O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti o’zbek tili va adabiyoti kafedrasi

BMIning maqsadi va vazifalari. Hozirgi o’zbek hikoyanavisligi 
taraqqiyotiga qisman nazar tashlash va undagi “kichik odamlar” obrazi talqinini va 
poetikasini, ularni boshqa obrazlardan farqli va o’xshash tomonlarini, ma’naviyat 
masalalarini ko’rib chiqish ushbu BMIning asosiy maqsadi hisoblanadi. Ushbu 
maqsadni amalga oshirish uchun quyidagi vazifalarni amalga oshirish 

---

4 
mo’ljallangan: 
- Ijodkorlar hikoyalarini tahlil qilish orqali “kichik odamlar” obrazini 
yaratishdagi individuallik masalasiga ahamiyat qaratish; 
- “kichik odamlar” obrazning yuzaga kelish omillarini ko’rib chiqish;
- masala ifodasida badiiyatning o’rnini aniqlash;
- “kichik odamlar” obrazining xarakterlari talqinida ma’naviy-axloqiy 
masalalar ifodasini kuzatish hamda yozuvchi mahoratini asoslovchi badiiy 
unsurlarni aniqlashtirish kabilardan iborat. Bunda kompozitsiya 
unsurlarining qo’llanilishi, badiiy detal masalasi ham nazarda tutiladi. 
BMIning o’rganilish darajasi. Adabiyotshunoslik ilmida doimo muhim 
sanalgan zamonaviy nasr, xususan, hikoyanavislik sohasidagi ijodkorlarning badiiy 
mahorati hamda uslub masalalari borasida ko’plab tadqiqot ishlari amalga 
oshirilgani ma’lum. Biz o’rganayotgan istiqlol davri o’zbek hikoyachiligida “kichik 
odamlar” obrazi talqiniga munosabat bildirilgan adabiy-nazariy manbalar 
anchagina. Bu haqidagi ayrim ilmiy va tanqidiy qarashlar Yo’ldoshev Q.ning 
«Yoniq so’z»
1
, Rahimjonov N.ning “Istiqlol va bugungu adabiyot”
2
, O’ljaboyev 
U.ning “Adabiyot – ko’ngil ko’zgusi”
3
, Yo’ldoshev Q, Yo’ldoshev M.ning “Badiiy 
tahlil asoslari”
4
kabi ko’plab tadqiqotlarida mavjud.
Ushbu tadqiqotimizda yuqorida ko’rsatilgan ilmiy va adabiiy manbalarga 
tayanib, o’rganilayotgan masala yuzasidan o’ziga xos xulosalarimizni bayon etamiz.