O‘quvchilarning harakat kun tartibini shakllantirishga yo‘naltirilgan jismoniy tarbiya texnologiyasi Reja: O’quvchilar kun tartibidagi jismoniy tarbiya tadbirlarini tashkil etish

O’rgatishning boshlang’ich etapi. Mashqni boshlanishi bilanoq tushuntirishga, diqqat bilan quloq solishga erishish, bajarilayotganini to’la tasavvur qilish uchun ijroni tahlil bilan kurib olish va uni bajarishga zo’r ishtiyoqni, intilishni paydo qilish lozimligi ta’limning shu etapini asosiy mazmunini tashkil etadi. Kichik yoshdagilarga iloji boricha o’yin tarzida harakatga o’rgatishni yo’lga qo’yish o’qitishning boshlang’ich etapni asosiy vazifasidir. Bolalarda o’sha faoliyatga kerak bo’lgan harakatni bajarmaslikka olib keladigan sabablarni ko’ra bilish, o’rgatishning samarali boshlanishiga ijobiy ta’sir ko’rsatadi va o’qitishda yaxshi natija beradi.
O’smirlar bilan shug’ullanish paytida birinchi bajarish o’sha harakatlarni bajarish uchun tanish sharoitda tashqi ko’zgatuvchi yoki chalg’ituvchi narsalarni yuq qilish muhimdir.
Professor Kasoyanovni yozishicha bir tajriba maktabining darsi metodikasi bilan shug’ullangani bir guruh tekshiruvchilari kelgan. Uni ko’rib o’qituvchi, bolalarni yaxshi ko’rgan jihozlarida ularga tanish bo’lgan mashqlardan foydalanib mashg’ulot o’tkazgan.
Hayron qoladigan joyi shundan iborat bo’lganki o’quvchilar o’zlari duppa-durust bajaradigan mashqlarni bajarishda ancha qiynalishgan. Darsda qatnashayotgan tekshiruvchilar ular uchun qo’shimcha ko’zgatuvchi bo’lgan, shunga kura o’quvchilar bosh miya sharlari po’stlog’ida yangi ko’zg’olish o’chog’i vujudga kelib mavjud shartli harakat reflekslarini normal o’tishga to’sqinlik kilgan.
Yuqori sinfdagilar harakatlarini birinchi ko’rishdanoq yaxshi bajarishlari mumkin. Bunda albbatda ularni jismoniy tayyorgarligi va qabul qila bilish qobiliyatlarini yaxshiligi sabab bo’lishi mumkin.
Harakatga o’rgatishda, o’rganilishi kerak bo’lgan mashqni boshlanishidan oz muskul kuch sarf qilinadigan bo’lsa va harakatlar sekinlashtirilib bajarilsa material oson o’zlashtiriladi. Bir xil harakatni uzoq bajarish harakatga o’rgatish samaradorligini pasaytiradi. Shuning uchun o’sha harakatga monand, bajarish texnikasi o’sha mashqga yaqin keladigan jismoniy mashqlar eki harakatli o’yinlardan foydalanishning samarasi katta. Ayrim materiallarni o’zlashtirish navbatida yangisini o’zlashtirishni osonlashtiradi. Uzunlikga sakrash, masofada tez yugurishni osonlashtiradi. Ammo mashg’ulotlar davomida bir darsda yuqoridagilarga o’xshash bir xil jismoniy sifatni rivojlantiruvchi mashqlarni tanlash bolalarga darsga qiziqish o’yg’otmaydi.
Yuqori natijalarga erishish uchun ayrim mashqlarni ko’p marotabalab takrorlash kerak. Amaliyot shuni isbotladiki 60 m.ga IX sinf o’quvchisi 11.4 sek. natijasidan 0,9