O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti «oliy matematika» kafedrasi

1-guruhga topshiriq
2-guruhga topshiriq
3-guruhga topshiriq
2-slayd
Talabalar faoliyatini baholash mezonlari
86-100 % 2 ball «a’lo»
71-85 % 1,7 ball «yaxshi»
55-70 % 1,4 ball «qoniqarli»
Baholash mezonlari
F.I.Sh.
Baho 
Mezonlar 
Bilim 
Follik 
Takliflar 
Jami ball
Ballar 
0,8
0,6
0,6
2
%
40
30
30
100
145
Ekspert varag‘i №1
1.
Masalani   shartida   sinusoidal   tokni   grafikini   chizish   va   tokni 
amplitudaviy qiymatini topishi talab qilingan.
2. Grafigi   chizilishi   kerak   bo‘lgan   masalalarda   nimani   tanlab   olish 
kerak?
3. Tokni   qiymatini   topish   uchun   qaysi   tushunchadan   foydalanish 
kerak?
Ekspert varag‘i №2
1. Masalani shartida o‘zgaruvchan tok zanjirida reostat, kondensator, 
induktiv g‘altak ketma-ket ulangan. Zanjir kuchlanishi va chastotasi 
berilgan. Zanjirdagi tok kuchini hamda kondensator, reostat, induktiv 
g‘altakdagi kuchlanishning tushishini topishi kerak.
2. Masalani yechishdan oldin qaysi talablarni nazarga olish kerak.
3. Masala yechishini tuzilmaviy mantiqiy chizmasini tayyorlang.
Ekspert varag‘i №2
1.   Masalani   shartida   o‘zgaruvchan   tok   iste’molchisining   quvvat 
koeffitsiyentini topish kerak.
2. Quvvat koeffitsiyenti nima va u qanday belgilangan?
3. Nima uchun quvvat koeffitsiyenti elektr iste’molchilarining muhim 
texnik-iqtisodiy ahamiyatga ega bo‘lgan ko‘rsatkich?

15-mavzu. Elektromagnit tebranishlar va to‘lqinlar
15.1. Ma’ruza mashg‘ulotining o‘qitish texnologiyasi
Mashg‘ulot vaqti – 2 soat 
Talabalar soni: 40-70 gacha
Mashg‘ulot shakli
Tematik ma’ruza
Ma’ruza rejasi:
1. Tebranish konturlari
2. Elektromagnit tebranishlarni turlari
3.   Elektromagnit   to‘lqinlar.   Elektromagnit   to‘lqin 
energiyasi
4. Elektromagnit to‘lqinlar shkalasi. Radioeshittirish 
va teleko‘rsatuvlar to‘g‘risida umumiy ma’lumotlar
         O‘quv mashg‘ulotining maqsadi: tebranish konturlarini ishlash prinsipi va 
amaliyotda   qo‘llanilishi,   elektromagnit   to‘lqinlar   va   ularni   shkalalari   haqidagi 
bilimlarni shakllantirish.
Pedagogik vazifalar:
•
elektromagnit tebranishlar, tebranish 
konturlari va ularning radiotexnikada 
ahamiyatini gapirib berish;
•
tebranish   konturlari   turlari,   ularda 
ro‘y   beradigan   elektromagnit 
tebranishlarni
 
va
 
ularning 
harakteristikalarini yoritib berish;
•
elektromagnit
 
to‘lqinlar 
xususiyatlari,
 
tabiati, 
harakteristikalari,
 
foydalanish 
sohalari haqida ma’lumotlar berish.
O‘quv faoliyati natijalari:
•
ma’ruzaning
 
maqsadi
 
va 
vazifalarini, o‘tilgan mavzular bilan 
bog‘liqligini sharhlab beradi;
•
elektromagnit  tebranishlar  vujudga 
keladigan tebranishlar konturlar va 
ularning amaliy ahamiyatini gapirib 
beradi;
•
real   tebranish   konturlarda   vujudga 
keladigan
 
