207
kabilar kiradi va ular tuproqning boshqa xossalarini belgilab beradi. Bu
xususiyatlar esa turli xildagi ob‘ektlar, chunonchi turar-joy binolari, davolash-
profilaktika muassasalari, maktabgacha va maktab muassasalari, korxonalarni
qurish uchun er-joy tanlash, aholi yashash joylarini chiqindilardan tozalash va
obodonlashtirish ishlarida ahamiyatga egadir.
Yirik donador tuproq yuqori g‗ovakli bo‗ladi, shuning uchun bunday
tuproqda aeratsiya jarayoni juda yaxshi ketadi, natijada bunday tuproq muhiti tez
quriydi, tuproqqa tushgan organik va anorganik iflosliklarning o‗z-o‗zidan
tozalanish jarayoni jadallikda boradi. Kichik zarrachali tuproqda esa
yuqoridagilarning aksi bo‗lib, bunday tuproq muhiti o‗zida namni ko‗p va uzoq
muddatlarda ushlaydi, o‗zidan suvni kam va juda sekin o‗tkazadi, yuqori
kapillyarlilikka ega, shuning uchun gigienik nuqtai-nazardan bunday tuproq
nomuvofiq hisoblanadi. Bunday tuproqli joylarga turar-joy va jamoat hamda
ma‘muriy binolar qurilgan bo‗lsa, binolarning erto‗lalari va birinchi qavatdagi
xonalar doim zax va namligi yuqori bo‗ladi, natijada xonalarning mikroiqlim
sharoitlari gigienik talablarga javob bermaydi, yashash sharoitlari keskin
yomonlashadi. Bunday tuproqli sharoitda o‗z-o‗zidan tozalanish jarayoni juda
yomon va sekinlik bilan boradi.
Dostları ilə paylaş: