O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi jizzax viloyati kasbiy ta’limni rivojlantirish va muvofiqlashtirish hududiy boshqarmasi Jizzax viloyati Do‘stlik Abu Ali ibn Sino nomidagi jamoat salomatligi texnikumi

O‘quv mashg‘ulotining texnologik xaritasi

Ish bosqichalari va vaqti	Faoliyat mazmuni
	O‘qituvchi	Ta’lim oluvchi
1-O‘quv mashg‘ulotiga kirish (5 daqiqa)	Tashkiliy qism: 1. O‘quvchilarni mashg‘ulotga tayyorganligi va davomatini tekshiradi.	Mashg‘ulotga tayyorlaydilar
2-bosqich Asosiy (65 daqiqa)	Tayanch bilimlarini faollashtirish: 1.Uyga berilgan vazifani nazorat qiladi hamda o‘tilgan mavzu bo‘yicha o‘quvchilarga savollar beradi, ularni baholaydi. 2.Maqsad va vazifani belgilanadi: 3.Mashg‘ulotning nomi, rejasi, maqsad va o‘qitish natijalari bilan tanishtiradi. 4.Mustaqil ishlash uchun adabiyotlar bilan tanishtiradi: 5.O‘quv mashg‘ulotda o‘quv ishlarini baholash mezoni bilan tanishtiradi. Ta’lim oluvchilar bilimni faollashtirish. 6.Tezkor so‘rov, savol-javob Yangi o‘quv mavzu bayoni: 7.Nazariy mashg‘ulotning rejasi va tuzilishiga muvofiq o‘qitish jarayonini tashkil etish bo‘yicha harakatlar tartibi bayon etiladi. 8.Yangi mavzu bo‘yicha asosiy bilimlar bayon qilinadi. (1-ilova) Yangi o‘quv mavzusini mustahkamlash: 9.Mustahkamlash uchun kichik guruhlarga savollar beriladi. (2-ilova) 10.Aqliy hujum metodidan kichik guruhlarga bo‘lib, ishlash qoidagi bilan tanishtiriladi. ( 3-ilova) Har bir guruhga topshiriq beriladi( 4-ilova). Baholash mezoni bilan tanishtiriladi. (5-ilova). Ishni bajarish yo‘riqnomasini beradi ( 6-ilova). 11.Har bir guruh ishtirokchisi vazifani bajarib ko‘rsatadi. O‘qituvchi bajarilayotgan vazifani kuzatib boradi. 12.Guruh a’zolari diqqat bilan bir-birini tinglab kuzatadi va bir birini baholaydi. O‘qituvchi tomonidan kamchiliklar ko‘rsatilib xulosa chiqariladi. 13.Berilgan ma’lumotlarni daftarga qayt etish eslatiladi. Mavzuning tibbiy axamiyatiga e’tibor bergan xolda yakunlanadi.	Uy vazifasini taqdim etadilar. Savollarga javob beradilar. Mavzu nomi va rejasini yozib oladilar Diqqat qiladilar. Savollarga javob beradilar. Yozib oladilar Diqqat qiladilar. Savollarga javob beradilar Yozib oladilar Diqqat qiladilar. Savollarga javob beradilar. Topshiriqni bajaradilar. Kichik guruhlarga bo‘linadilar Kichik guruhda ishlash qoidagi bilan tanishadilar. Har bir guruh o‘z topshiriq varaqlari bo‘yicha faoliyatini boshlaydi Har bir guruh sardorilari chiqib o‘z ishlarini taqdim qilishlarini aytadi. Berilgan qo‘shimcha savollarga javob beradilar. Guruh ish natijalarini o‘zaro baholaydilar. Ma’lumotlarni daftarga qayd qiladilar.
3-bosqich Yakuniy (10 daqiqa)	Mashg‘ulot yakuni 1.Faol ishtirok etgan o‘quvchilarni javoblarini izohlab baholaydi va rag‘batlantiradi. 2.Kelgusi mashg‘ulotga bajarib kelish uchun uyga vazifa beriladi. ( 7-ilova)	1.1. Tinglaydi, izohini eshitadi. Uyga vazifani tushunib kerakli joyini yozib oladi 1.2. Tanishadilar, yozib oladilar

№
Yangi mavzu bayoni

1 ILOVA

Suyuq dori turlarini tayyorlashda to‘yingan eritmalarda ro‘y bera- digan holatlarni oldini olish yoki kamaytirish maqsadida ma'lum tartib- ga rioya qilinadi. Suvli critmalar tayyorlashda kerakli hajmda suv (toza- langan suv, inyeksiya uchun ishlatiladigan suv, xushbo‘y suv) o‘lchab oli- nadi va unda birinchi navbatda quruq dorilar, so‘ng yordamchi moddalar, ularning eruvchanligini hamda o‘zaro ta'sirini hisobga olgan holda critiladi.

Bunda dastlab zaharli, giyohvand, psixotrop moddalari eritiladi.
Ma'lum qismda criydigan, kam criydigan, sckin eriydigan moddalarni erishini tczlatish maqsadida ularni isitish, eruvchi moddani oldindan maydalab olish va aralashtirish mumkin.
Juda kam va amalda erimaydigan moddalardan eritma tayyorlashda yuqorida ko‘rsatilgan usullardan tashqari, me'yoriy hujjatlar asosida ularning cruvchan tuzlarini hosil qilish usulidan foydalaniladi.
Tayyorlangan critmalarning fizik-kimyoviy xususiyatiga qarab filtr turi tanlanadi va fiakonga suzib o‘tkaziladi, kcyin unga konsentrlangan critmalar, suyuq dori turlari (nastoykalar, suyuq ckstraktlar, suvli va spirtli critmalar, xushbo‘y suvlar, xushta’m va dorivor siroplar, novogalen prcparatlar) hajm miqdorida o‘lchab, quyidagi tartibda qo‘shiladi:
- Suvli havoga uchmaydigan va hidsiz suyuqliklar;
- Suv bilan aralashadigan, havoga uchmaydigan boshqa suyuqliklar;
- Havoga uchadigan suvli suyuqliklar;
- Spirtli suyuqliklar, bunda spirt konscntratsiyasi kam bo‘lgan suyuqlik oldinroq quyiladi;
- Hidli va havoga tez uchadigan suyuqliklar.
Eritmaga barcha suyuq dori turlarini qo‘shishda ularning suvda cruvchanligi va aralashish xususiyati, shuningdck qaysi guruhga kirishi hisobga olinadi.
Erituvchi sifatida yopishqoq uchuvchan suyuqliklar ishlatilganda, bemorga dori vositasi bcriladigan idishga avval dori moddasi va yordamchi vositalar solinadi, ustiga erituvchi suyuqlik (grammda) tortib quyiladi, crituvchi sifatida spirtdan foydalanilsa hajmda o‘lchanadi.
Erituvchi sifatida glitscrin yoki moylardan foydalanilganda, dori vositasini fizik-kimyoviy xususiyatiga qarab isitiladi, agar erituvchisifatida spirt yoki xloroform qo‘llanilsa, faqat zaruriyat bo‘lganda, ehtiyot choralarini ko‘rib isitiladi.
Tarkibida havoda uchuvchan dori vositasi bo‘lgan eritmalar 40-45° C gacha isitiladi. Tarkibida cfir yoki uning spirtli aralashmasi bo‘lgan eritmalar isitilmavdi.
Tayyor critmaning qovushqoqligini, havoga uchuvchanligini hisobga olib, yo‘qotish miqdorini kamaytirish choralarni ko‘rgan holda, quruq filtr tanlanadi va suziladi.
Suyuq dori turining umumiy hajmi uning tarkibiga kiruvchi suyuq moddalarga uning hajmi qo‘shib aniqlanadi.
Misol:
Rp: SoiutionisGlucosi 10 % - 200 ml
Solutionis Cilrali spiriluosae 1% - 2 ml Magnii sulfatis 4,0 Natrii bro‘lidi 2,0
Mikstura hajmi 202 ml ga (200+2) teng.
№ 2-ILOVA