elektromagnit 
tebranishlarning   turlari,   konturda 
ro‘y beradigan jarayonlarni yoritib 
beradi;
•
elektromagnit
 
to‘lqinlar 
xususiyatlari,   harakteristikalari 
qo‘llash
 
sohalari
 
haqida 
ma’lumotlar beradi.
O‘qitish usullari
Ko‘rgazmali ma’ruza, tezkor-so‘rov, Esse texnikasi
O‘qitish vositalari
Leksiyalar kursi, kodoskop, kompyuter 
texnologiyalari, doska
O‘qitish shakli
 Frontal, jamoaviy
O‘qitish shart-sharoitlari
Texnik vositalardan foydalanishga va guruhlarda 
ishlashga mo‘ljallangan auditoriya, laboratoriya 
xonasi
Monitoring va baholash
Og‘zaki nazorat: savol-javob shakli, nazorat 
savollari
Ma’ruza mashg‘ulotining texnologik haritasi
Faoliyat 
Faoliyati mazmuni
146

bosqichlari
o‘qituvchi
talaba
1-bosqich 
Kirish 
(10 minut)
1.1. Mavzu nomi, maqsadi. Ma’ruza savollarga 
qisqacha ta’rif beradi.
1.2. Ma’ruza rejasi bilan tanishtiradi (1-slayd).
1.3.   Talabalar   faoliyatini   baholash   mezonlari 
bilan tanishtiradi (2-slayd)
Tinglashadi
Tinglashadi 
2-bosqich
Asosiy 
(60 minut)
2.1.   Ekranga   jadvalni   chiqaradi   va   ma’ruza 
tinglash jarayonida uni to‘ldirishni so‘raydi (1-
ilova).
2.2. Talabalarning bilimlarini jonlantrish uchun 
savollar   beradi   (3-slayd)   va   ushbu   savollarga 
juftlikda   javob   berish   shartligini   ta’kidlaydi. 
«Juftlikda ishlash» qoidalari bilan tanishtiradi (2-
ilova).
2.3.   Kodoskop   yordamida   slaydlarni   namoyish 
qilish va izohlash bilan mavzu bo‘yicha asosiy 
nazariy jihatlarni tushuntirib beradi (3-ilova).
2.4.   Ma’ruza   jarayonida   fokuslovchi   nazorat 
savollar beradi. Mavzuning rejasini har bir bandi 
bo‘yicha xulosalar qiladi, jadvalga axborotlarni 
kiritish lozimligini eslatadi.
Tomosha 
qilishadi, 
yozishadi
Juftlikda 
bo‘linishadi, 
o‘ylashadi, 
muhokama 
qilishadi   va 
savollarga 
javob 
berishadi
Tomosha 
qilishadi, 
yozishadi
Savollarga 
javob 
berishadi, 
jadvalni 
to‘ldirishadi
3-bosqich 
Yakuniy
(10-minut)
3.1. Mavzu bo‘yicha yakunlovchi xulosa qiladi, 
ish natijalarini izohlab beradi
3.2.   Mustaqil   ishlash   uchun   vazifa   beradi: 
nazorat savollarga esse yozish (4-ilova)
Savollar 
beradilar
Mustaqil 
ishlash   uchun 
esse   savolarini 
yozib oladilar
1-slayd
147
Ma’ruza rejasi
1. Tebranish konturlari
2. Elektromagnit tebranishlarni turlari
3. Elektromagnit to‘lqinlar. Elektromagnit to‘lqin energiyasi
4. Elektromagnit to‘lqinlar shkalasi. Radioeshittirish va teleko‘rsatuvlar 
to‘g‘risida umumiy ma’lumotlar

