O'quv qo'llanma

xabar-fayl, 
va 
konteyner-
fayl, 
u xabarni yashirish uchun ishlatilishi mumkin. Bunda konteynerlar ikki turda 
bo'ladi: 
konteyner-original 
(yoki «bo‘sh» konteyner) - bu konteyner yashirin 
axborotni saqlamaydi; 
konteyner-natija 
(yoki «tuldirilgan» konteyner) — bu 
konteyner yashirin axborotni saqlaydi. 
Kalit 
sifatida xabarni konteynerga kiritib 
kuyish tartibini aniqlaydigan maxfiy element tushuniladi.
Kompyuter stenografiyasi istiqbollari
Kompyuter 
stenografiyasi 
rivojlanishi 
tendentsiyasining 
tahlili 
shuni 
ko‘rsatadiki, keyingi yillarda kompyuter stenografiyasi usullarini rivojlantirishga 
qiziqish 
kuchayib 
bormoqda. 
Jumladan, 
m a’lumki, 
axborot 
xavfsizligi 
muammosining dolzarbligi doim kuchayib bormoqda va axborotni himoyalashning 
yangi usullarini qidirishga rag‘batlantirilayapti. 
Boshka tomondan, axborot- 
kommunikatsiyalar 
texnologiyalarining 
jadal 
rivojlanishi 
ushbu 
axborotni 
himoyalashning yangi usullarini joriy qilish imkoniyatlari bilan ta’minlayapti va 
albatta, bu jarayonning kuchli katalizatori bo'lib umumfoydalaniladigan Internet 
kompyuter tarm ogining juda kuchli rivojlanishi hisoblanadi.
Hozirgi vaqtda axborotni himoyalash eng ko‘p qullanilayotgan soxa bu —
kriptografik usullardir. Lekin, bu yo‘lda kompyuter viruslari, «mantiqiy bomba»lar 
kabi axborotiy qurollam ing kriptovositalarni buzadigan ta’siriga bog‘Iiq ko‘p
20

---

yechilmagan muammolar mavjud. Boshka tomondan, kriptografik usullami 
ishlatishda kalitlarni taqsimlash muammosi ham bugungi kunda oxirigacha 
yechilmay 
turibdi. 
Kompyuter 
steganografiyasi 
va 
kriptografiyalarining 
birlashtirilishi paydo bo'lgan sharoitdan qutulishning yaxshi bir yo‘li bular edi, 
chunki, bu holda axborotni himoyalash usullarining zaif tomonlarini yo‘qotish 
mumkin.
Shunday qilib, kompyuter stenografiyasi hozirgi kunda axborot xavfsizligi 
bo‘yicha asosiy texnologiyalardan biri bo‘lib hisoblanadi.