11
va 6/10 kVli shinalardagi reaktiv yuklamalar kompensatsiyasiga
sarflanadi.
Agar
o‘rnatilgan
transformator
sinxron
dvigatellar
generatsiyalagan, reaktiv quvvatni uzata olmasa, u holda qo‘shimcha
transformtor o‘rnatilishi maqsadga muvofiqligi ko‘rib chiqilishi kerak.
Ishlab chiqarilayotgan SD ishlashida uzuvchi cosφ = 0,9
nominal
rejimga hisoblangan. Nominal aktiv yuklamada R
n
, kuchlanishi (0,95-
1,05) Un, nominalli uzuvchi cosφ va sinxron dvigatellar nominal
qo‘zg‘alish toki qiymatida reaktiv quvvatni generatsiyalashi mumkin.
(1.13)
bu yerda η – nominal FIK, tgφ = 0,484, bu esa cosφn = 0,9
ga mos
keladi.
Baholash hisob-kitoblari uchun, o‘rtacha η =0,96 qabul qilib,
SDning nominal reaktiv quvvatini aniqlash mumkin
(1.14)
Dvigatel aktiv quvvat bo‘yicha
chala yuklanganida
balki uning reaktiv bo‘yicha uta yuklanishida
(2- rasm,a).
Reaktiv quvvat bilan eng ko‘p ruxsat etilgan o‘ta yuklanishi
dvigatelning qisqichlaridagi kuchlanishga ham bog‘liq: kuchlanish
pasayganida reaktiv
quvvat maksimumga ortadi,ortganida esa pasayadi
(2,b).
Reaktiv quvvat bo‘yicha o‘rtacha yuklamalar koeffisienti aktiv
yuklamalar o‘zgarishi va sinxron dvigatellar kuchlanish ta’minlovi 1-
jadvalda keltirilgan.(2,v-rasm), reaktiv generatsiyasida qo‘shimcha aktiv
quvvat isroflari ∆R bilan uzuvchi cosφ kuzatiladi,
u yetarli darajada
amaliyot hisob-kitoblari o‘zaro nisbati bo‘yicha aniqlangan bo‘lishi
mumkin
(1.15)
bu yerda α = Q/Qn – reaktiv quvvat bo‘yicha yuklama koeffisienti; D
1
va D
2
– sinxron dvigatelning parametrlari, ularning miqdorlari
dvigatelning turiga, uning quvvatiga,aylanish chastotalariga bog‘liq. Bu
parametrlar dvigatelning aktiv quvvat bo‘yicha 0,5-1,0 chegaralarida va
12
tarmoq kuchlanishi nominaldan 0,95 dan 1,1 gacha o‘zgarishida ham
yuklanish koeffisienti amalda o‘zgarishsiz qoladi. Qn generatsiyasida
a)
b)
v)
2-rasm. a) SDN-18-71-12 sinxron dvigatel qisqichlaridagi
kuchlanishning har xil qiymatlarida uning ixtiyorida bo‘lgan reaktiv
quvvatini yuklanish koeffisientigabog‘ligi; b) SDN-18-71-12 sinxron
dvigatelning har xil yuklanish koeffisientlaridauning ixtiyoridabo‘lgan
reaktiv quvvatini qisqichlaridagi kuchlanishiga bog‘liqligi; v) SDN-15-
64-6 dvigatel uchun reaktiv quvvatni generatsiyalashdagi aktiv quvvat
isrofi yuklanish koeffisientiga bog‘liqligi
Aktiv
quvvatni
baholash
uchun
hisob-kitoblarida
elektr
dvigatelning FIK orqali hisoblash mumkin:
Aktiv quvvat isrofining nominal
reaktiv quvvatga nisbati, elektr
dvigatel generatsiyalayotgan. Ya’ni solishtirma isroflar, sinxron
dvigatelni xuddi reaktiv quvvatni kompensatsiyalovchi
iqtisidiy vosita
sifatida tavsiflaydi. Bunday nisbatan qarash dvigatelning quvvati va
uning aylanish chastotasi pasayganida ortadi.
Sinxron dlvigatellar uchun ixtiyorida bo‘lgan αm reaktiv
quvvatning urtacha nisbiy qiymatlari.
13
1-jadval
Dvigatelning tavsifi
Qisqichlardagi
kuchlanish
Yuklamalar koeffisienti
0.9
0,8
0.7
SDN 6 va 10 Kv
0.95
1,0
1,05
1,31
1,21
0,96
1.39
1,27
1,12
1,45
1,33
1,17
SDN 6 kV 600-1000 ay/min
375-500 ay/ min
187-300ay/min
100-167 ay/min
1.1
1,1
1,1
1,1
0,89
0,88
0,86
0,81
0,94
0.92
0,88
0,85
0,96
0,94
0,90
0,87
SDN 10 kV 1000 ob/min
250-750 ay/min
SDN 6 va 10 kV
STD
1,1
1,1
0,95
1.0
1,05
1,1
0.9
0,86
1,3
1,23
1,12
0,9
0,98
0.90
1.42
1,34
1,23
1,08
1,0
0.92
1,52
1.43
1.31
1,16
SD i SDZ 380 V
0,95
1,0
1.05
1,1
1.16
1,15
1.1
0,9
1,26
1,24
1.18
1,06
1,35
1.32
1.25
1,15
Bir xil yuklangan parallel ishlovchi guruhlar uchun va bir xil
turdagi SD ning aktiv quvvat yig‘indilari,
reaktiv quvvat generatsyasi
bilan bog‘liq, va teng:
2
2
2
nom
1
N
Q
N
Q
D
N
Dostları ilə paylaş: