toqqina deb atagan. Tog' etagidagi jarlik,
kirish qiyin bo'lgan joy, boshi berk dara, chuqur yer, tog' beli -
arg’adol deyilgan. Tog'lardagi
g'or va kovaklar
havol deb ataladi.
2. Iqlim bilan bog'liq xalq terminlari. Bobur Afg'onistonning issiq mintaqasini
garmser , iqlimi
sovuq bo'lgan qismlarni
sadser deb atagan. Xalq tilida issiq shamol
garmsel , sovuq shamol
sarsar deyiladi.
Sel - kuchli yog'inlar yog'ishi natijasida tog' vodiylari, soylar va jarlardan qisqa
vaqt ichida juda katta tezlik bilan oqib keluvchi tosh aralash loyqa suv oqimi. Bobur
Hindistonning ―...yog'inlarida bir zamonda sellar keladur, hech suv yo'q yerlarda daryolar
oqadur...‖ deydi.
Samum (arabcha ―samum‖ - issiq shamol) - asosan cho'llarda esadigan issiq va quruq shamol.
Bobur samum ta'sirida hind ahli o'rtasida qurbonlar bo'lganligi haqida ma'lumotlar keltirgan.
Sabo - ertalab esadigan mayin shamol. Kuchli yomg'irlarni Bobur
qalin yomg'ir deb ham
yozgan.
Tobariston - Hindistonda yoz fasli,
pashkol - yomg'uriy fasl,
zimiston esa qish faslidir.
Tobariston quyidagi oylardan iborat:
chitar oyi (hut, 19 fevraldan 21 martgacha 31 kun davom
etadi),
baysik oyi (hamal, 22 mart - 21 aprel, 30 kun),
jit oyi (savr, 21 aprel - 21 may, 31 kun),
asor oyi (javzo, 22 may - 21 iyun, 31 kun).
Pashkol, ya'ni yomg'uriy fasl
savon oyi (saraton, 22 iyun - 22 - iyul, 31 kun),
bodun oyi (asad,
23 iyul - 22 avgust, 31 kun),