O’zbekist

So = Sb + Do - Ko

Xo‘jalik mablag‘larining manbalarini aks ettiruvchi passiv schyotlarning ko‘payishi kreditda, kamayishi esa debet tomonida ko‘rsatiladi:

Debet PASSIV SCHYOT Kredit

С Boshlang‘ich saldo (Sb)

■ Mablag‘larning < kamayishi
(Do) Debet oborot
Mablag‘larning >-ko‘payishi
(Ko) Kredit oborot

Oxirgi saldo (So)

Oxirgi qoldiq quyidagicha topiladi: So = Sb + Ko - Do

Shuni ta'kidlab o‘tish joizki, kontr-aktiv schyotlar xususiyati xuddi passiv schyotlar, kontr-passiv schyotlar xususiyati esa aktiv schyotlar xususiyati kabidir.

Tranzit schyotlar xususiyatiga keladigan bo‘lsak, ular daromadlarni hisobga olish uchun mo‘ljallangan bo‘lsa-xuddi passiv schyot kabi talqin etiladi. Agarda xarajatlarni hisobga oluvchi tranzit schyotlar bo‘lsa aktiv schyotlar kabi ishlatiladi.
Tranzit schyotlar tarkibida bo‘lgan ikkita taqqoslovchi schyotlar xususiyati umuman boshqacha, ularni quyidagi chizmada ko‘rishimiz mumkin:

Debet 9200 Kredit Debet 9900 Kredit

Aktivlarning chiqib ketishidan
xarajatlar
Aktivlarning chiqib ketishidan
daromadlar
Xarajatlarning
yakuniy moliyaviy
natijaga hisobdan chiqarilishi yoki
xarajatlarni

hisobga oluvchi
tranzit schyotlarning
yopilishi
Daromadlarning yakuniy moliyaviy
natijaga hisobdan

10

chiqarilishi yoki

daromadlarni
hisobga oluvchi
tranzit
schyotlarning
yopilishi

1.2. Buxgalteriya hisobining schyotlar rejasi