O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi qarshi davlat universiteti

Tayanch tushunchalar lug„ati: 
Shaxs - konkret kishi, ya‟ni, muayyan jamiyatning a‟zosi bo„lib, u psixologik 
jihatdan taraqqiy etgan, o„z xususiyatlari va xatti-harakatlari 
bilan boshqalardan ajralib turadi. 
Individ (lotincha “individium”) - bo„linmas, alohida shaxs, yagona ma‟nolarini 
anglatadi. 
Individuallik - tarbiya jarayonini amalga oshirishda bolaning shaxsiy 
xususiyatlari va yashash sharoitlarini chuqur bilish hamda 
hisobga olish. 

---

Rivojlanish – shaxsning fiziologik va intellektual o„sishida namoyon bo„layotgan 
miqdor va sifat o„zgarishlarning mohiyatini ifoda etuvchi 
murakkab jarayon. 
Faoliyat - inson tomonidan tabiiy va ijtimoiy hayotni maqsadga muvofiq 
o„zgartirishga yo„naltirilgan ijtimoiy-tarixiy turmushning o„ziga 
xos shakli. 
Yosh xususiyatlari - muayyan bir yosh davriga xos bo„lgan anatomik, fiziologik 
(jismoniy) va psixologik xususiyatlar.
Ijtimoiylashuv –ijtimoiy munosabatlar jarayonida faol ishtirok etishi 
asosida shaxsning hayot va ishlab chiqarish jarayoniga moslashuvi 
bo‘lib, uzoq davom etadigan murakkab jarayon. 
Test topshiriqlari: 
1. 
Shaxsning rivojlanishida muhim ahamiyatga ega individual 
xususiyatlariga berilgan to„g„ri ta‟rifni belgilang: 
а) шахс ривожланишидаги умумийлик; 
в) шахс ривожланишидаги ўзига хослик; 
с) тарбия жараѐнини амалга ошириш; 
д) ўқувчиларнинг ѐш ва педагогик-психологик хусусиятларига 
асосланиш; 
e) barcha javoblar to„g„ri. 
2. 
Nima uchun V-VII ba‟zi o„quvchilarning o„zlashtirishi va intizomi 
susayadi? 
a) sinf rahbari va o„qituvchilar ularga boshlang„ich sinfdaginga 
qaraganda kam e‟tibor beradi; 
v) o„quvchilar o„qishning yangi talablari va sharoitiga o„rganmagan 
yoki tayyor emaslar; 
s) boshlang„ich sinf o„quvchilari rivojlanishida V sinfda o„qish uchun 
zarur bo„lgan masalalarga e‟tibor berilmagan; 
d) mazkur davrda o„quvchilarning rivojlanishi ularning yosh 
xususiyatlariga bog„liq; 
ye) barcha javoblar to„g„ri.