O`zbek ayollarining ikkinchi jahon urushi frontlaridagi faoliyati komila Xurramova

 
NATIJALAR VA MUHOKAMA 
Sovet hukumatining tez orada vrach va hamshiralarni urush sharoitiga moslab 
tayyorlash ishlari jadallashtirib yuborildi.Xususan,1941-yil oktabr oyida “Sanitariya 
mudofaasiga tayyorlan “nomli chaqirig`i ham xalq tomonidan munosib qabul 
14
Хотира Андижон. 1 китоб. –Т.: Мехнат. 1994. –В. 6. 
15
Vatan sharafi uchun .1944-yil 16-yanvar.N-3 (193).Tuzuvchi:Shamsutdinov R.To`plam:Ikkinchi jahon urushi va fronti 
gazetalari,II kitob. –T.: Akademnashr.2017. –B.26. 
16
Vatan sharafi uchun 1944-yil 16-yanvar .N-3(193).Tuzuvchi:Shamsutdinov R.To`plam:Ikkinchi jahon urushi va fronti gazetalari,II 
kitob. –T.:Akademnashr,2017. –B.26. 
17
Karimov I.A. O`zbekiston:Milliy istiqlol, iqtisod,siyosat,mafkura.I jild. –T.:O`zbekiston.1996. –B.54. 

---

Academic Research in Educational Sciences 
VOLUME 2 | ISSUE 11 | 2021 
ISSN: 2181-1385 
Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 
Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor 2020-21: 0.89 
DOI: 10.24412/2181-1385-2021-11-662-672 
Google Scholar 
Scientific Library of Uzbekistan 
Academic Research, Uzbekistan 667 www.ares.uz 
qilinib,joylarda qon quyish operatsiyasi, harbiy-dala operatsiyasni, jumladan, 
hamshiralar xirurg vrachlar bajaradigan ishlarni mashq qilib frontga jo`nashga 
tayyorlandilar
18
. Joylarda medisina xodimlari tayyorlaydigan o`quv kurslari tashkil 
etildi.Jumladan, Toshkent va Samarqand meditsina institutlari 1941-yildan 1945-
yilgacha 3257 vrach tayyorladi,shuningdek, 4864 medisina xodimlari yetishish 
chiqdi
19
Vaholanki,25 
sanitar 
drujinasida 
266 
nafar 
tibbiyot 
hamshirasi 
tayyorlandi
20
.Bu kabi o`quv yurtlarini tamomlab, keyin frontga borib ,yarador jangchi 
va askarlarga tibbiy xizmat ko`rsatildi.Mana shunday medisina xizmatining starshiy 
leytenant Sobira Majidova va Maryam Yusupova kabi najotbaxsh ayollarimiz o`z 
hayotlarini xavf ostiga qo`yib bo`lsada yaralangan jangchi va ofitserlarni urush 
olovidan olib chiqdilar. Shuning uchun ham Sohibboyev ham Zuev va Mamatov kabi 
o`nlab jangchilar o`z hayotlarini saqlab qolgan opalarini hech qachon 
unutmaydilar
21
.Sobira Majidova 1942-yilning qahraton qishida Il’men ko`lidan uzoq 
bo`lmagan joydagi yerto`lalarda yarador jangchilarning jarohatiga mohirlik bilan 
malham qo`yib,Desna sohillarida,Branyansk o`rmonlarida jangchilar bilan bir qatorda 
botqoqliklar kechib,o`zining jangovar ruhini namoyon etdi
22
.1941-yil institutni 
davolash fakultetini tamomlagan Muqaddam Ashrapova bilan birga uning dugonalari 
Anvara Muharramova, Po`latoy Qodirova, Sobira Majidova lar ham urushga borib 
askarlarni saqlash uchun fidoyilik namoyon etdilar
23
. Rahmat Hamroyeva uning 
yonidagi dugonalaridan Qumri va Saidalar ham aziz jonlarini ayamasdan 
bosqinchilarga qarshi kurash uchun frontga jo`nab ketdilar
24
.Rayhon Hamroyeva va 
uning hamrohlari jangchilarga tibbiy xizmat ko`rsatdilar.1943-yilning yanvar oyida
bir guruh vrachlar Volga bo`yida turgan qo`shinlar safiga kelib qo`shildi. Bu vrachlar 
orasida O`zbekistonlik Ruqiya Ismoilova bo`lib,u ham urush janggohlarida
yaralangan askarlarga munosib yordam ko`rsatdi
25
. Ikkinchi jahon urushi frontlarida 
O`zbekistonlik ayollar ittifoq tarkibidagi askar va zobitlarning aziz jonlarini asrashda
o`zbek qiziga xos bo`lgan jasorat va qahramonliklarini namoyon eta oldilar. Bu kabi 
jasur ayollar faqatgina hamshira bo`lmasdan ,balki dushmanga qarshi kurashda ham 
o`zlarining munosib qahramonligini namoyon etdilar. 1942-yilning iyun oyida 
18
Inoyatov H.G`alabaga qo`shilgan hissa .-T.:Fan.1975. –B.47. 
19
Inoyatov H.G`alabaga qo`shilgan hissa . –T.:Fan. 1975. –B.88. 
20
Surxondaryo tarixi.Tursunov S,Qobilov E,Murtazayev B,Pardayev T. –T.:Sharq, 2004. –B.345. 
21
Qizil armiya 1944-yil 7-mart.N-20 (125).Tuzuvchi :Shamsutdinov R .To`plam: Ikkinchi jahon urushi va fronti gazetalari.III kitob. 
–T.:Akademnashr.2017. –B.41. 
22
« Bong »gazeta.1944-yil 19-may.N-41(121).Tuzuvchi :Shamsutdinov R.To`plam:Ikkinchi jahon urushi va fronti gazetalari.III 
kitob. –T.:Akademnashr,2017. –B.441. 
23
Adham Rahmat.Shinelli qizlar . –T.: ,1970. –B.34. 
24
Jo’rayev T.O`zbekiston jangchilari Ulug` Vatan urushi frontlarida. –T.:Fan.1975. –B.32. 
25
Adham Rahmat .Shinelli qizlar . –T.: , 1970. –B.86. 

---