O`zbek ayollarining ikkinchi jahon urushi frontlaridagi faoliyati komila Xurramova

Academic Research in Educational Sciences 
VOLUME 2 | ISSUE 11 | 2021 
ISSN: 2181-1385 
Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 
Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor 2020-21: 0.89 
DOI: 10.24412/2181-1385-2021-11-662-672 
Google Scholar 
Scientific Library of Uzbekistan 
Academic Research, Uzbekistan 668 www.ares.uz 
Buxorolik 21 nafar qiz Vatan ozodligi uchun urushga ketish haqida ariza 
berdilar.Ularning 11 nafari O`zbekistonlik qizlar edi. Mana shunday ayollarda biri 
Xosiyat Halimova bo`lib, u aloqachilar institutini tamomlab, 90-o`qchi brigadasida 
xizmat qilib ,jang maydonlarida uzilgan aloqa simlarini ulash,aloqani tiklashda 
qahramonlik namoyon etdi
26
. Urushga ixtiyoriy ravishda jo`nagan Roza Ibrohimova 
esa 1943-yilning yoz oyida Moskva yaqinidagi radiovazonga borib tushib,urushda 
razvedkachi sifatida qatnashib qahramonliklar namoyon etdi
27
.Zebo G`aniyeva 
razvedkachilar safida o`z hayotini xavf ostida qoldirib, 12 marta “til” (dushmanning 
rejalarini bilib olish maqsadida tirik asir tutib kelish)operatsiyasida ishtirok etib 
shuhrat qozondi
28
. Zebo G`aniyeva I.V.Stalinning 1942-yil 28-iyuldagi N-227 sonli 
“Bir qadam ham orqaga chekinilmasin” nomli qaroriga binoan 28 fashistni yer 
tishlatdi
29
.Urush yillarida 2 Ukraina frontidagi 132 –o`q sostavi bilan birga 
Xarkov,Praga va Budapesht shaharlarini ozod qilishda Chexoslavakiya, 
Avstriya,Karpat tog`lari hamda Ruminiya uchun bo`lgan janglarda yuzlarcha askarlar 
hayotini saqlab, qahramonlik ko`rsatgan o`zbek ayol Xanifa Mamatkazina edi
30
.
Umuman,ayollar qayerda va qanday sharoitda bo`lmasin,yurtni or-nomus masalasi 
sanab qo`lida qurol tutib dushmanga qarshi kurashdilar.Urush yillarida inson ruhi 
masalasi bosh omil edi.Dushmanga qarshi kurashishda askar va zobitlarimizga 
ko`tarinkilik ulashish maqsadida turli konsert guruhlari gastrollar uyishtirib,sovet 
jangchilariga fashistlarga qarshi kurashda ruh ta’minlab turdi.Darhaqiqat, SSSR xalq 
artisti unvonini va SSSR Davlat mukofotini olgan Tamaraxonim rahbarligidagi 
o`zbek 
filarmoniyasining 
chiqishi 
jangchilarga 
juda 
manzur 
bo`ldi.Xususan,Tamaraxonim o`z esdaliklarida -,”pana joy yer to`lalarda 
bekinib,nemis aviatsiyasi hujumini tugashini kutib turardik,keyin yana konsertni 
davom ettirardik.Konsert vaqtida jangchilar nomma-nom yoki butun bo`linmasi bilan 
chaqirilmaguncha tarqalib ketishmasdi.Konsert tomoshabinlarga katta kuch va ruh 
baxsh etganligidan na qo`rquv va na charchoqni bilardik”
31
.Tamaraxonim urush 
yillarida jangchilar uchun 1000 marta konsert berib,ularni g`alaba sari ruhlantirdi.U 
Vena shahridagi Qizil Armiya Ofitserlari Uyi sahnasida qoraqalpoq xalq kuyini ijro 
26
Yorbozorova Z ko`rsatilgan asar. 
27
Ko’rsatilgan asar. 
28
Vatan uchun 1942-yil 5-noyabrdagi soni.Tuzuvchi:Shamsutdinov R.To`plam:Ikkinchi jahon urushi va fronti gazetalari.I kitob. –
T.:Akademnashr.2017. –B.29. 
29
История россии для поступаюших в вузы.В.И.Моряков,В.А.Федеров,Ю.А.Шатунов –Москва.2006 –С.376. 
30
Adham Rahmat.Shinelli qizlar. –T.:, 1970. –B.98-102. 
31
Inoyatov H.G`alabaga qo`shilgan hissa. –T.:Fan.1975. –B.87. 

---