O‟zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o‟rtа mахsus tа‟lim vаzirligi urgаnch dаvlаt univеrsitеti turizm va iqtisodiyot fakulteti

YUNESKO muhofazasidagi obyektlar 
Muhim turistik resurslar bo‗lib antiqa-noyob madaniy qurilmalar, piramidalar,
mavzoleylar, haykallar, ibodatxona me‘moriy ansambllar, parklar, muzey
kolleksiyalari, zamonaviy qurilmalar – osmono‗par binolar, to‗g‗onlar va boshqa
gidrotexnik qurilmalar hamda boshqa ob‘ektlar hisoblanadi. Qanchalik
taajublanarli bo‗lmasin, turizmni o‗ziga tortuvchi kuchi barcha asrlarda mavjud
bo‗lgan qabristonlar ham, Misrda qurilgan minglab piramidalar ham turizm
doirasida tasarruf qilinmoqda. «Dunyoning yetti mo‗‘jizasi»: Misr ehromlari,
Bobilning osma bog‗lari, Artemida ibodatxonasi, Galekarnas maqbarasi, Quyosh
xudosi, Gelios haykali, Aleksandr Mayoqi, Olimpiya xudosi Zevs haykali ro‗yxati

---

---

70

miloddan avvalgi ikkinchi asrda yashab o‗tgan grek arxitektori Antipar Sidonskiy
tomonidan tuzilgan edi.

5.4.Dunyoning yangi mo„jizalari 
Bugungi kunda YUNESKO mutaxassislari fikricha, dunyoda 800 dan ortiq
mo‗jiza deb atashga loyiq yodgorliklar mavjud ekan. Shvesariyalik kinorejessyor
Bernard Veberning tashabbusi bilan 2007 yilda dunyoning yangi yetti mo‘jizasini
aniqlash bo‗yicha telefon va internet orqali so‗rov o‗tkazildi. Mazkur so‗rovga
sayyoramizning turli mamlakatlaridan 100 mln.dan ortiq kishi javob berdi.
12

Ovoz berish natijalari 2007-yil 7- iyul kuni soat 7 da Portugaliyaning

Lissabon shahridagi 50 ming kishidan ziyod tomoshabin to‗plangan stadionda
dunyoning yangi yetti mo‗‘jizasi tantanali ravishda e‘lon qilindi. Unga quyidagi
tarixiy yodgorliklar kiritildi: Buyuk Xitoy devori, Rio-de-Jineyrodagi Iso Masih
haykali, Ay-Petri (Petra) tosh shahri, Machu-Pikchudagi inklarning tosh shahri,
Chichen-Itsadagi mayyalar ibodatxonasi, Rim kolizeyi va Tojmahal.
Buyuk Xitoy devori

U xitoychada "Vanli chongchang" deya nomlanib, "10 ming li uzunlikdagi devor"

ma'nosini anglatadi. Uning dastlabki qismi qal'a devori sifatida miloddan avvalgi
IV-III asrlarda imperator Sin Shixuan davrida qurilgan. Devor tosh va g‗ishtdan
ishlanib, ichini tuproq bilan to‗ldirgan holda, shibbalab bunyod etilgan. Miloddan
avvalgi 2-1-asrlarda g‗arb tomonga 500 kilometrga uzaytirilgan. 2001 yilda ilmiy
tadqiqotlar natijasida uning asli uzunligi 530 kilometr, deya e'tirof etildi. Buyuk
Xitoy devorining o‗rtacha balandligi 9 metr. Kengligi 5-6,5 metr. Devorda soq-
chilar uchun to‗rtburchak burjlar qurilgan va ularning balandligi 10-12 metrgacha
yetgan. Har 10 kilometrda kuzatish, xabar berish minoralari, tog‗dagi muhim o‗tish
joylarida qo‗rg‗onlar bo‗lgan.