Oʻzbеkiston rеspublikasi oliy va oʻrta maхsus ta’lim vazirligi toshkеnt arхitеktura va qurilish instituti
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Ishonchlilik
Ishonchlilik oʻlchamning barqarorligini anglatadi (Linn & Miller 2005). Tasavvur qiling, janob Garsiya oʻzining oʻninchi sinf talabalariga ozuqa kimyosi boʻyicha dars oʻtmoqda va dars soʻngida u oʻqituvchilar qoʻllanmasidan test mavzular boʻyicha baholash oʻtkazadi. Ishonchlilik quyidagi savollarga asoslangan: Agar talabalar vazifani Juma yoki Dushanba kuni olganlarida ularning baholari qanchalik oʻxshash boʻlardi? Agar janob Garsiya boshqa 177 turdagi testlarni tanlaganida yoki boshqa oʻqituvchi testni tekshirganida, baholar oʻzgargan boʻlarmidi? Baholash talabalarning bir paytdagi mehnatining aniq oʻlchamlaridan foydalangan holda ular haqda ma’lumot beradi. Toki baholashdagi natijalar turli vaziyatlarda, turli baholovchilarda yoki turli vazifalarda (xuddi bir mazmunli sohada) barqarorligicha qolmasa, natijalardagi ishonch pasayadi va talabaning bilimini oshirishda u foydali boʻla olmaydi. Aniqki, biz mukammal barqarorlikni umid qilolmaymiz. Talabalarning xotirasi, diqqati, charchoqliklari, harakatlari va bezovtaliklari oʻzgarib turadi va bu ularning ishiga ham ta’sir etadi. Hatto malakali baholovchilar yozma ish, fan loyihasi yoki ogʻzaki prezentatsiya kabi ishlarni baholashda farq etadilar. Shuningdek, soʻz tanlash va aniq mavzular dezayni ham talabalar mehnatiga ta’sir etadi. Biroq ba’zi baholash tizimlari boshqalariga qaraganda ishonchliroq va shuningdek oʻqituvchilar ishonchlilikni oshira oluvchi bir qancha strategiyalar ham mavjud. Birinchidan, koʻproq mavzu yoki vazifalardan iborat baholash tizimining ishonchlilik darajasi koʻproq. Buni tushunish uchun, ikkita test olaylik: birida beshta mavzu bor, ikkinchisida 50 ta mavzu bor. Imkoniyat faktorlari uzunroq testga qaraganda, kichikroq testga ta’sir qiladi. Agar talaba birinchi testdagi mavzulardan birini tushunmasa, bu umumiy bahoga katta ta’sir oʻtkazadi (20 foizga kamayadi). Aksincha, 50 ta mavzuli testda bir mavzu tushunarsiz boʻlsa, umumiy bahoga kamroq ta’sir boʻladi (faqatgina 2 foiz). Aniqki, bu testlar juda uzun boʻlishi kerak degani emas, ammo oʻrtacha va imkoniyat farqini kamaytirishga yetadigan sonda mavzular qoplanishi kerak. Ikkinchidan, aniq yoʻllanmalar va mavzular ishonchlilikni oshirishga yordam beradi. Agar yoʻllanmalar va aniq mavzu va vazifalar soʻzlari noaniq boʻlsa, u holda talabalarning oʻzlari natija aniqligiga ta’sir etgan holda tahmin qilishlariga toʻgʻri keladi. Uchinchidan, aniq baholash kriteriyalari yuqori ishonchlilikni ta’minlashda muhim hisoblanadi (Linn & Miller, 2005). Ushbu boʻlim soʻngida biz baholash kriteriyalarini rivojlantirish uchun ishlatiladigan strategiyalarga izoh beramiz. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|