O‗quv-uslubiy qo‗llanma



Yüklə 0,9 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə25/60
tarix31.08.2023
ölçüsü0,9 Mb.
#141179
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   60
Ling tahlil kitob lotin 2019

Ot so‗z turkumi 
Shaxs, narsa ma‘nolarini, joy nomlarini bildirib, kim? nima? qaer? so‗rog‗iga javob 
beradigan so‗zlar 
ot
deyiladi: Anvar, daftar, O‗zbekiston... 
Shaxs otlariga kim? narsa-buyumga nima? o‗rin-joyga qaer? so‗rog‗i beriladi: 
Otlar tuzilishiga ko‗ra esa 
sodda otlar, qo‗shma otlar, juft otlar va takroriy otlarga 
bo‗linadi: 
Atoqli ot
—biror shaxs, narsa yoki joyga atab qo‗yilgan otlardir.
Ayrim atoqli otlar turdosh otlardan o‗sib chiqqan: Boltavoy, Teshavoy... 
Ayrim atoqli otlar boshqa so‗z turkumlari asosida paydo bo‗ladi: O‗tkir, Jasur, 
Azamat, Dilorom (sifat); Oltivoy, Oltmishvoy, Etmishvoy (son); To‗xtasin, Ergash, (fe‘l) 
Atoqli otlar turdosh otlarga ham ko‗chadi: amper, michurinchilar, rentgen,... 
 
Turdosh otlar—
bir turdagi shaxs, narsa, o‗rin-joy, faoliyat, jarayon nomlarini
bildiruvchi otlardir. Turdosh otlar umumiylikni bildirib, kichik harf bilan yoziladi:
Turdosh otlar dastlab ikkiga bo‗linadi:
 
 
1.Aniq otlar
—sezgi a‘zolarimiz orqali bilishimiz mumkin bo‗lgan narsalarni

bildiruvchi otlardir: 
qalam, tosh...
 


22 
 
2.Mavhum otlar
—sezgi a‘zolarimiz orqali bilishimiz mumkin bo‗lmagan, faqat 
 
tafakkur va tasavvurimiz orqali idrok qilinadigan otlardir:
Aniq otlar birlik va ko‗plikda qo‗llana oladi; mavhum otlar ko‗plikda qo‗llana 
olmaydi.
Mavhum otlar –lar qo‗shimchasi bilan qo‗llanganda ko‗plik ma‘nosini emas, 
ma‘noni kuchaytirish, ta‘kidlash ma‘nolarini ifodalaydi (
ya‘ni uslubiy vazifa bajaradi
): 
uyqularim kelyapti
Turdosh otlar quyidagi 4 ma‘no guruhiga bo‗linadi:

Yüklə 0,9 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   60




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin