O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi m. U. Xamidova maxsus pedagogika

Eshitishda nuqsoni bo‘lgan bolalarni o‘qitish uchun amaliy 
maslahatlar 
Sinfda barcha bolalar «P» shaklida o‘tiradi. Bu yo‘l orqali 
bolalar bir-birini ko‘ra oladi, imo-ishorali nutqdan, labdan o‘qish va 
mimikalarni yaxshi tushuna oladi, shunday qilib, bu yo‘l sinf 
faoliyatida yanada faol ishtirok etishga yordam beradi; 

---

48 
Guruh vaziyatlarida eshitishida nuqsoni bo‘lgan bolalar ta’lim 
olishi biroz qiyin bo‘lishi mumkin chunki, ular yuzma-yuz ta’lim 
olishadi; 
- 
Gapirayotganda bolaga qarash kerak; 
-Sekin va aniq gapirish, judayam baland gapirish kerak emas; 
-Qisqa, aniq va lo‘nda gaplardan foydalanish kerak; 
-Tildan barqaror (izchil)foydalanish kerak; 
-Bolalardan (agar u og‘zaki nutqqa ega bo‘lsa) nimani 
tushunganliklarini qaytarishini so‘rang; 
-Sinfda bergan ma’lumotlaringizning kalit so‘zlarini yozing; 
-Aloqaning afzalligi bo‘lsa, audiolog bilan ishlashni o‘rgating 
va bolalarni eshitish qoldig‘ini iloji boricha maksimum masofada 
foydalanishiga o‘rgating; 
-Muhim bo‘lmagan yaratilgan ko‘p manbali ovozlarni pasay-
tiring, ular bolalarning eshitishida qiyinchilik tug‘diradi, shuningdek 
bu eshitish ko‘magidan foydalanish bolalar uchun muhim
9
; 
 
Savol va topshiriqlar 
1. Eshitish pasayishining sabablari haqida ma’lumot bering? 
2. Zaif eshituvchi bolalar darajalari haqida ma’lumot bering? 
3. Kar bolalar nechi guruhga bo‘linadi? 
 
 
9
.Embracing Diversity: Toolkit for Creating Inclusive, Learning-Friendly Environments 
Specialized Booklet 3 Teaching Children with Disabilities in Inclusive Settings Published in 2015 
by the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization 7, place de Fontenoy, 
75352 Paris 07 SP, France

---

49