O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta`lim vazirligi namangan muhandislik-qurilish instituti transport vositalarining tuzilishi va nazariyasi fani bo’yicha
Yüklə 2,37 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 14-Mavzu. Asosiy uzatma . Differentsial va yarim o`qlar.
|
13-Mavzu. Kardanli uzatma.
Kardan uzatmaning ta’rifi vazivasi va tasnifi. Kardanli uzatma konstruktsiyasining tuzilishi va ishlash printsipi: kardan sharnirlari: kardan vallari: oraliq tayanch shlitsali brikma. Burchak tezliklari teng bulgan va teng bo’lmagan kardanli sharnirlarni tuzilishi va ishlashi. Kardanli uzatma o’qlari bir-biriga to’g’ri yotmagan va o’z holatini o’zgartira oladigan vallar yordamida burovchi momentni kuch uzatmaning bir agregatidan boshqa agregatiga uzatib beradi. Avtomobilning kuch uzatmasiga o’rnatilgan kardanli uzatma dvigateldan olinadigan burovchi momentni uzatmalar qutisi orqali bitta yetakchi ko’prikka tarqatish qutisi yordamida bir nechta ko’prikka uzatib berishi lozim. Avtomobil notekis yo’llarda yurganida yetakchi ko’prik ramaga nisbatan tik tekislikda tebranib, uzatish burchagi o’zgarib turadi. SHu sababli burovchi momentning uzatmalar qutisidan (yoki tarqatish qutisidan) yetakchi ko’prikga o’zgaruvchan burchak ostida uzatishda kardanli uzatmadan foydalaniladi. Kardan sharnirlar o’qlari bir-biriga nisbatan to’g’ri yotmagan vallardan burovchi momentni o’zaro uzatish uchun xizmat qiladi. Tepish va buralma tebranishlar xavfini kamaytirish uchun aksari zamonaviy avtomobillarda kardanli sharnirli hamda ikkita val shuningdek oraliq tayanchdan tashkil topgan kardanli uzatmadan foydalaniladi. Bunda uzatmaning uzayib qisqarishini ta’minlaydigan shlitsali birikma mavjud. Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, ko’rgazmali taqdimot, keys, video-animatsiya, muammoli ta’lim. blits, menyu, munozara, o’z- o’zini nazorat. 14-Mavzu. Asosiy uzatma. Differentsial va yarim o`qlar. Asosiy uzatmaning tarifi, vazifasi va tasnifi. Asosiy uzatmani konstruktsiyasining tuzilishi va ishlash printsipi: yetakchi val: yetakchi va yetaklanuvchi shesternyalar. Diffferentsiyalning ta’rifi vazifasi va tasnifi. Differentsiyal konstruktsiyasining tuzilishi va ishlash printsipi: satelitlar qutisi: satelitlar yarim o’q shesterniyalari: satelitlar o’qi. Yarim o’qlarning tarifi vazifasi va tasnifi. Yarim o’qlarning konstruktsiyasi. Zamonaviy avtomobillarda o’lchamlari va massasi nisbatan katta bo’lmagan, tezyurarligi hisobiga yuqori quvvat xosil qiladigan dvigetellar qo’llanilmokda. Biroq shunga qaramay bu dvigatellar vallarida xosil bo’ladigan burovchi moment (agar bu momentni o’zgartirmasdan to’g’ridan-to’g’ri avtomobilning yetakchi g’ildiraklariga uzatilsa) avtomobilning turli yul sharoitlarida yura olishiga yetarli emas. Avtomobilning harakatlanishi uchun uning yetakchi g’ildiraklaridagi burovchi momentni oshirish qisman uzatmalar qutisi yordamida bajarilishini yuqorida aytib utilgan. Lekin, avtomobil ish mobaynida ko’p vaqt nisbatan katta tezlik bilan to’g’ri uzatmada harakatlanadi. Demak, to’g’ri uzatmada, dvigatel validagi burovchi moment o’zgarmasdan, ya’ni avtomobilning yura olishga yetarli bo’lmagan holda yetakchi g’ildiraklarga uzatilgan bo’lar edi. SHu sababli 20
chastotasini kamaytirish xisobiga) zarur miqdorga oshirish uchun transmissiyaga asosiy uzatma kiritiladi Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, ko’rgazmali taqdimot, keys, video-animatsiya, muammoli ta’lim. blits, menyu, munozara, o’z- o’zini nazorat. Yüklə 2,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|