O ’z b e k I s t o n r e s p u b L i k a s I o LI y va o ’rta maxs us t a ’lim
Халфин Н.А. Россия и ханства Средней Азии (первая половина XIX в.). М., 1974
Yüklə 1,03 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
73 Халфин Н.А. Россия и ханства Средней Азии (первая половина XIX в.). М., 1974.
67 bilan Astrobod oralig’i karvon uchun xatarli bo’lganligi sababli savdo karvonlari 74 Kaspiy dengizining sharqiy qirg’oqlari bo’ylab yurgan . XIX asrning 30-yillari boshlarida O’rta Osiyo bozorlarida ingliz va rus tovarlari o’rtasidagi raqobat tobora kuchaya boradi. SHu davrlarda ingliz tovarlari Afg’oniston orqali O’rta Osiyo xonliklariga, rus tovarlari esa O’rta Osiyo xonliklari orqali Afg’onistonga ko’proq kirib kela boshlaydi. Natijada afg’on savdogarlari xalqaro savdo munosabatlariga tobora keng jalb qilina boshlangan. A.Borns xabariga ko’ra, afg’on savdogarlari rus yarmarkalariga ham tashrif buyurishgan. Buxoro savdogarlari afg’on savdogarlarining ingliz 75 tovarlarini O’rta Osiyo bozorlariga olib kelayotganligidan narozi bo’lishgan . 1838-yilda Qandahor, G’azna, Kobul, Qunduz, Balx, Buxoro kabi Xiva karvonsaroylari ham nil bo’yog’iga to’lib ketgan. M a’lumotlarga ko’ra 1838-yil Buxoro bozorlarida nilning pudi ikki tillo-yu to’rt yoki besh tangadan sotilgan. Lekin o’sha yillardagi bo’yoqlar sifati avvalgilardan ancha past bo’lgan ekan. SHuning uchun nilning narxi tushib ketgani rost emish. Bundan avg’on savdogarlari sezilarli zarar ko’rishgan. 1838-yili har bir tuya yukdan (16 pud) bir tillodan zarar ko’rilgan ekan76. Orenburg general-gubernatori Perovskiy ham afg’on savdogarlarining Buxoro va Xivaga ko’plab ingliz tovarlarini olib kelayotganligini e’tirof qilib, ularni rus tovarlariga nisbatan ancha past narxlarda sotayotganligidan mamnun bo’lgan. Biroq, shunga qaramasdan ingliz tovarlarining xaridorlari kam. Buning sababi afg’onlar ingliz tovarlarini Buxoro va Xiva tovarlariga ayirbosh 77 qilmasdan, faqat naqd pulga sotishadi, deb ta’kidlagan edi . Afg’onistonning ichki va tashqi tranzit savdo aloqalarida mamlakatda yashovchi afg’on savdogarlari kabi tojiklar, hindlar va eronlik savdogarlar katta rol o’ynagan. Ko’chmanchi afg’on qabilalari hisoblangan povinda vositachi rolini bajargan. Elfinston ma’lumotiga ko’ra, povinda orasida XIX asr Yüklə 1,03 Mb. Dostları ilə paylaş:
|