Ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi metrol-www.hozir.org
uni aniqlash butun izlanish, tekshirishning vazifasi, maqsadi hisob- lanadi) va o ‘lchash obyekti ishtirok etadi. O‘lchash obyekti (o‘lcha- nadigan kattalik) shunday yordamchi kattalikki, u yordamida asosiy izlanuvchi kattalik aniqlanadi yoki shunday qurilmaki, u yordamida o ‘lchanadigan kattalik solishtiriladi. Shunday qilib, uchta tushunchani bir-biridan ajrata bilish kerak: o ‘lchash, o ‘lchash jarayoni va o ‘lchash usuli. O ‘lchash - umuman har xil kattaliklar to ‘g‘risida axborot qabul qilish, o ‘zgartirish demakdir. Bundan maqsad izlanayotgan kattalikni son qiymatini qo‘llash, ishlatish uchun qulay shaklda aniqlashdir. O ‘lchash jarayoni - solishtirish tajribani o ‘tkazish jarayonidir (solishtirish qanday usulda bo‘lmasin). O ‘lchash usuli — fizik tajribaning aniq ma’lum struktura, o ‘l- chash vositalari va tajriba o ‘tkazishning aniq yo‘li, algoritmi yorda mida bajarilishi, amalga oshirilishi usulidir. O‘lchash, odatda, o ‘lchashdan ko‘zlangan maqsadni (izlana yotgan kattalikni) aniqlashdan boshlanadi, keyin esa shu katta likning xarakterini tahlil qilish asosida bevosita o ‘lchash obyekti (o ‘lchanadigan kattalik) aniqlanadi. O‘lchash jarayoni yordamida shu o ‘lchash obyekti to ‘g ‘risida axborot hosil qilinadi va nihoyat ba’zi matematik qayta ishlash yo‘li bilan o ‘lchash maqsadi haqida yoki izlanayotgan kattalik haqida axborot (o‘lchash natijasi) olinadi. O ‘lchash natijasi o ‘lchanayotgan kattalik son qiymatining o ‘l- chash birligiga ko‘paytmasi tariqasida ifodalanadi. X = n [x], (2.8) bunda: X - o ‘lchanayotgan kattalik; n - o ‘lchanayotgan katta
