O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti «oliy matematika» kafedrasi

Ma’ruza mashg‘ulotining texnologik haritasi
Faoliyat 
Faoliyati mazmuni
94

bosqichlari
o‘qituvchi
talaba
1-bosqich 
Kirish 
(10 minut)
1.1.   Mavzuni   nomini   aytadi.   Ekranga 
mavzuni   tuzilmaviy   mantiqiy   chizmasini 
chiqaradi (1-ilova).
1.2.   Mavzuning   maqsadi   va   o‘quv   faoliyati 
natijalarini aytib beradi
1.3.   Talabalarning   bilimlarini   jonlantirish 
uchun savollar beradi (2-ilova)
Eshitadilar
Yozib oladilar
Savollarga   javob 
berishadi
2-bosqich
Asosiy 
(60 minut)
2.1.   Slaydlarni   namoyish   qilish   va   izohlash 
bilan mavzu bo‘yicha asosiy nazariy jihatlarni 
tushuntirib beradi
 
2.2. Ma’ruza jarayonida fokuslovchi nazorat 
savollar beradi.
2.3.   Mavzuning   rejasini   har   bir   savoli 
bo‘yicha xulosalar qiladi
Tomosha 
qilishadi, 
yozishadi
Savollarga   javob 
berishadi 
yozishadi
3-bosqich 
Yakuniy
(10-minut)
3.1.   Mavzu   bo‘yicha   yakunlovchi   xulosa 
qiladi, ish natijalarini izohlab beradi.
3.2. «Klaster» texnologiyasini tushuntiradi (3-
ilova)
Mustaqil ishlash uchun vazifa beradi.
Savollar beradilar
yozib oladilar
mustaqil   ishlash 
uchun   «klaster» 
texnologiyasini 
yozib oladilar
1-ilova (5.1)
Mavzuning tuzilmaviy mantiqiy chizmasi
95

1-slayd
Тўл инлар  
қ
Вужудга келиш жараёни
Механик тўл инлар
қ
Электромагнит тўл инлар
қ
Турлари 
Му итларда тар алиш тезликлари
ҳ
қ
Субъектив характеристикаси
Товуш 
тўл инлари
қ
Механик 
тўл инлар
қ
Акустика  
Асосий характеристикаси
Тармо лари 
қ
Ультра товушларни  ўлланиш со алари
қ
ҳ
Инфратовушларни  ўлланиш со алари
қ
ҳ
Характеристикалари 
одисалари 
Ҳ
Объектив характеристикаси
96

1-Rasm. Mexanik to‘lqin grafigi
2-ilova (5.2)
2-slayd
1-guruhga topshiriq
Х
0
t
r
λ
υ
97
Ekspert varag‘i №1
1. To‘lqinlar nima asosida vujudga kelgan?
2. To‘lqinni grafik tasvirini qanday ifodalash mumkin?
3. To‘lqin tenglamasi nimani ifodalaydi?
Jonlantirish uchun savollar:
1. To‘lqin tushunchasi nimani bildiradi?
2.
Nima asosida to‘lqinlar ikki xil bo‘ladi?
3. To‘lqin uzunligi nima va u grafikda qanday belgilangan?
4. Ko‘ndalang to‘lqin nima va u qanday muhitda tarqaladi?
5. Tovush nima va uni qaysi harakteristika orqali ifodalash mumkin?
6. Servis sohalarida qaysi maqsadda ultratovush va infratovushlardan 
foydalanish mumkin?

2-guruhga topshiriq
3-ilova (5.3)
Klaster tuzish
4-ilova (5.4)
Klaster tuzish qoidalari
98
Ekspert varag‘i №2
1. Akustika nima va u qanday tarmoqlardan iborat?
2. Tovushni   ob’ektiv   harakteriskialari   va   ularni   amaliy   ahamiyati 
nimada?
3. Tovushni   sub’ektiv   harakteristikalari   nima   va   ulardan   qayerda 
foydalaniladilar?
4.
Ultra-   va   infratovushlar   tirik   organizmlarga   qanday   ta’sir 
ko‘rsatadilar?
1.
Topshiriqni diqqat bilan o‘qib chiqing.
2. Fikrlarni   tarmoqlantirish   jarayonida   paydo   bo‘lgan   har   bir   fikrni 
yozing.
3. Imlo xatolar va boshqa jihatlarga e’tibor bering.
4. Belgilangan   vaqt   tugamaguncha   yozishni   to‘xtatmang,   fikringizni 
jamlashga harakat qiling.
5. Fikrlarni chegaralamang, ular o‘rtasida o‘zaro aloqadorligiga e’tibor 
qarating.

99

5.2. Amaliy mashg‘ulotni olib borish texnologiyasi
Mashg‘ulot vaqti – 2 soat 
Talabalar soni: 25
Mashg‘ulot shakli
Bilimlarni chuqurlashtirish va mustahkamlashga 
qaratilgan amaliy mashg‘ulot
Ma’ruza rejasi:
1.   Mexanik   tebranishlarning   turlari   va 
harakteristikalari
2.   Mexanik   to‘lqinlarning   turlari   va 
harakteristikalari
3. Tovush va uning harakteristikalari
                 O‘quv   mashg‘ulotining   maqsadi:  mavzu   bo‘yicha   bilimlarni 
chug‘urlashtirishni ta’minlash
Pedagogik vazifalar:
•
mavzuni   mustaqil   o‘rganish 
malakalarini shakllantirish;
•
mavzu   bo‘yicha   bilimlarni   chuqur 
o‘zlashtirish   va   mustahkamlashga 
yordam berish;
•
kichik   guruhlarda   hamkorlikda 
ishlash ko‘nikmalarini shakllantirish;
•
o‘z   nuqtai   nazarga   ega   bo‘lish, 
mustaqil   ishlash   qobiliyatlarini 
o‘stirish;
•
mantiqiy xulosa chiqarishga ko‘mak 
berish.
O‘quv faoliyati natijalari:
•
mavzu bo‘yicha amaliy bilimlarga 
ega bo‘ladi;
•
nazariyadan
 
amaliyotda 
foydalanish   qobiliyatiga   ega 
bo‘ladi;
•
guruh   bilan   hamkorlikda   ishlash 
haqida   ma’lumotlarga   ega 
bo‘ladi;
•
mustaqil   ishlash   va   o‘z   nuqtai 
nazarga ega bo‘ladi;
•
xulosa chiqarishga ega bo‘ladi.
O‘qitish usullari
Masalalarni yechish usuli, baxs-munozara, kichik 
guruhlarda ishlash
O‘qitish vositalari
Leksiyalar kursi, uslubiy ko‘rsatma, doska, 
qog‘ozlar
O‘qitish shakli
Guruhlarda ishlash
O‘qitish shart-sharoitlari
Texnik vositalar bilan ta’minlangan va guruhlarda 
ishlashga mo‘ljallangan auditoriya
Monitoring va baholash
Og‘zaki nazorat: savol-javob shakli. Mustaqil ish 
topshiriqlari
100

Amaliy mashg‘ulotning texnologik haritasi
 
Faoliyat 
bosqichlari
Faoliyatning mazmuni
O‘qituvchi
Talaba
1-bosqich 
Kirish 
(10 minut)
1.1.   Amaliy   mashg‘ulot   mavzusi,   maqsadi, 
muhokama   uchun   savollar,   ko‘zlanayotgan 
natijalar   va   mashg‘ulotni   olib   borish 
xususiyatlarini ma’lum qiladi.
1.2.   Guruhlarda   ishlash   qoidasi   bilan 
tanishtiradi (1-ilova).
1.3.   Talabalarni   bilimini   jonlantirish   uchun 
jalb etuvchi savollar beradi (2-ilova)
Eshitadi
Savollarga   javob 
beradi
2-bosqich
Asosiy 
(60 minut)
2.1.  Doskani  oldida javob  beradigan  talaba 
ishini nazorat qiladi.
2.2.   Masalani   yechish   bo‘yicha   aniq 
ko‘rsatmalar beradi, ochiq savollar beradi.
2.3. Guruh ishini nazorat qiladi.
2.4.   Grafikda   masshtab   ko‘rsatilishini   talab 
qiladi
Masalani yechadi
Savollarga   javob 
berishadi
Masala   ustida 
ishlaydi, chizadi
3-bosqich 
Yakuniy
(10-minut)
3.1.   Ish   yakunlarini   chiqaradi.   Faol 
talabalarni   baholash   mezoni   orqali 
rag‘batlantiradi (3-ilova).
3.2.   Talabalar   erkin   mustaqil   fikr   doirasini 
kengaytirish   va   takomillashtirish   uchun 
mustaqil   ishlar   mavzulari   bilan   tanishtiradi 
(4-ilova).
3.3. Mustaqil ishlash uchun masalalar beradi
Eshitishadi., 
aniqlaydi
Yozib olishadi
Yozib olishadi
1-ilova
2-ilova 
101
Kichik guruhlarda ishlash qoidasi
1. Talabalar ishni bajarish uchun zarur bilim va malakalarga ega bo‘lmog‘i 
lozim.
2. Guruhlarga aniq topshiriqlar berilmog‘i lozim.
3.   Kichik   guruh   oldida   qo‘yilgan   topshiriqni   bajarish   uchun   yetarli   vaqt 
ajratiladi.
4. Guruhlardagi fikrlar chegaralanmaganligi va tayziqqa uchramasligi haqida 
ogohlantirilishi zarur.
5. Guruh natijalarini qanday taqdim etishini aniq bilishlari, o‘qituvchi ularga 
yo‘riqnoma berishi lozim.
6.  Nima  bo‘lganda  ham  muloqotda  bo‘ling,  o‘z  fikringizni  erkin  namoyon 
eting.

3-ilova
Talabalar faoliyatini baholash mezonlari
86-100 % 2 ball «a’lo»
71-85 % 1,7 ball «yaxshi»
55-70 % 1,4 ball «qoniqarli»
Baholash mezonlari
F.I.Sh.
Baho 
Mezonlar 
Bilim 
Follik 
Takliflar 
Jami ball
Ballar 
0,8
0,6
0,6
2
%
40
30
30
100
4-ilova
Mustaqil ishlar mavzulari
1. Rezonans   hodisasi.   Hodisani   amaliy   ahamiyati   va   salbiy 
oqibatlari.
2. Avtotebranishlar va ularni amaliy ahamiyati
3. Mexanik to‘lqinlar, texnika va tabiiy hodisalarda to‘lqinlarni 
muhimligi
4. Tovushning   tabiati,   harakteristikalari,   intensivligi,   amaliy 
muhimligi
5. Ultra-   va   infratovushlardan   servis   sohasida   foydalanish 
usullari, yo‘llarini o‘rganish.
102
Talabalarni bilimlarini jonlantirish uchun savollar
1. Berilgan masalani sharti nazariyani qaysi mavzuida mos keladi?
2. Masalani shartini rasm yoki grafik orqali ifodalash kerak-mi?
3. Tebranma   harakatni   kinematik   kattaliklarini   qaysi   fizik   kattaliklar 
ifodalaydilar?
4.
Garmonik   tebranishlarni   tezligini   qaysi   formulalar   bilan   ifodalash 
mumkin? Formulani tahlili.
5. Mexanik   to‘lqin   harakteristikalari   orasidagi   bog‘lanishni   qanday 
ifodalash mumkin?
6. Yechilgan   masala   bo‘yicha   qanday   xulosa   qilish   mumkin?   Xulosa 
amaliy harakterga ega bo‘lishi kerak.

5-mavzu. Gazlarning molekulyar-kinetik nazariyasining asoslari
6.1. Ma’ruza mashg‘ulotining o‘qitish texnologiyasi
Mashg‘ulot vaqti – 2 soat 
Talabalar soni: 40-70 gacha
Mashg‘ulot shakli
Tematik ma’ruza
Ma’ruza rejasi:
1.   Molekulyar   fizika.   Makroskopik   holat   va 
parametrlar. 
2.   Molekulyar-kinetik   nazariyasini   asosiy   holatlari 
va tenglamalari
3. Ideal gaz. Ideal gaz qonunlari. Ideal gazni holat 
tenglamasi 
4. Ehtimollik va fluktuatsiya
5. Maksvell taqsimoti
         O‘quv mashg‘ulotining maqsadi: molekulyar fizika va uning vazifasi haqida 
ma’lumotlar   berish.   Issiqlik   hodisalarni   qonunlarini,   bu   hodisalardan   amalda, 
texnikada foydalanilishi haqida bilimlarni shakllantirish.
Pedagogik vazifalar:
•
molekulyar   fizika   va   uning   usullari 
haqida tushuncha berish;
•
molekulyar-kinetik   nazariya,   ideal 
gaz haqida ma’lumotlar berish;
•
ehtimollik,   fluktuatsiya,   Maksvell 
qonuni haqida tushuncha berish;
•
mavzuni fan, texnika va amaliyotda 
tutgan o‘rni bilan tanishtirish.
O‘quv faoliyati natijalari:
•
mavzuni maqsadi, vazifalari, o‘quv 
jarayonida   tutgan   o‘rnini   yoritib 
beradi;
•
mavzuni   tarkibiy   strukturasini 
tushuntiradi;
•
ideal   gaz   qonunlari   va   ularni 
grafiklari,   holat   tenglamasini 
yoritib beradi;
•
ehtimollik   va   fluktuatsiyani 
mazmunini tushuntirib beradi;
•
Maksvell taqsimotini yoritib beradi.
O‘qitish usullari
Ma’ruza, savol-javob, taqdimot, aqliy hujum
O‘qitish vositalari
Leksiyalar kursi, kodoskop, grafik organayzerlar
O‘qitish shakli
 frontal, jamoaviy
O‘qitish shart-sharoitlari
texnik vositalardan foydalanishga va guruhlarda 
ishlashga mo‘ljallangan auditoriya, laboratoriya 
xonasi
Monitoring va baholash
og‘zaki nazorat: savol-javob shakli, nazorat 
savollari, Klaster tuzish
Ma’ruza mashg‘ulotining texnologik haritasi
Faoliyat 
bosqichlari
Faoliyati mazmuni
o‘qituvchi
talaba
1-bosqich 
1.1. Mavzuni nomini, maqsadi e’lon qilinadi.  Tanishib 
103

Kirish 
(10 minut)
Ekranga   mavzuni   tuzilmaviy   mantiqiy 
chizmasini chiqaradi (1-ilova).
1.2. Mavzu rejasi bilan tanishtiradi (1-slayd).
Talabalar faoliyatini baholash mezonlari bilan 
tanishtiradi (2-slayd)
chiqadilar
2-bosqich
Asosiy 
(60 minut)
2.1.   Slaydlarni   namoyish   qilish   va   izohlash 
bilan mavzu bo‘yicha asosiy nazariy jihatlarni 
tushuntirib beradi (2-ilova)
2.2.   Mavzuning   mazmunini,   mohiyatini 
shakllantirish   va   takomillashtirish   uchun 
umumiy tushuncha beradi (3-slayd).
2.3. Faollashtirish maqsadida va shu asosida 
Klaster tuzishni topshiriladi (3-ilova)
Tomosha 
qilishadi, 
yozishadi
Eshitishadilar, 
yozishadi
yozishadi
3-bosqich 
Yakuniy
(10-minut)
3.1.   Mavzuni   umumlashtirib   xulosa   qiladi, 
faol   qatnashgan   talabalar   faoliyatini   tahlil 
qiladi..
3.2. Mustaqil ishlash uchun vazifa beradi (4-
slayd).
Savollar berishadi
Yozishadi
1-slayd
1-ilova (6.1)
Mavzuning tuzilmaviy mantiqiy chizmasi
104
Mavzu rejasi
1. Molekulyar fizika. Makroskopik holat va parametrlar. 
2. Molekulyar-kinetik nazariyasini asosiy holatlari va tenglamalari
3. Ideal gaz. Ideal gaz qonunlari. Ideal gazni holat tenglamasi 
4. Ehtimollik va fluktuatsiya
5. Maksvell taqsimoti