2-slayd
Talabalar faoliyatini baholash mezonlari
86-100 % 2 ball «a’lo»
71-85 % 1,7 ball «yaxshi»
55-70 % 1,4 ball «qoniqarli»
Baholash mezonlari
F.I.Sh.
Baho 
Mezonlar 
Bilim 
Follik 
Takliflar 
Jami ball
Ballar 
0,8
0,6
0,6
2
%
40
30
30
100
1-ilova (18.1)
Elektromagnit 
tebranishlar tabiati, 
turlari, harakteristikalari
Tebranish konturi, kontur 
turlari, konturda ro‘y 
beradigan jarayonlar, 
qo‘llanish sohalari
Elektromagnit 
to‘lqinlar, 
harakteristikasi, 
tarqalish jarayoni, 
energiyasi, qo‘llanishi
2-ilova (18.2)
148
«O‘ylang – juftlikda ishlang – fikr almashing» qoidalari
Ushbu   texnika   birgalikdagi   faoliyat   bo‘lib,   talabalarni   matnustida 
fikrlash,   o‘z   g‘oyalarini   shakllantirish   va   ularni   hamkorlar   yordamida 
muayyan shaklda ifodalashga yo‘naltiradi.
«O‘ylang – juftlikda ishlang – fikr almashing» texnikasidan 
foydalangan holda guruhlarda ishni tashkil etish jarayonlarining 
tuzilishi
1. O‘qituvchi savol va topshiriq beradi: oldin o‘ylab chiqish, so‘ng 
qisqa javoblar yozish tartibida.
2. Talabalar juftliklarga bo‘linib, bir-biri bilan fikr almashadilar va 
ikkala javobni mujassam etgan umumiy javobni ishlab chiqishga harakat 
qiladilar?
3.   O‘qituvchi   bir   necha   juftliklarga   o‘ttiz   sekund   davomida 
auditoriyaga o‘z ishining qisqa yakunini ifodalab berishini taklif qiladi.

3-ilova (18.3)
1-Rasm. Ideal tebranish konturi
2-Rasm. Mexanik va elektromagnit tebranishlarni o‘xshashligi
149

3-Rasm. Real tebranish konturi
4-Rasm. Majburiy tebranishlar hosil bo‘ladigan kontur
5-Rasm. Elektromagnit to‘lqin
6-Rasm. Radiouzatgich va radio qabul qilgichning funksional sxemasi
150

7-Rasm. Amplitudaviy modulyatsiya
3-slayd
 
4-ilova (18.4)
151
Jonlashtirish uchun savollar
1. Ideal kontur nima va bunday konturda qanday elektromagnit tebranishlar ro‘y 
beradi?
2. Ideal tebranish konturida tabiatni universal qonunlaridan qaysi biri ro‘y beradi?
3. Tomson formulasidan nimani aniqlash mumkin.
4. Real tebranish konturlarda qanday elektromagnit tebranishlar mavjud?
5. So‘nuvchi   elektromagnit   tebranishlarni   asosiy   harakteristikasini   qanday 
kattaliklar tashkil etadilar?
6. Majburiy   elektromagnit   tebranishlarni   hosil   qilish   uchun   tebranish   konturiga 
nimani ulash kerak?
7. Elektromagnit to‘lqin deb nimaga aytiladi? Ta’rifni grafik orqali ifodalab bering.
8. Vakuumda elektromagnit to‘lqinni tarqalish tezligi nimaga teng?
9. Umov-Poyinting vektori nima?
10. Qaysi maqsadda elektromagnit to‘lqinlardan foydalanish mumkin?
ESSE texnikasi
Esse   –   bu   muallifning   alohida   individual   pozitsiyasiga   ega   erkin 
shakldagi bayoni bo‘lib, qandaydir buyum yoki qandaydir sabab bo‘yicha 
umumiy yoki oldindan bildirilgan fikr-mulohazalardan iborat bo‘ladi.
Dalillangan esse – bu qo‘yilgan savolga dalillangan javob mavjud 
bo‘lgan yozma ishdir. Muallif muayyan pozitsiga ega va uni himoya qiladi, 
o‘z pozitsiyasini quvvatlash uchun bir qator dalillarni taqdim etadi.
Maqsad – muallif o‘zi qo‘llaydigan nuqtai nazarga boshqalarni ham 
ishontirishni hohlaydi.
Agar siz o‘quvchilarni fikran tasavvur qila olsangiz va esseni yozish 
jarayonida  ular bilan muloqot yuritma  olsangiz, unda dalillangan  esseni 
yozish osonlashadi.

 
5-ilova (18.5)
Nazorat savollari
1. Qanday tebranishlarga elektromagnit tebranishlar deyiladi?
2.
Tebranish konturi qanday tuzilgan?
3.
Elektromagnit tebranishlarda qanday energiya turlari ishtirok etadi?
4. Aktiv qarshiliksiz tebranish konturidagi tebranishning davri formulasini 
yozing.
5. Aktiv   qarshilikli   konturda   qanday   elektromagnit   tebranishlar   hosil 
bo‘ladi?
6. Majburiy elektromagnit tebranishlar deb qanday tebranishlarga aytiladi?
7. Elektromagnit to‘lqin deb nimaga aytiladi?
8.
Elektromagnit to‘lqinlar shkalasi nimadan iborat?
Далилланган эссенинг тузилиши:
Масала юзасидан талабанинг ну таи назарини билдириш
қ
Айтилган  позициянинг  далиланиши  –  талаба  шу  позицияни 
абул  илишга ишонтиради
қ
қ
Хулоса - резюме
Далилланган эссени ба олаш кўрсаткичлари ва мезонлари:
ҳ
- мазмуннинг ма садга мувофи лиги;
қ
қ
- муаммони кўриш, унга муносабат, ўзининг нут аи назари,  
қ
   далилларнинг ишончлиги;
- услуб: баённинг ани лиги, очи -равшанлиги;
қ
қ
- ёзиш  оидаларига риоя  илиш.
қ
қ
152

18.2. Amaliy mashg‘ulotni o‘qitish texnologiyasi
Mashg‘ulot vaqti – 2 soat 
Talabalar soni: 25
Mashg‘ulot shakli
Bilimlarni chuqurlashtirish va mustahkamlashga 
qaratilgan amaliy mashg‘ulot
Ma’ruza rejasi:
1. Elektromagnit tebranishlar
2. Tebranish konturi
3. Elektromagnit to‘lqinlar
                 O‘quv   mashg‘ulotining   maqsadi:  mavzu   bo‘yicha   bilimlarni 
mustahkamlash, kengaytirish va chuqurlashtirish.
Pedagogik vazifalar:
•
elektromagnit   tebranishlar,   ularning 
turlari,   harakteristikalarini   gapirib 
berish;
•
tebranish   konturi,   uning   turlari, 
konturda   ro‘y   beradigan   jarayonlar, 
qo‘llanish   sohalarini   tushuntirib 
berish;
•
elektromagnit   to‘lqinlar,   ularning 
harakteristikalari, shkalasi va amaliy 
ahamiyati haqida ma’lumotlar berish.
O‘quv faoliyati natijalari:
•
eletromagnit   tebranishlar   tabiati, 
harakteristikalari,   turlari   haqida 
ma’lumotlarga ega bo‘ladi;
•
tebranish   konturi,   uning   turlari, 
jarayonlar,   qo‘llanish   sohasini 
gapirib beradi;
•
elektromagnit to‘lqinlar,  ularning 
harakteristikalari,   shkalasi   va 
amaliy ahamiyatini yoritib beradi;
•
mavzu   bo‘yicha   masalalarni 
yechadi.
O‘qitish usullari
Masalalarni yechish usuli, taqdimot, guruhlarda 
ishlash
O‘qitish vositalari
Leksiyalar kursi, uslubiy ko‘rsatma, doska, 
qog‘ozlar, kompyuter texnologiyalari
O‘qitish shakli
Guruhlarda ishlash, individual
O‘qitish shart-sharoitlari
Texnik vositalar bilan ta’minlangan va guruhlarda 
ishlashga mo‘ljallangan auditoriya, laboratoriya 
xonasi
Monitoring va baholash
Og‘zaki nazorat: savol-javob shakli, mustaqil ish 
topshiriqlari
153

Amaliy mashg‘ulotning texnologik haritasi
 
Faoliyat 
bosqichlari
Faoliyatning mazmuni
O‘qituvchi
Talaba
1-bosqich 
Kirish 
(10 minut)
1.1.   Amaliy   mashg‘ulot   mavzusi,   maqsadi, 
muhokama   uchun   savollar,   ko‘zlanayotgan 
natijalarini   aytadi.   Mashg‘ulotni   olib   borish 
xususiyatlarini   ma’lum   qiladi.   Ta’lim 
jarayoni   kichik   guruhlarda   ishlash   orqali 
amalga oshirilishini e’lon qiladi (1-ilova).
1.2. Talabalar bilimini jonlantirish uchun jalb 
qiluvchi savollar beradi:
1.   Fizik   tabiati   asosida   barcha   tebranishlar 
nechta guruhlarga bo‘lingan?
2.   Mexanik   va   elektromagnit   tebranishlarda 
o‘xshashlik bormi?
3.   Elektromagnit   tebranishlarni   amaliy 
harakteristikalarini nimalar tashkil etadilar?
4.   Amaliyotda   texnika   sohalarida   qanday 
tebranish konturi qo‘llaniladi?
Tinglashadilar
Savollarga   javob 
beradilar
2-bosqich
Asosiy 
(60 minut)
2.1. «Kichik guruhlarda ishlash  qoidasidan» 
foydalanilgan   holda   mashg‘ulotni   tashkil 
etadi (1-ilova).
2.2.   Talabalarni   kichik   guruhlarga   bo‘ladi. 
O‘quv topshirig‘ini tarqatadi (2-ilova);
2.3.   Ish   boshlanganligini   ma’lum   qiladi. 
Kuzatuvchi   sifatida   guruh   ishini   nazorat 
qiladi,   ishlarni   tashkil   qilish   bo‘yicha   aniq 
ko‘rsatmalar beradi.
2.4. O‘quv natijalarini sharhlaydi, topshiriqni 
bajarish jarayonidagi qilingan alohida xulosa, 
umumlashtirishlarga   ahamiyat   beradi   va 
guruhlarni
 
o‘zaro
 
baholashlarni 
tashkillashtiradi.
Tanishib 
chiqadilar
Guruhlarga 
bo‘linadi
Topshiriqlar 
ustida ishlaydilar
O‘zaro 
baholaydilar
3-bosqich 
Yakuniy
(10-minut)
3.1.   Guruhlarning   o‘zaro   baholashning 
yakunini chiqaradi, o‘quv faoliyat natijalarini 
tahlil qiladi.
3.2. Mustaqil ishlash uchun topshiriq beradi.
Tinglaydilar 
Yozib oladilar
1-ilova
154
Kichik guruhlarda ishlash qoidasi
1. Talabalar   ishni   bajarish   uchun   zarur   bilim   va   malakalarga   ega 
bo‘lmog‘i lozim.
2.
Guruhlarga aniq topshiriqlar berilmog‘i lozim.
3.
Kichik guruh oldida qo‘yilgan topshiriqni bajarish uchun yetarli vaqt 
ajratiladi.
4.
Guruhlardagi   fikrlar   chegaralanmaganligi   va   tayziqqa   uchramasligi 
haqida ogohlantirilishi zarur.
5.
Guruh  natijalarini  qanday  taqdim  etishini   aniq  bilishlari,   o‘qituvchi 
ularga yo‘riqnoma berishi lozim.
6. Nima   bo‘lganda   ham   muloqotda   bo‘ling,   o‘z   fikringizni   erkin 
namoyon eting.

2-ilova
1-guruhga topshiriq
2-guruhga topshiriq
3-guruhga topshiriq
155
Ekspert varag‘i №1
1.
Masalani sharti real tebranish konturida vujudga kelgan so‘nuvchi 
elektromagnit   tebranishlarga   asoslangan.   Kontur   parametrlarini 
kattaliklari   berilgan   bo‘lib,   elektromagnit   tebranishlarni   davri 
topiladi.
2. Masalani yechishdan oldin qaysi talablarni bajarish kerak?
3. Masalani yechishini tuzilmaviy mantiqiy chizmasini tayyorlang
Ekspert varag‘i №2
1.
Masalani   shartida   induktivlikni   qiymati   berilgan,   sig‘imni 
o‘zgarish chegarasi ko‘rsatilgan. Konturning qarshiligi nihoyatda 
oz.
2. Sig‘imi   o‘zgaraoladigan   tebranish   konturini   qanday   to‘lqin 
diapazonga sozlash mumkin?
3. Masalani natijalaridan amaliy xulosalarni tayyorlang.
Ekspert varag‘i №3
1. Qaysi nazariyaga ko‘ra elektromagnit to‘lqinlar energiyaga ega va 
jismga tushayotganda bosim ko‘rsatadi?
2.
Elektromagnit to‘lqinlar energiyasi harakatini va uning saqlanish 
qonunini   qaysi   olim   birinchi   bo‘lib   ifodalab   berdi?   Qonunni 
formulasini yozing va tahlil o‘tkazing.
3. Elektromagnit to‘lqinlarga doir masalani yechib bering.

2-slayd
Talabalar faoliyatini baholash mezonlari
86-100 % 2 ball «a’lo»
71-85 % 1,7 ball «yaxshi»
55-70 % 1,4 ball «qoniqarli»
Baholash mezonlari
F.I.Sh.
Baho 
Mezonlar 
Bilim 
Follik 
Takliflar 
Jami ball
Ballar 
0,8
0,6
0,6
2
%
40
30
30
100
16-mavzu. Kvant fizikasi. Kvant optikaviy hodisaning asoslari
16.1. Ma’ruza mashg‘ulotining o‘qitish texnologiyasi
Mashg‘ulot vaqti – 2 soat 
Talabalar soni: 40-70 gacha
Mashg‘ulot shakli
Tematik ma’ruza
Ma’ruza rejasi:
1. Issiqlik nurlanishi va uning harakteristikalari
2. Nurlanishning kvant harakteri
3.   Fotonlar.   Yorug‘lik   kvantining   energiyasi, 
massasi va impulsi
4. Fotoeffekt hodisasi. Fotoeffekt qonunlari
5.   Fotoelementlar,   fotoqarshiliklar   va   ventili 
fotoelementlarni qo‘llanilishi
         O‘quv mashg‘ulotining maqsadi: Issiqlik nurlanishi, uning harakteristikalari 
va amaliy ahamiyati, fotoeffekt hodisasi va uning servis sohalarida qo‘llanilishi va 
quyosh batareyasi haqidagi bilimlarni shakllantirish.
Pedagogik vazifalar:
•
mavzu
  bo‘yicha   bilimlarni 
o‘zlashtirish   va   kengaytirishga 
motivatsiya yaratish;
O‘quv faoliyati natijalari:
•
issiqlik   nurlanishi,   uning   tabiati, 
qonunlari   va   amaliy   ahamiyatini 
sharhlab beradi;
156

•
mavzu
  bo‘yicha   bilimlarni 
mustahkamlash;
•
axborotni
 
tahlil
 
qilish, 
tizimlashtirish,   solishtirish   va 
umumlashtirish
 
bo‘yicha 
ko‘nikmalar ishlab chiqish;
•
mavzu savollari bo‘yicha izohlash va 
shakllantirish   jarayonini   tashkil 
qilish.
•
issiqlik   nurlanishini   diskretligi, 
elektromagnit   nurlanishni   tarkibi 
haqida gapirib beradi;
•
fotonlar,   yorug‘lik   kvantining 
harakteristikalari,   foton   xossalari 
haqida ma’lumotlar beradi;
•
fotoeffekt   hodisasi,   qonunlarni   va 
qo‘llanish sohasini yoritib beradi.
O‘qitish usullari
Guruhlarda ishlash, taqdimot, Klaster texnikasi
O‘qitish vositalari
Leksiyalar kursi, kodoskop, kompyuter 
texnologiyalari, doska
O‘qitish shakli
 Frontal, jamoaviy
O‘qitish shart-sharoitlari
Texnik vositalardan foydalanishga va guruhlarda 
ishlashga mo‘ljallangan auditoriya, laboratoriya 
xonasi
Monitoring va baholash
Og‘zaki nazorat: savol-javob shakli, nazorat 
savollari
157

Ma’ruza mashg‘ulotining texnologik haritasi
Faoliyat 
bosqichlari
Faoliyati mazmuni
o‘qituvchi
talaba
1-bosqich 
Kirish 
(10 minut)
1.1.   Mavzu   nomi,   maqsadi,   muhokama   uchun 
savollarga qisqacha ta’rif beradi.
1.2. Ma’ruza rejasi bilan tanishtiradi (1-slayd).
1.3.   Talabalar   faoliyatini   baholash   mezonlari 
bilan tanishtiradi (2-slayd)
Tinglashadi
Tinglashadi 
2-bosqich
Asosiy 
(60 minut)
2.1.   Ekranga   jadvalni   chiqaradi   va   ma’ruza 
tinglash jarayonida uni to‘ldirishni so‘raydi (1-
ilova).
2.2. Talabalarning bilimlarini jonlantrish uchun 
savollar   beradi   (3-slayd),   savollarga   juftlikda 
javob   berish   shartligini   ta’kidlaydi.   «Juftlikda 
ishlash» qoidalari bilan tanishtiradi (2-ilova).
2.3.   Mavzu   bo‘yicha   asosiy   nazariy   jihatlarni 
tushuntirib beradi (4-slayd).
2.3.   Ma’ruza   jarayonida   fokuslovchi   nazorat 
savollar beradi. Mavzuning rejasini har bir bandi 
bo‘yicha xulosalar qiladi, jadvalga axborotlarni 
kiritish lozimligini eslatadi.
Tomosha 
qilishadi, 
yozishadi
Juftlikda 
bo‘linishadi, 
o‘ylashadi, 
muhokama 
qilishadi   va 
savollarga 
javob 
berishadi
Tomosha 
qilishadi, 
yozishadi
Savollarga 
javob 
berishadi, 
jadvalni 
to‘ldirishadi
3-bosqich 
Yakuniy
(10-minut)
3.1. Mavzu bo‘yicha yakunlovchi xulosa qiladi, 
ish natijalarini izohlab beradi
3.2.   Klaster   tuzish   qoidalarini   tushuntiradi   (3-
ilova).   Mustaqil   ishlash   uchun   vazifa   beradi: 
«Kvant fizikasi.  Kvant – optikaviy hodisasining 
asoslari» mavzu asosida Klaster tuzish (4-ilova)
Savollar 
beradilar
Mustaqil 
ishlash   uchun 
Klaster 
mavzusini 
yozib oladilar
1-slayd
158

2-slayd
Talabalar faoliyatini baholash mezonlari
86-100 % 2 ball «a’lo»
71-85 % 1,7 ball «yaxshi»
55-70 % 1,4 ball «qoniqarli»
Baholash mezonlari
F.I.Sh.
Baho 
Mezonlar 
Bilim 
Follik 
Takliflar 
Jami ball
Ballar 
0,8
0,6
0,6
2
%
40
30
30
100
1-ilova (16.1)
Issiqlik nurlanishi, uning 
tabiati, harakteristikalari, 
kvant harakteri
Absolyut qora jism, absloyut 
qora jism nurlanishining 
qonunlari
Fotonlar, fotoeffekt 
hodisasi, turlari, 
qonunlari, qo‘llanishi
3-slayd
 
159
Ma’ruza rejasi
1. Issiqlik nurlanishi va uning harakteristikalari
2. Nurlanishning kvant harakteri
3. Fotonlar. Yorug‘lik kvantining energiyasi, massasi va impulsi
4. Fotoeffekt hodisasi. Fotoeffekt qonunlari
5. Fotoelementlar, fotoqarshiliklar va ventili fotoelementlarni qo‘llanilishi