6.1.4-natija. Agar
K = L0 ⊂ L1 ⊂ L2 ⊂ · · · ⊂ Ln = F
bo‘lib, har bir Li maydon Li−1 maydonda chekli bo‘lsa, u holda K ⊂ F kengaytma ham chekli bo‘lib,
tenglik o‘rinli.
[F : K] = [L1 : L0][L2 : L1] . . . [Ln : Ln−1]
Bundan tashqari 6.1.4-tasdiqdan quyidagi muhim natija ham kelib chiqadi.
6.1.5-natija. Ixtiyoriy murakkab algebraik kengaytma chekli kengaytma bo‘ladi.
Isbot. 6.1.1-tasdiqqa ko‘ra har bir sodda algebraik kengaytma chekli bo‘lib, murakkab algebraik kengaytma chekli sondagi sodda algebraik kengaytmalarning ketma-ket qo‘llanilishi orqali hosil bo‘lishini hisobga olsak, 6.1.4-tasdiqqa ko‘ra ixtiyoriy murakkab algebraik kengaytmaning chekli ekanligi kelib chiqadi.
Yuqorida hosil qilingan 6.1.2, 6.1.3 va 6.1.5-natijalardan quyidagi teoremaga ega bo‘lamiz.
6.1.1-teorema. K ⊂ F kengaytma uchun quyidagilar teng kuchli:
K ⊂ F chekli kengaytma;
K ⊂ F algebraik hosil qilingan kengaytma;
K ⊂ F murakkab algebraik kengaytma.
6.1.1-misol. x2 − 3 ko‘phadni Q(√2) maydonda keltirilmas ekanligini isbotlang.
Yechish. Teskarisini faraz qilaylik, ya’ni x2 − 3 ko‘phad Q(√2) maydonda
ko‘paytuvchilarga ajralsin. U holda
x2 − 3 = (x − (a + b√2))(x − (c + d√2)), a, b, c, d ∈ Q.
Bu tenglikdan
x2 − 3 = x2 − (a + c + (b + d)√2)x + ac + 2bd + (ad + bc)√2 ekanligi, ya’ni
a + c = 0, b + d = 0, ac + 2bd = −3, ad + bc = 0
kelib chiqadi. Demak, c = −a, d = −b, a2 + 2b2 = 3 va ab = 0. Oxirgi tenglikdan
a = 0 yoki b = 0 kelib chiqib, a2 + 2b2 = 3 tenglik esa, a, b ∈ Q b√o‘lganda o‘rinli
emasligi kelib chiqadi. Shunday qilib, biz x2 − 3 ko‘phadning Q( 2) maydonda
keltirilmas ekanligini ko‘rsatdik. Q
Dostları ilə paylaş: |