2-ilova (6.2)
Молекуляр 
физика  
Молекуляр физика фани ва унинг вазифалари
Фанни ривожланиш тарихи
Фан со алари
ҳ
Амалий а амияти
ҳ
Турлари 
оидалари 
Қ
Молекуляр-
кинетик 
назария
Макроско-
пик 
жисмлар
Идеал газ   
Моддаларни ўрганишда асосий назария
Назарияни тў рилигини тасди лайдиган  одисалар
ғ
қ
ҳ
Изожараёнлар 
онунлари 
Қ
олат параметрлари 
Ҳ
олат тенгламаси
Ҳ
Таърифи 
Максвелл 
та симоти   
қ
Кўчиш 
одисалари  
ҳ
 
олат тенгламаси
Ҳ
Максвелл  онуни
қ
Газ  олатини характерлайдиган тезликлар
ҳ
Диффузия  одисаси
ҳ
Ички иш аланиш  одисаси
қ
ҳ
Исси лик ўтказувчанлик  одисаси
қ
ҳ
105

2-slayd
 
T=const 
V 
P 
1-Rasm. Izotermik jarayoni
 
P=const 
t
0
C 
V 
-273 
 
P=const 
Т,К 
V 
   
 
Изобара 
P=const 
V 
P 
2-Rasm. Izobarik jarayoni
 
0 
-273
0 
V=const 
t
0
C 
P 
 
V=const 
T, K 
P 
   
 
И
зо
хо
ра
 
V
=
co
ns
t 
V 
P 
3-Rasm. Izoxorik jarayoni
106

3-slayd
 
P
1 
V
1 
T
1 
        
 
P
2 
V
 
T
1 
        
 
P
2 
V
2 
T
2 
4-Rasm. Gazni boshlang‘ich holatdan oxirgi holatga o‘tishi
 
ϑ
 
ϑ
∆
∆
n
n
 
ϑ
∆
 
кв
ϑ
 
ϑ
 
Э
ϑ
 
5-Rasm. Maksvell taqsimoti
3-ilova (6.3)
Klaster tuzish
107

4-slayd
5-slayd
6.2. Amaliy mashg‘ulotni o‘qitish texnologiyasi
МОЛЕК
УЛЯР 
ФИЗИК
А
ФАН
Статистик 
усул
олат 
Ҳ
параме-
трлари
Кўчиш 
одисалари 
ҳ
ва уларни 
амалий 
а амияти
ҳ
Исси лик 
қ
аракати
ҳ
Изожараён
лар ва улар-
нинг 
амалий 
а амияти
ҳ
Термодин
амик усул
Максвелл 
та симоти
қ
108
Mustaqil ishlar mavzulari
1. Moddaning tuzilishi haqida umumilmiy ma’lumotlar.
2. Termodinamik va statistik usullar.
3.
Ideal gazning kinetik nazariyasining asosiy tenglamasi.
4. Gazlarda ko‘chish hodisalari.
5. Texnologik jarayonlarda ko‘chish hodisalarni roli
Nazorat savollari
1.
Molekulyar-kinetik   nazariyasining   asosiy   qonun-qoidalari 
nimalardan iborat?
2.
Hozirgi  zamon  fanida  jismlarning  fizik  xossalarini  o‘rganishda 
qanday usullardan foydalanish mumkin?
3. Holat tenglamasi deb nimaga aytiladi?
4. Universal   gaz   doimiysining   fizik   mazmunini   energetik   nuqtai-
nazaridan qanday tushuntira olish mumkin?
5.
Fluatatsiya nima?

Mashg‘ulot vaqti – 2 soat 
Talabalar soni: 20
Mashg‘ulot shakli
Bilimlarni chuqurlashtirish va mustahkamlashga 
qaratilgan amaliy mashg‘ulot
Ma’ruza rejasi:
1.   Ideal   gaz   qonunlari   va   holat 
tenglamasi.
2. Gaz molekulalarini tezliklari.
3. Ko‘chish hodisalari
                 O‘quv   mashg‘ulotining   maqsadi:  mavzu   bo‘yicha   bilimlarni 
chug‘urlashtirishni ta’minlash
Pedagogik vazifalar:
•
mavzu
  bo‘yicha   bilimlarni 
o‘zlashtirish   va   kengaytirishga 
motivatsiya yaratish;
•
mavzu
  bo‘yicha   bilimlarni 
mustahkamlashga yordam berish;
•
o‘z   nuqtai   nazarga   ega   bo‘lish, 
mustaqil   ishlash   qobiliyatlarini 
o‘stirish;
•
mantiqiy xulosa chiqarishga ko‘mak 
berish.
O‘quv faoliyati natijalari:
•
mavzu   bo‘yicha   nazariy-amaliy 
bilimlarga ega bo‘ladi;
•
nazariyadan
 
amaliyotda 
foydalanish   ko‘nikmalarga   ega 
bo‘ladi;
•
guruh   bilan   hamkorlikda   ishlash 
haqida   ma’lumotlarga   ega 
bo‘ladi;
•
mustaqil   ishlash,   fikrlash   va   o‘z 
nuqtai nazarga ega bo‘ladi;
•
xulosa   chiqarish   ko‘nikmalarga 
ega bo‘ladi.
O‘qitish usullari
Masalalarni yechish usuli, baxs-munozara, kichik 
guruhlarda ishlash
O‘qitish vositalari
Leksiyalar kursi, uslubiy ko‘rsatma, doska, 
qog‘ozlar, kompyuter texnologiyalari
O‘qitish shakli
Guruhlarda ishlash
O‘qitish shart-sharoitlari
Texnik vositalar bilan ta’minlangan va guruhlarda 
ishlashga mo‘ljallangan auditoriya, laboratoriya 
xonasi
Monitoring va baholash
Og‘zaki nazorat: savol-javob shakli, reyting tizimi 
asosida baholash
109

Amaliy mashg‘ulotning texnologik haritasi
 
Faoliyat 
bosqichlari
Faoliyatning mazmuni
O‘qituvchi
Talaba
1-bosqich 
Kirish 
(10 minut)
1.1. Amaliy mashg‘ulot mavzusi, maqsadi va 
o‘quv faoliyati natijalarini aytadi, ma’lumotni 
olib   borish   xususiyatlarini   ma’lum   qiladi. 
Ta’lim   jarayonini   kichik   guruhlarda   ishlash 
orqali   amalga   oshirishini   e’lon   qiladi   (1-
ilova).
1.2. Talabalarning mashg‘ulotdagi faoliyatini 
baholash   ko‘rsatkichlari   va   mezonlari   bilan 
tanishtiradi (2-ilova).
Eshitadilar
Eshitadilar
2-bosqich
Asosiy 
(60 minut)
2.1.   Yakka   javob   beradigan   talaba   ishini 
nazorat qiladi;
2.2.   Masalani   yechish   bo‘yicha   aniq 
ko‘rsatmalar beradi, ochiq savollar beradi;
2.3. Guruh ishini nazorat qiladi;
2.4.   Masalani   javobini   SI   sistemasida 
yechishini talab qiladi.
Masalani yechadi
Savollarga   javob 
berishadi
Masala   ustida 
ishlaydi
Bajarishadi 
3-bosqich 
Yakuniy
(10-minut)
3.1. Ish yakunlarini chiqaradi. Faol talabalarni 
baholash   mezoni   orqali   rag‘batlantiradi   (3-
ilova).
3.2.   Talabalar   erkin   mustaqil   fikr   doirasini 
kengaytirish   va   takomillashtirish   uchun 
mustaqil   ishlar   mavzulari   bilan   tanishtiradi 
(4-ilova).
3.3. Mustaqil ishlash uchun masalalar beradi
Eshitishadi., 
aniqlaydi
Yozishadi
Yozishadi
1-ilova
2-ilova 
110
Kichik guruhlarda ishlash qoidasi
1. Talabalar ishni bajarish uchun zarur bilim va malakalarga ega bo‘lmog‘i 
lozim.
2. Guruhlarga aniq topshiriqlar berilmog‘i lozim.
3.   Kichik   guruh   oldida   qo‘yilgan   topshiriqni   bajarish   uchun   yetarli   vaqt 
ajratiladi.
4. Guruhlardagi fikrlar chegaralanmaganligi va tayziqqa uchramasligi haqida 
ogohlantirilishi zarur.
5. Guruh natijalarini qanday taqdim etishini aniq bilishlari, o‘qituvchi ularga 
yo‘riqnoma berishi lozim.
6. Nima bo‘lganda ham muloqotda bo‘ling, o‘z fikringizni erkin namoyon 
eting.

3-ilova
Talabalar faoliyatini baholash mezonlari
86-100 % 2 ball «a’lo»
71-85 % 1,7 ball «yaxshi»
55-70 % 1,4 ball «qoniqarli»
Baholash mezonlari
F.I.Sh.
Baho 
Mezonlar 
Bilim 
Follik 
Takliflar 
Jami ball
Ballar 
0,8
0,6
0,6
2
%
40
30
30
100
4-ilova
6-mavzu. Termodinamika asoslari
111
Talabalarni bilimlarini jonlantirish uchun savollar
1. Nazariyada ideal gaz qanday vazifani bajaradi?
2. Uslubiy usul asosida masalani yechishini nimadan boshlash kerak?
3. Holat parametrlarni qaysi fizik kattaliklar tashkil etadilar?
4. 1 mm.sim.ust. qancha paskalga teng?
5.
э
кв
v
v
v
>
>
 - ifoda qanday ma’noga ega?
6. Yechilgan masala bo‘yicha qanday xulosa qilish mumkin?
Mustaqil ishlar mavzulari
1. Molekulyar fizika vazifasi nimadan iborat?
2.
Atom   va   molekulalarni   issiqlik   harakatlari   bilan   qaysi 
issiqlik hodisalari, jarayonlari bog‘liq?
3.  Izojarayonlardan qaysi maqsadda foydalanish mumkin?
4. Tabiatda,   tirik   organizmda,   texnologik   jarayonlarda 
diffuziya hodisasi qanday rol o‘ynaydi?

6.1. Ma’ruza mashg‘ulotining o‘qitish texnologiyasi
Mashg‘ulot vaqti – 2 soat 
Talabalar soni: 40-70 gacha
Mashg‘ulot shakli
Tematik ma’ruza
Ma’ruza rejasi:
1. Sistemaning to‘la va ichki energiyasi
2. Termodinamikani birinchi qonuni va uning tatbiqi
3. Aylanma jarayonlar. Issiqlik mashinasi
4. Entropiya. Termodinamikani ikkinchi qonuni
5.   Nernst   teoremasi.  Termodinamikaning   uchinchi 
qonuni
                 O‘quv mashg‘ulotining maqsadi:  issiqlik nazariyasini, issiqlik hodisalari 
nazariyasining   asosini   tashkil   etadigan   termodinamikaning   qonunlari,   sikllar 
haqidagi bilimlarni shakllantirish.
Pedagogik vazifalar:
•
Termodinamika,
 
termodinamik 
jarayon,   termodinamik   sistema, 
jismning   ichki   energiyasi   haqida 
tushuncha beriladi;
•
Termodinamik   sistemani   ichki 
energiyasi   o‘zartirish   usullarini 
tushuntirish;
•
Aylanma jarayonlar, issiqlik mashina 
haqida ma’lumot beriladi;
•
Dars   jarayonida   termodinamika 
asoslari   haqida   umumiy   ma’lumot 
beriladi.
O‘quv faoliyati natijalari:
•
mavzuni maqsadi, vazifalari, o‘quv 
jarayonida tutgan o‘rnini o‘rganadi;
•
sistemaning   ichki   energiyasini 
o‘zgartirish usullarni o‘rganadi;
•
termodinamikaning   I   qonunini   va 
uning tatbiqini o‘rganadi;
•
aylanma   jarayonlari   va   ularning 
amaliy ahamiyatini o‘rganadi;
•
Nernst teoremasini o‘rganadi.
O‘qitish usullari
Ma’ruza, «Delfi» texnikasi, savol-javob, grafik 
organayzer
O‘qitish vositalari
Leksiyalar kursi, kompyuter texnologiyalari, 
kodoskop
O‘qitish shakli
 frontal, jamoaviy
O‘qitish shart-sharoitlari
texnik vositalardan foydalanishga va guruhlarda 
ishlashga mo‘ljallangan auditoriya, laboratoriya 
xonasi
Monitoring va baholash
og‘zaki nazorat: savol-javob shakli. Mavzu bo‘yicha 
BBB jadvalini to‘ldirish
112