210
tuproq tarkibida bo‗ladigan mikroorganizmlarning hayotiy faoliyatlari ta‘sirida suv
va CO
2
va chirindi mahsulotigacha parchalanib ketadi.
Oqsilli moddalar aerobli sharoitda ham, anaerobli sharoitda ham 2-
bosqichda tuproq mikroorganizmlari ta‘sirida ammonifikatsiya jarayoniga
uchraydi, 2-bosqichda esa aerobli sharoitda nitritlargacha parchalanadi.
Keyinchalik nitritlar nitrobakteriyalar ta‘sirida nitratlargacha parchalanadi.
Anaerobli sharoitda organik moddalarning parchalanishidan qo‗lansa hidga ega
bo‗lgan gazlar hosil bo‗ladi.
Tuproqda aeratsiya sharoiti yaxshi bo‗lsa, o‗z - o‗zidan tozalanish jarayoni
juda yaxshi ketishi uchun sharoit yaratiladi. Bundan tashqari organik moddalarning
parchalanishi uchun yuqori bo‗lmagan tuproq namligi hamda bakteriotsid ta‘sirga
ega bo‗lgan quyosh nurlarining ultrabinafsha radiatsiyasining ahamiyati ham
kattadir. Ammo, bu omillar ta‘sirida tuproqning yuza qatlami doimo toza bo‗lishi
mumkin. Organik moddalarning parchalanishi natijasida chirindi hosil bo‗ladi.
Gummus - bu moddalar kompleksi bo‗lib, o‗z tarkibiga gemitsellulozalarni,
yog‗larni, organik kislotalarni, mineral moddalarni, protein komplekslarini va
sanitar saprofitlarni oladi.
Dostları ilə paylaş: