l a t u v c h i n e y t ra li - 
z a t o r b o ' l ib , vertikal joy l as hg a n q u v u r d a n iborat ( H =
6
m, d = 0, 6m).
A p p a r a t n i n g past qi sm i da j oyl as hga n Ve ntur i qurilmasi orqali a m m i a k
va f osfor kislotasi ber iladi. R e aks iya nat ij asi da c h i q q a n issiqlik h i s o ­
biga e r i t m a q a y n a b y u q o r i g a h a r a k a t l a n a d i va 
1—2
m i n u t d a a p p a ­
r a t n i n g y u q o r i qismi s e p a r a t o r g a (1) y et ib b or a d i. S e p a r a t o r d a p u l - 
p a n i n g b i r q i smi b u g ' l at i s h q ur i lma s ig a (
2
), b i r q i smi esa s irkulat sion 
q u v u r o r qa l i (
2
) r e ak s i on q i s m g a yubori ladi .
T A B q u r i l m a s i d a n c h i q q a n a m m o f o s
s u s p e n z i y a s i t a r k i b i d a 5 5 — 56 % suvi b o ' l i b
k o ' p k o r p u s l i k b u g ' l a t i s h a p p a r a t i g a y u b o ­
riladi. Bu a p p a r a t d a 18—2 5 %g a q a d a r q u y ul -
tiriladi. 
1
- k o r p u s v a k u u m ,
2
- k o r p u s a t mos fe r a 
b o s i m i d a , 3 - k o r p u s esa b o s i m o s t i d a ishlaydi.
B u g ' l a t i l g a n , y a ’ni q u y u q la s h t i r i l ga n sus- 
p e n z i y a 112— 1 15°C t e m p e r a t u r a b il an B GS
a p p a r a t i g a yu b or i l i b, d o n a l a s h t i r i l a d i va q u r i ­
t iladi. B G S g a k e l a y o t g a n s u s p e n z i y a s uy u q
b o ' l g a n i s a b a b l i b a r a b a n g a m a y d a m a h s u -
l o t d a n r e t u r si fat ida beriladi.
B G S n i n g o ' t x o n a s i d a n issiq ga z b a r a b a n ­
ga y u b or i l a d i , g az c h a n g d a n t o z a l a n i b a t m o s ­
feraga c h i q a z i b yuboriladi. M a h s u l o t esa elak- 
d a (7) e l a n i b yirik fr aksiyalar m a y d a l a g i c h d a